– Τι ισχύει από τον εργοδότη

Πιο αναλυτικά, για να καλύψουν «τρύπες» στον μηνιαίο προϋπολογισμό και να προχωρήσουν σε αγορές δώρων για συγγενείς και φίλους εν όψει των γιορτών των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς.

από τον εργοδότη είναι μέχρι τις 21 Δεκεμβρίου 2023. Η συγκεκριμένη προθεσμία αφορά και όσους εργαζόμενους η σύμβασή τους έληξε λόγω παραίτησης ή απόλυσης εντός του έτους. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, στην περίπτωση που δεν καταβληθεί εγκαίρως το Δώρο Χριστουγέννων, ο εργαζόμενος μπορεί να προσφύγει στην Επιθεώρηση Εργασίας, με τον εργοδότη να βρίσκεται αντιμέτωπος με πρόστιμα και κυρώσεις.

Το Δώρο Χριστουγέννων, όπως και το Δώρο Πάσχα και το επίδομα αδείας, κατοχυρώθηκαν περαιτέρω με την Εθνική Γενική ΣΣΕ του έτους 2010 (άρθρο 1) για τους εργαζόμενους ιδιωτικού δικαίου σε όλη την ελληνική επικράτεια. Περιλαμβάνονται επίσης και στον Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (άρθρα 135-142, 213 ΠΔ 80/2022).

Όλοι οι μισθωτοί που απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα με σχέση εξαρτημένης εργασίας αορίστου ή ορισμένου χρόνου, πλήρους ή μερικής απασχόλησης, σε οποιονδήποτε εργοδότη, δικαιούνται Δώρο Χριστουγέννων. Επίσης, απαγορεύεται η πληρωμή του Δώρου Χριστουγέννων 2023 σε είδος, όπως επίσης είναι παράνομη οποιαδήποτε αξίωση από τον εργοδότη για επιστροφή των χρημάτων μετά την καταβολή των χρημάτων στον εργαζόμενο του ιδιωτικού τομέα.

Τι ισχύει αν δεν καταβληθεί το Δώρο Χριστουγέννων από τον εργοδότη

Όταν το Δώρο Χριστουγέννων 2023 δεν καταβάλλεται έγκαιρα, οι εργαζόμενοι-ες ή/και τα σωματεία μπορούν και πρέπει να προσφύγουν στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας, προκειμένου να συνταχθεί μηνυτήρια αναφορά, με τις παρακάτω ενέργειες να ακολουθούν:

1. Η μηνυτήρια αναφορά διαβιβάζεται στον Εισαγγελέα για την άσκηση ατομικής δίωξης σε βάρος του εργοδότη, ενώ, παράλληλα, διαβιβάζεται και στο οικείο αστυνομικό τμήμα για την κίνηση της αυτόφωρης διαδικασίας.

2. Οι εργαζόμενοι-ες ή/και τα σωματεία τους έχουν το δικαίωμα να υποβάλουν μήνυση απευθείας στο αρμόδιο αστυνομικό τμήμα και να ζητήσουν την εφαρμογή της αυτόφωρης διαδικασίας.

3. Στη μηνυτήρια αναφορά θα πρέπει να αναγράφονται τα στοιχεία της επιχείρησης και τα στοιχεία κατοικίας του εργοδότη, εάν αυτό είναι δυνατό, δεδομένου ότι η διαδικασία του αυτοφώρου διαρκεί έως και 48 ώρες.

4. Σε κάθε περίπτωση μη καταβολής του Δώρου Χριστουγέννων, μέσα στην τασσόμενη προθεσμία, οι Επιθεωρητές Εργασίας έχουν υποχρέωση να επεμβαίνουν άμεσα, διενεργώντας ελέγχους και να βρίσκονται σε πλήρη ετοιμότητα για την άσκηση της διαδικασίας του αυτοφώρου και την επιβολή των σχετικών κυρώσεων.

Οι εργαζόμενοι-ες έχουν τη δυνατότητα να προβαίνουν σε επώνυμες ή ανώνυμες καταγγελίες στην ενιαία γραμμή εξυπηρέτησης 1555 ή στην ηλεκτρονική υπηρεσία υποβολής ανώνυμης καταγγελίας της Επιθεώρησης Εργασίας ή με αποστολή μηνύματος, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail), στο Τμήμα Επιθεώρησης του τόπου εργασίας τους.

 

Πότε παραγράφεται

Βάσει του άρθρου 250 παρ. 17 του Αστικού Κώδικα, οι αποδοχές που αφορούν το Δώρο Χριστουγέννων στον ιδιωτικό τομέα μπορούν να παραγραφούν. Ειδικότερα, η παραγραφή του Δώρου Χριστουγέννων γίνεται μετά από πενταετία από το τέλος του έτους που ήταν απαιτητές από τον εργαζόμενο, βάσει του άρθρου 250 παρ. 17 του Αστικού Κώδικα.

