Ένα νέο πιλοτικό επίδομα ανεργίας αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή από τη ΔΥΠΑ μέσα στον επόμενο μήνα, στοχεύοντας στην οικονομική στήριξη 15.000 νέων ανέργων. Το επίδομα θα είναι υψηλότερο από το ισχύον, ωστόσο το ανώτατο όριό του θα ανέρχεται στα 1.297,45 ευρώ και θα διαμορφώνεται σε τρία επιμέρους τμήματα. Το πρώτο αφορά ένα σταθερό ποσό ύψους 648,75 ευρώ, το οποίο θα καταβάλλεται ανεξαρτήτως προϋπηρεσίας και μισθού. Το δεύτερο τμήμα, που αποτελεί μεταβλητό ποσό, θα υπολογίζεται βάσει της προϋπηρεσίας του δικαιούχου, ενώ το τρίτο τμήμα θα καθορίζεται με βάση τον μέσο όρο των αποδοχών των εργαζομένων.
Το νέο σύστημα φέρνει σημαντικές αλλαγές, διαφοροποιώντας τη λογική της επιδότησης. Πρόκειται για ένα εμπροσθοβαρές επίδομα, που σημαίνει ότι η καταβολή του θα είναι υψηλότερη κατά τους πρώτους μήνες και θα μειώνεται σταδιακά. Η μέγιστη διάρκεια επιδότησης φτάνει τους 24 μήνες, ενώ δεν απαιτείται ξεχωριστή αίτηση από τους δικαιούχους, καθώς η διαδικασία είναι αυτοματοποιημένη. Παράλληλα, όσοι ήδη λαμβάνουν επίδομα ανεργίας με το ισχύον σύστημα θα συνεχίσουν να το λαμβάνουν κανονικά, χωρίς καμία αλλαγή.
Δείτε εδώ Ποιοί ασφαλισμένοι μένουν χωρίς ιατροφαρμακευτική περίθαλψη από 1η Μαρτίου – Τι αλλάζει
Η πιλοτική εφαρμογή αφορά αποκλειστικά το τακτικό επίδομα ανεργίας και τίθεται όριο 175 ημερών ασφάλισης στους 14 μήνες πριν από τη λύση της εργασιακής σχέσης. Ιδιαίτερη μέριμνα λαμβάνεται για τις μονογονεϊκές οικογένειες, καθώς για πρώτη φορά η ιδιότητα του μονογονέα αναγνωρίζεται και ενισχύεται με επιπλέον χρηματική στήριξη.
Η εφαρμογή του νέου επιδόματος ΔΥΠΑ αναμένεται να ξεκινήσει εντός των πρώτων μηνών του 2025 και θα διαρκέσει πιλοτικά έως 16 μήνες. Ο στόχος του προγράμματος είναι να ενθαρρύνει την ταχύτερη επιστροφή των ανέργων στην εργασία, δεδομένου ότι η επιδότηση είναι υψηλότερη τους πρώτους μήνες και μειώνεται σταδιακά. Επιπλέον, το νέο σύστημα δίνει έμφαση στην ανταποδοτικότητα και τη δικαιοσύνη, καθώς θα λαμβάνει υπόψη τις καταβληθείσες εισφορές και δεν θα εξομοιώνει ανέργους με μεγάλες διαφορές στα χρόνια εργασίας και στις αποδοχές τους.
Σήμερα, ανεξαρτήτως αν κάποιος έχει εργαστεί δύο χρόνια με κατώτατο μισθό ή είκοσι χρόνια με αποδοχές ύψους 2.000 ευρώ, λαμβάνει το ίδιο επίδομα για την ίδια διάρκεια, κάτι που πρόκειται να αλλάξει. Παράλληλα, το νέο σύστημα υπόσχεται να αυξήσει την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας, αφού η συγχώνευση και αυτοματοποίηση πολύπλοκων βημάτων θα εξασφαλίσει την απλούστευση και τη μεγαλύτερη ευκολία πρόσβασης στο επίδομα.
Το νέο μοντέλο επιδότησης αποτελείται από τρία βασικά μέρη. Το πρώτο είναι το σταθερό ποσό επιδότησης, το οποίο υπολογίζεται βάσει των αποδοχών του δικαιούχου και ξεκινά από το 70% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου ή του μέσου ημερομισθίου του ασφαλισμένου, σε περίπτωση που οι αποδοχές του ήταν μικρότερες από τον κατώτατο μισθό.
