Η εμπειρία της πρώτης χρονιάς αναδεικνύει την αξία εκπαιδευτικών καινοτομιών για τους νέους που αναζητούν επαγγελματική προοπτική και αποκατάσταση σε μια διαρκώς μεταβαλλόμενη αγορά εργασίας, αλλά και για τις επιχειρήσεις που έχουν ανάγκη για κατάλληλα καταρτισμένο προσωπικό, το οποίο να αντιλαμβάνεται τη σημασία που έχει η παροχή υπηρεσιών υψηλού επιπέδου στον κρίσιμο για την ελληνική οικονομία και ιδιαίτερα απαιτητικό κλάδο του τουρισμού και της φιλοξενίας.

«Καθώς διανύουμε μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από ραγδαίες τεχνολογικές, οικονομικές και κοινωνικές μεταβολές, η ΔΥΠΑ έθεσε ως προτεραιότητά της την προσαρμογή στις νέες απαιτήσεις, που προκύπτουν, ώστε να επιτελέσει αποτελεσματικό και ουσιαστικό έργο για την καταπολέμηση της ανεργίας, την ανάπτυξη της οικονομίας και την κοινωνική συνοχή στη χώρα μας. Για τον σκοπό αυτό, παρακολουθεί συστηματικά τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, καταγράφοντας μεθοδικά τα πεδία στα οποία απαιτούνται παρεμβάσεις και πρωτοβουλίες» δηλώνει ο διοικητής της ΔΥΠΑ, Σπύρος Πρωτοψάλτης, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και επισημαίνει ότι όλες οι πρόσφατες έρευνες καταδεικνύουν με σαφήνεια το πρόβλημα αντιστοίχισης δεξιοτήτων στη χώρα μας, η οποία κατατάσσεται τελευταία στον Ευρωπαϊκό Δείκτη Δεξιοτήτων, αναδεικνύοντας την επιτακτική ανάγκη μεταρρυθμίσεων και παρεμβάσεων στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και ιδιαίτερα της μετάβασης από την αποφοίτηση στην εργασία.

Τα αποτελέσματα της συνεργασίας της ΔΥΠΑ με το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο και το ΙΝΣΕΤΕ
Για τον λόγο αυτό, τα τελευταία τρία χρόνια, η ΔΥΠΑ διεύρυνε την επικοινωνία και τη συνεργασία της με κοινωνικούς εταίρους, επιμελητήρια, πανεπιστημιακά ιδρύματα και τον επιχειρηματικό κόσμο της χώρας, ώστε από τη μια να καλύψει τις ανάγκες τοπικών αγορών εργασίας και από την άλλη να προσφέρει τη δυνατότητα στους νέους να επιλέξουν τις Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑΣ) Μαθητείας και τα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) της ΔΥΠΑ, καθώς και προγράμματα ταχύρρυθμης κατάρτισης, πολλά από τα οποία υλοποιεί σε συνεργασία με κορυφαίες παγκοσμίως εταιρείες τεχνολογίας, που θα τους διευκολύνουν να ενταχθούν ταχύτερα στην αγορά εργασίας και σε ποιοτικές θέσεις εργασίας με υψηλή ζήτηση και καλές αμοιβές.

Σε αυτό το πλαίσιο, η ΔΥΠΑ προχώρησε πέρυσι στην ίδρυση των Π.ΕΠΑΣ Μαθητείας, οι οποίες λειτούργησαν σε έξι πόλεις, με δύο ειδικότητες στον τομέα του τουρισμού, ενώ, για το επόμενο σχολικό έτος, προβλέπεται να λειτουργήσουν σε επτά πόλεις με τρεις ειδικότητες. Συγκεκριμένα, σε Αθήνα, Ηράκλειο Κρήτης, Ρόδο, Μυτιλήνη, Πάτρα, Θεσσαλονίκη, Κέρκυρα και στις ειδικότητες Τεχνίτης Μαγειρικής Τέχνης, Τεχνίτης Επισιτισμού και Υπάλληλος Υποδοχής Πελατών Ξενοδοχείου.

Για τη λειτουργία των Π.ΕΠΑΣ, η ΔΥΠΑ συνεργάστηκε με το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο και το ΙΝΣΕΤΕ για την ανταλλαγή τεχνογνωσίας, καθώς διαθέτουν μεγάλη εμπειρία στον χώρο της επαγγελματικής εκπαίδευσης και του τουρισμού. Με τον τρόπο αυτό, σχεδιάστηκαν νέα, σύγχρονα προγράμματα σπουδών, που οδηγούν σε επαγγέλματα με μεγάλη ζήτηση στον διαρκώς αναπτυσσόμενο τουριστικό κλάδο, που αφενός αποτελεί έναν από τους πιο εξωστρεφείς και δυναμικούς τομείς της οικονομικής δραστηριότητας της ελληνικής οικονομίας και αφετέρου, μετά την πανδημία, επανακάμπτει, προσφέροντας χιλιάδες θέσεις εργασίας.
Όπως αναφέρει ο κ. Πρωτοψάλτης, «η λειτουργία των Π.ΕΠΑΣ στηρίζεται σε μια σειρά καινοτομιών που εξελίσσουν το διττό σύστημα εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα, το θεωρητικό μέρος υλοποιείται από τον Νοέμβριο έως τον Απρίλιο, ενώ η μαθητεία στις επιχειρήσεις πραγματοποιείται από τον Μάιο έως τον Οκτώβριο, δεδομένου ότι στην πλειονότητά τους οι επιχειρήσεις του τουριστικού κλάδου, που λειτουργούν κυρίως εποχικά, είναι δύσκολο να προσφέρουν θέσεις μαθητείας κατά τους χειμερινούς μήνες. Ακόμη, μια καινοτομία αποτελεί η εξασφάλιση τοποθέτησης των μαθητευομένων αποκλειστικά σε διακεκριμένες επιχειρήσεις του τουριστικού κλάδου, δηλαδή σε ξενοδοχεία 4 και 5 αστέρων. Επιπλέον, οι υπεύθυνοι των επιχειρήσεων που επιβλέπουν τους μαθητευόμενους, κατά τη διάρκεια της πρακτικής άσκησης, εκπαιδεύονται στη δομή και στο περιεχόμενο του θεωρητικού αντικειμένου σπουδών».