Η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας (ΓΣΕΕ) και το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων της Συνομοσπονδίας (ΚΕ.Π.Ε.Α/ΓΣΕΕ) έχουν δώσει στη δημοσιότητα αναλυτικό οδηγό, απαντώντας σε βασικά ερωτήματα, όπως «πώς υπολογίζεται» και «τι ισχύει με τις άδειες και την απουσία λόγω ασθένειας», παρέχοντας διευκρινίσεις σχετικά με τις διαφοροποιήσεις στον υπολογισμό των χρημάτων ανάλογα με τον τρόπο αμοιβής του εργαζόμενου στον ιδιωτικό τομέα (ωρομίσθιο, ημερομίσθιο κ.λπ.), όπως επίσης και τι ισχύει με όσους εργάζονται με μερική απασχόληση.

Πότε καταβάλλεται το Δώρο Χριστουγέννων σε όσους απολύθηκαν ή παραιτήθηκαν το 2023

Όταν ένας εργαζόμενος έχει απολυθεί ή παραιτηθεί από την ιδιωτική επιχείρηση μετά την 1η Μαΐου 2023 που ξεκινά η χρονική περίοδος υπολογισμού για το Δώρο Χριστουγέννων, υπάρχουν δύο περιπτώσεις αναφορικά με το πότε θα μπουν τα χρήματα στο ΑΤΜ, οι οποίες είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με το τι προτίθεται να κάνει ο εργοδότης. Συγκεκριμένα:

1. Να το καταβάλλει μαζί με τα χρήματα που προβλέπονται για την απόλυση (υπόλοιπο μηνιαίου μισθού, επίδομα αδείας).

2. Η κατάθεση στον τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου να γίνει την περίοδο των Χριστουγέννων. Έχουν καταγραφεί περιπτώσεις που η απόλυση έγινε τις πρώτες ημέρες του Μαΐου και το κλάσμα από το Δώρο Χριστουγέννων πληρώθηκε στον πρώην εργαζόμενο της επιχείρησης στον ιδιωτικό τομέα τα Χριστούγεννα.

Πώς υπολογίζεται το Δώρο Χριστουγέννων σε περίπτωση απόλυσης ή παραίτησης

Όπως αναφέρθηκε νωρίτερα, η χρονική περίοδος υπολογισμού του Δώρου Χριστουγέννων ξεκινά την 1η Μαΐου και φθάνει μέχρι την 31η Δεκεμβρίου κάθε έτους. Ανάλογα με τον τρόπο αμοιβής του εργαζομένου που απολύθηκε, το δώρο ισούται μ’ έναν μισθό ή με 25 ημερομίσθια. Σημασία έχει πότε συνέβη η απόλυση ή η παραίτηση έτσι ώστε να υπολογιστεί το τελικό ποσό. Πιο συγκεκριμένα:

• Το Δώρο Χριστουγέννων 2023 υπολογίζεται με βάση τις τακτικές αποδοχές του εργαζόμενου κατά την 10η Δεκεμβρίου.
• Σε περίπτωση που η εργασιακή σχέση έχει λυθεί πριν από τη συγκεκριμένη ημερομηνία, τότε λαμβάνονται υπ’ όψιν οι αποδοχές κατά την ημέρα λύσης της εργασιακής σχέσης.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ένας απολυμένος εργαζόμενος ή ένας υπάλληλος που παραιτήθηκε στον ιδιωτικό τομέα και αμείβεται με μισθό (ημερομίσθιο ή ωρομίσθιο) μπορεί να υπολογίσει το Δώρο Χριστουγέννων 2023 που θα του καταβληθεί ως ακολούθως:
• 2/25 του μηνιαίου μισθού για κάθε 19 ημερολογιακές ημέρες διάρκειας της εργασιακής σχέσης, αν πρόκειται για εργαζόμενο με μισθό.
• Δύο ημερομίσθια για κάθε 19 ημερολογιακές ημέρες διάρκειας της εργασιακής σχέσης, αν πρόκειται για αμειβόμενους με ημερομίσθιο.

Σύμφωνα με τον αναλυτικό οδηγό της ΓΣΕΕ, ακόμα και οι μισθωτοί που εργάστηκαν για χρονικό διάστημα μικρότερο των 19 ημερών και απολύθηκαν ή παραιτήθηκαν στη συνέχεια, δικαιούνται ανάλογο κλάσμα του δώρου Χριστουγέννων. Σημειώνεται ότι μπορεί η προθεσμία για την καταβολή των χρημάτων στους δικαιούχους να είναι μέχρι τις 21 Δεκεμβρίου, ημέρα Πέμπτη, ωστόσο δεν είναι λίγοι οι εργοδότες που έχουν κάνει τον προγραμματισμό τους ώστε οι εργαζόμενοι στην επιχείρησή τους να πληρωθούν νωρίτερα το Δώρο Χριστουγέννων