Βασική προϋπόθεση για την ένταξη στο επίδομα είναι η συμπλήρωση τουλάχιστον 175 ημερών ασφάλισης στους 14 μήνες πριν την έναρξη της επιδότησης, με εξαίρεση τους δύο τελευταίους μήνες. Το δεύτερο μέρος αφορά το μεταβλητό ποσό επιδότησης, το οποίο λειτουργεί ως επιπλέον ενίσχυση για όσους έχουν μακρύτερο ασφαλιστικό βίο. Ο υπολογισμός του θα γίνεται με βάση τα έτη ασφάλισης από το τέταρτο έως το εικοστό έτος και τον μέσο όρο αποδοχών, εφόσον αυτός είναι μεγαλύτερος από τον κατώτατο μισθό. Το τρίτο μέρος σχετίζεται με την ανταποδοτική φύση του επιδόματος, καθώς η παροχή του βασίζεται στις εισφορές ανεργίας που έχει καταβάλει ο ασφαλισμένος κατά τον εργασιακό του βίο.
Οι δικαιούχοι του επιδόματος πρέπει να πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Συγκεκριμένα, η ένταξη στο νέο πιλοτικό πρόγραμμα επιβάλλει να έχουν τουλάχιστον 900 ημέρες ασφάλισης κατά τους 50 μήνες πριν την επιδότηση, εξαιρώντας τους δύο τελευταίους μήνες. Επίσης, οι αποδοχές τους κατά τους 14 μήνες πριν από την ένταξή τους στο πρόγραμμα θα πρέπει να είναι ίσες ή μεγαλύτερες από τον κατώτατο μισθό, με εξαίρεση και πάλι τους δύο τελευταίους μήνες πριν την επιδότηση. Επιπλέον, στο πλαίσιο του νέου συστήματος προβλέπονται πρόσθετες παροχές και προσαυξήσεις, όπως το δώρο Χριστουγέννων και Πάσχα, αλλά και οικονομική ενίσχυση για όσους έχουν προστατευόμενα μέλη ή ανήκουν σε μονογονεϊκές οικογένειες.
Δείτε επίσης Επίδομα 200 ευρώ από τον ΕΟΠΥΥ – Προθεσμία
Η ανάγκη για ένα νέο επίδομα ανεργίας προκύπτει από το γεγονός ότι το ισχύον θεσμικό πλαίσιο έχει τις ρίζες του στις δεκαετίες του 1950 και του 1980 και πλέον δεν ανταποκρίνεται επαρκώς στις σύγχρονες απαιτήσεις της κοινωνικής και οικονομικής πολιτικής. Το νέο μοντέλο αποσκοπεί στην παροχή ουσιαστικής στήριξης στους ανέργους σε κρίσιμες περιόδους, καθώς και στη δημιουργία κινήτρων για την ταχύτερη επανένταξή τους στην αγορά εργασίας. Μετά την ολοκλήρωση της πιλοτικής εφαρμογής, το πρόγραμμα θα αξιολογηθεί και, εφόσον κριθεί επιτυχημένο, θα εφαρμοστεί καθολικά σε όλους τους ανέργους.
Σε κάθε περίπτωση, το συνολικό ποσό του επιδόματος, συμπεριλαμβανομένων όλων των προσαυξήσεων, δεν θα μπορεί να ξεπερνά το διπλάσιο του 70% του κατώτατου ημερομισθίου, δηλαδή τα 1.296 ευρώ. Το νέο πλαίσιο φιλοδοξεί να καταστήσει την επιδότηση ανεργίας πιο δίκαιη, πιο αποτελεσματική και περισσότερο προσαρμοσμένη στις πραγματικές ανάγκες των δικαιούχων, συμβάλλοντας παράλληλα στην ενίσχυση της αγοράς εργασίας.
Ερωτήσεις και απαντήσεις για το πιλοτικό πρόγραμμα για το επίδομα ανεργίας ΔΥΠΑ
Γιατί χρειάζεται αλλαγή στο επίδομα ανεργίας;
Το θεσμικό πλαίσιο για το επίδομα ανεργίας διαμορφώθηκε τη δεκαετία του 1950, συνεπώς είναι αναγκαία η επικαιροποίηση του ώστε να συνδεθεί με τις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς εργασίας και να ανταποκρίνεται στα σημερινά βασικά ζητούμενα που είναι η ουσιαστική και δίκαιη στήριξη των ανέργων και η παρακίνηση για την επανένταξη στην αγορά εργασίας.
Ποιες είναι οι βασικές αρχές του πιλοτικού προγράμματος τακτικής επιδότησης ανεργίας της ΔΥΠΑ;
Παρακίνηση για εργασία: Θα παρακινεί τους ανέργους για ταχύτερη επιστροφή στην εργασία καθώς θα ξεκινάει υψηλότερο τους πρώτους μήνες της ανεργίας και θα βαίνει μειούμενο.