Θετικές αξιολογήσεις
Συνολικά, στο περυσινό πρώτο έτος λειτουργίας των Π.ΕΠΑΣ, φοίτησαν 72 μαθητευόμενοι και, μέχρι το τέλος του περασμένου Ιουλίου, οι 54 από αυτούς ολοκλήρωσαν με επιτυχία το πρόγραμμα μάθησης σε εργασιακό χώρο.
Όπως προκύπτει από στοιχεία της ΔΥΠΑ, το ποσοστό επιτυχούς αξιολόγησης των μαθητευομένων από τους εκπαιδευτές και από τους υπεύθυνους τμημάτων HR των επιχειρήσεων ξεπέρασε το 85%. Αντίστοιχα και οι μαθητευόμενοι, απαντώντας σε σχετικά ερωτηματολόγια, δήλωσαν εξαιρετικά ικανοποιημένοι, βαθμολογώντας με ποσοστό άνω του 80% τα προγράμματα σπουδών και τις εν γένει συνθήκες της μαθητείας.
Κατόπιν αυτών, η ΔΥΠΑ τριπλασίασε τον αριθμό των θέσεων μαθητείας για το σχολικό έτος 2022-2023.

Τι δικαιούνται οι μαθητές των Π.ΕΠΑΣ
Η φοίτηση σε όλες τις σχολές της ΔΥΠΑ είναι δωρεάν, ενώ οι μαθητές των Π.ΕΠΑΣ λαμβάνουν αμοιβή, η οποία αντιστοιχεί στο 80% του κατώτατου ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη, σύμφωνα με την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, δηλαδή ανέρχεται στα 25,48 ευρώ ημερησίως. Ακόμη, προβλέπεται μηνιαίο επίδομα στέγασης, το ύψος του οποίου, κατά την πρώτη χρονιά λειτουργίας των Π.ΕΠΑΣ, ήταν 120 ευρώ και, για το 2022-2023, διπλασιάζεται στα 240 ευρώ. Επίσης, λαμβάνουν ημερήσιο επίδομα σίτισης στα 6,30 ευρώ, το οποίο θα αυξηθεί στα 9,00 ευρώ, δηλαδή 180 ευρώ μηνιαίως, εφόσον παρακολουθούν το εκπαιδευτικό πρόγραμμα στη σχολή και εφόσον είναι δικαιούχοι του επιδόματος στέγασης.

Διασύνδεση των προγραμμάτων σπουδών με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας
Με τις δηλώσεις του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κ. Πρωτοψάλτης υπογραμμίζει ότι η επιτυχημένη διασύνδεση των προγραμμάτων σπουδών με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας εξασφαλίζει υψηλά ποσοστά εύρεσης σταθερής εργασίας στις ειδικότητες που επιλέγουν οι μαθητές των Π.ΕΠΑΣ και λειτουργεί ως ουσιαστικό κίνητρο για την ένταξη περισσότερων νέων σε αυτές.
«Ως εκ τούτου, αποτελεί πρόκληση για τη χώρα μας να αλλάξουμε την αντίληψη που κατέγραψε έρευνα του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης-Cedefop, όπου σε ποσοστό 84% οι μαθητές θεωρούν ότι η Επαγγελματική Εκπαίδευση (ΕΕΚ) είναι μια εκπαιδευτική διαδρομή “για μαθητές με χαμηλές επιδόσεις” και να αναδείξουμε τα στοιχεία από τις χώρες του ΟΟΣΑ, όπου το ποσοστό των νέων, ηλικίας 25-34 ετών, που έχουν περάσει από προγράμματα ΕΕΚ και εργάζονται φτάνει το 82%, το ποσοστό συνολικά των αποφοίτων προγραμμάτων ΕΕΚ που εργάζονται στην ΕΕ το 2018 άγγιζε το 80%, ενώ όσοι έχουν πρόσβαση σε υποδομές επανακατάρτισης και, μετά την ένταξή τους στην αγορά εργασίας, έχουν μισθούς αντίστοιχους των αποφοίτων πανεπιστημίων» τονίζει ο διοικητής της ΔΥΠΑ.

Όπως σημειώνει, «η ίδρυση και η λειτουργία των Πειραματικών Επαγγελματικών Σχολών Μαθητείας είναι μια καινοτομία, με στόχο την αύξηση της απασχόλησης των νέων και την αντιμετώπιση της διαχρονικά ελλειμματικής διασύνδεσης των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης με τις ανάγκες της πραγματικής οικονομίας και της αναντιστοιχίας των δεξιοτήτων που αυτή αναζητά με εκείνες του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας. Στόχος μας είναι η διαρκής βελτίωση και ο εκσυγχρονισμός των προγραμμάτων σπουδών, ώστε να διασφαλίσουμε την επαγγελματική προοπτική και αποκατάσταση των νέων σε ειδικότητες που ανταποκρίνονται στους επαγγελματικούς στόχους τους, με υψηλή ζήτηση στην αγορά εργασίας».