Ανταποδοτικότητα και δικαιοσύνη: Το σύστημα θα αναγνωρίζει τις καταβληθείσες εισφορές, όπως ήδη συμβαίνει στις 25 από τις 27 χώρες της ΕΕ, και δεν θα εξομοιώνει περιπτώσεις με μεγάλες διαφορές. Σήμερα, ανεξαρτήτως αν κάποιος εργάστηκε 2 χρόνια με κατώτατο μισθό ή 20 χρόνια με 2.000 ευρώ, λαμβάνει το ίδιο επίδομα για την ίδια διάρκεια.
Αποτελεσματικότητα: Η συγχώνευση και αυτοματοποίηση πολύπλοκων διαδικασιών θα εξασφαλίσουν την απλοποίηση και την αποτελεσματικότητα της παροχής.
Η μεταρρύθμιση αυτή υποστηρίχθηκε τεχνικά από τον ΟΟΣΑ, μέσω του Technical Support Instrument της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Συμπληρώνει το επίδομα εργασίας του ν. 4921/2022, που προβλέπει ότι οι επιδοτούμενοι άνεργοι που βρουν εργασία πριν την ολοκλήρωση της επιδότησης δικαιούνται το 50% της υπόλοιπης επιδότησης επιπλέον του μισθού τους.
Πότε αναμένεται η πιλοτική εφαρμογή του νέου προγράμματος τακτικής επιδότησης ανεργίας και πόσο θα διαρκέσει;
Η υλοποίηση του νέου πιλοτικού επιδόματος ανεργίας αναμένεται να εκκινήσει από την Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης μέσα στους πρώτους μήνες του 2025 και, αναλόγως και των ασφαλιστικών προϋποθέσεων εκάστου ανέργου, μπορεί να έχει διάρκεια έως 16 μήνες.
Ποιες ανάγκες αποσκοπεί να καλύψει το νέο πιλοτικό πρόγραμμα επιδότησης τακτικής ανεργίας;
Το νέο πιλοτικό πρόγραμμα επιδότησης τακτικής ανεργίας αποσκοπεί:
Στον εκσυγχρονισμό της παροχής για να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες και να ενισχύει την αποτελεσματικότητά της.
Στη στήριξη των δικαιούχων στην αντιμετώπιση της ανεργίας, ειδικά τους πρώτους δύσκολους μήνες, και στην ταχύτερη επανένταξή τους στην αγορά εργασίας.
Στην ενίσχυση του ανταποδοτικού χαρακτήρα, επιδοτώντας τους δικαιούχους ανάλογα με τα χρόνια εργασίας και το ύψος των αποδοχών τους, δηλαδή την εισφορά τους στο ασφαλιστικό σύστημα.
Ποιες είναι οι βασικές αλλαγές στο νέο πρόγραμμα τακτικής επιδότησης για την εξυπηρέτηση των παραπάνω στόχων;
Οι αλλαγές εστιάζονται σε τρεις άξονες: α) στις προϋποθέσεις ένταξης, β) στη διάρκεια και γ) στο ύψος της επιδότησης. Συγκεκριμένα:
Συγχωνεύει την τακτική επιδότηση με το επίδομα μακροχρονίως ανέργων, επιτρέποντας μέγιστη διάρκεια επιδότησης έως 2 χρόνια (24 μήνες), ακολουθώντας εξατομικευμένη προσέγγιση για το ύψος του επιδόματος.
Θέτει σε μια πιο ορθολογική βάση τόσο την ένταξη στην επιδότηση, όσο και τη διάρκεια της επιδότησης, που υπολογίζεται πλέον στη βάση της αναλογίας 2 μήνες απασχόλησης : 1 μήνας επιδότησης για το πρώτο έτος της επιδότησης, και 3 μήνες απασχόλησης : 1 μήνας επιδότησης για το δεύτερο έτος.
Λαμβάνει υπόψη την ασφαλιστική ιστορία για τον υπολογισμό του ύψους του επιδόματος, προσφέροντας ένα σταθερό μέρος το οποίο λαμβάνουν όλοι και ένα επιπλέον μεταβλητό μέρος, ανάλογα με την ασφαλιστική ιστορία του ανέργου.
Θέτει όριο 175 ημέρων ασφάλισης στους 14 μήνες πριν από την λύση της εργασιακής σχέσης (δεν υπολογίζονται οι δύο τελευταίοι μήνες, όπως ακριβώς ισχύει και σήμερα).
Επιπλέον της χορήγηση δώρων για τις εορτές Χριστουγέννων και Πάσχα και των προσαυξήσεων λόγω τέκνων, για πρώτη φορά λαμβάνει υπόψη την ιδιότητα του μονογονέα, η οποία ενισχύεται με επιπλέον ποσό.
Είναι εμπροσθοβαρές, με την επιδότηση να είναι υψηλότερη τους πρώτους μήνες και να μειώνεται σταδιακά, για να ενισχύσει την επανένταξη στην αγορά εργασίας, όπως συμβαίνει σε 17 κράτη-μέλη της ΕΕ.
Πώς θα επιλεγούν οι ωφελούμενοι για το νέο πιλοτικό πρόγραμμα επιδότησης ανεργίας;
Η επιλογή των ωφελούμενων θα πραγματοποιηθεί τυχαία μέσω αυτοματοποιημένου συστήματος (μεθοδολογία RCT), από το σύνολο των αιτήσεων που υποβάλλονται για ένταξη στην τακτική επιδότηση ανεργίας, εφόσον διαπιστωθεί ότι πληρούνται οι νέες προϋποθέσεις επιλεξιμότητας. Το νέο πιλοτικό πρόγραμμα αφορά σε όσους δεν έχουν πάρει τακτική επιδότηση τα προηγούμενα 4 έτη από τη λύση της εργασιακής τους σχέσης.
Πώς υποβάλλεται η αίτηση για το νέο πρόγραμμα τακτικής επιδότησης ανεργίας στο πλαίσιο της πιλοτικής εφαρμογής του;
ΔΕΝ απαιτείται ξεχωριστή αίτηση, καθώς χρησιμοποιείται η ίδια αίτηση που υποβάλλεται για το υπάρχον πρόγραμμα τακτικής επιδότησης, μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών της ΔΥΠΑ. Τα δικαιολογητικά παραμένουν τα ίδια και αναζητούνται αυτεπάγγελτα. Προβλέπεται μόνο ένα επιπλέον δικαιολογητικό για τη διαπίστωση της ιδιότητας του μονογονέα, το οποίο θα επισυνάπτεται στην αίτηση, καθώς μόνο για αυτό το δικαιολογητικό δεν υπάρχει δυνατότητα αυτεπάγγελτης αναζήτησης.
Οι ωφελούμενοι του προγράμματος τακτικής επιδότησης ανεργίας στην πιλοτική εφαρμογή θα λαμβάνουν χαμηλότερο ύψος επιδότησης;
Κανείς άνεργος που συμμετέχει στο πιλοτικό επίδομα ανεργίας δεν θα λάβει χαμηλότερο ύψος επιδότησης από αυτό που θα έπαιρνε με το ισχύον σύστημα, όπως ακριβώς προβλέπει ο νόμος για το εν λόγω πιλοτικό πρόγραμμα.
Επηρεάζονται από το πιλοτικό πρόγραμμα όσοι ήδη λαμβάνουν το επίδομα ανεργίας;
Όχι. Όσοι λαμβάνουν επίδομα ανεργίας σύμφωνα με το ισχύον σύστημα συνεχίζουν να το λαμβάνουν κανονικά για όλη τη διάρκεια της επιδότησής τους χωρίς να επηρεάζονται, όπως και αυτοί που δεν θα επιλεγούν για το πιλοτικό πρόγραμμα.
Δείτε επίσης Επιδόματα: Τι εξετάζει η κυβέρνηση για το επίδομα παιδιού και το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα
Η πιλοτική εφαρμογή του επιδόματος ανεργίας αφορά και στο εποχικό επίδομα;
Όχι. Η πιλοτική εφαρμογή αφορά μόνο στο τακτικό επίδομα ανεργίας και δεν σχετίζεται με το εποχικό επίδομα ανεργίας. Η αναμόρφωση του εποχικού επιδόματος ανεργίας αποτελεί ξεχωριστό αντικείμενο μελέτης με στόχο την επίτευξη της μεγαλύτερης δυνατής ανταποδοτικότητας και τη συσχέτισή του με τον πραγματικό χρόνο εργασίας.
Πότε αναμένεται η πλήρης εφαρμογή του νέου προγράμματος τακτικής επιδότησης ανεργίας;
Κατά την πιλοτική εφαρμογή, το πρόγραμμα θα αξιολογηθεί και, με βάση τα πορίσματα της τελικής αξιολόγησης, θα τροποποιηθεί αναλόγως και θα εφαρμοσθεί καθολικά στο σύνολο των ανέργων.
Ακολουθείστε το iPaidia στο Google News
