Διευκρινήσεις για μηνιαία βεβαίωση χορήγησης ανθυγιεινού επιδόματος σε ΟΤΑ

Ανακοίνωση εξέδωσε ο Σύλλογος Υπαλλήλων Περιφερειάς Αττικής σχετικά:  «Με την χορήγηση του ανθυγιεινού επιδόματος και της απαιτούμενης μηνιαίας βεβαίωσης της παρ. 4 του άρθρου 98 του ν. 4483/2017».

Ειδικότερα στην ανακοίνωση του, ο ΣΥΠΑ, σημειώνει:

Θεωρούμε αναγκαίο να αναφερθούμε σε όλα τα «κρίσιμα» ζητήματα, που σχετίζονται με τις ισχύουσες νομοθετικές ρυθμίσεις για το ανθυγιεινό επίδομα σε εργαζόμενους των Περιφερειών, προκειμένου άμεσα να δρομολογηθούν όλες οι αναγκαίες διαδικασίες.

Όπως είναι πλέον γνωστό σε όλους, με τον ν. 4483/2017, άρθρο 98, επεκτάθηκε η χορήγηση του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας και σε άλλες ειδικότητες εργαζομένων, παρεχόμενες εργασίες και χώρους των ΟΤΑ και των νομικών προσώπων αυτών. Η Ομοσπονδία μας και κατά την συζήτηση του ν.4483/2017 στη Βουλή με τις παρεμβάσεις της κατά την ακρόαση των φορέων και σε όλα τα υπομνήματα που έχει καταθέσει και στο διεκδικητικό της πλαίσιο αναφέρεται στο σύνολο των ειδικοτήτων, για τις οποίες πεποίθησή μας είναι βάσει αντικειμενικών και επιστημονικών κριτηρίων ότι πρέπει να χορηγηθούν ανθυγιεινό επίδομα, Μέσα Ατομικής Προστασίας και Μέτρα προληπτικής ιατρικής.

Η επέκταση που έγινε με το άρθρο 98 του νόμου δεν κάλυψε το σύνολο των σχετικών μας αιτημάτων τα οποία συνεχίζουν να αποτελούν διαχρονικούς στόχους πάλης, όμως κάλυψε συγκεκριμένες ειδικότητες και εργασίες, για τις οποίες πρέπει να γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες, ώστε να υλοποιηθεί η χορήγηση του ανθυγιεινού επιδόματος.

Α. Συγκεκριμένα το άρθρο 98 του ν. 4483/2017 αναφέρει στην παράγραφο 1 τα εξής:

«1. Στους δικαιούχους του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, όπως αυτό είχε προβλεφθεί στο άρθρο 15 παρ. 1 του ν. 4024/2011 (Α΄ 226), εξακολούθησε να καταβάλλεται, σύμφωνα με το άρθρο 18 του ν. 4354/2015 (Α΄ 176), όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 54 του ν. 4384/2016 (Α΄ 78) και εξειδικεύθηκε, κατά ποσό, ανά κατηγορία δικαιούχων και ως προς τους όρους και τις προϋποθέσεις καταβολής, με τις, κατ’ εξουσιοδότηση των διατάξεων αυτών, εκδοθείσες και ισχύουσες αποφάσεις, προστίθενται οι μόνιμοι και δόκιμοι υπάλληλοι και οι υπάλληλοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, αορίστου και ορισμένου χρόνου, των Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού και των νομικών προσώπων αυτών, που υπάγονται στις ειδικότητες ή παρέχουν τις εργασίες που περιλαμβάνονται στις κατηγορίες της παραγράφου 2».

Από την συγκεκριμένη νομοθετική ρύθμιση προκύπτει με σαφήνεια ότι η ρύθμιση αυτή αφορά μόνον όσες ειδικότητες αναφέρονται και μόνον όσους παρέχουν τις εργασίες που περιλαμβάνονται στην παράγραφο 2.

Όλοι μας γνωρίζουμε ότι υπάρχουν και άλλες ειδικότητες, με μεγάλη μάλιστα επικινδυνότητα, όπως και άλλες εργασίες που είναι ανθυγιεινές αλλά δεν περιλαμβάνονται στην κυβερνητική ρύθμιση.

Να σημειώσουμε επίσης ότι στη ρύθμιση περιλαμβάνονται και χώροι εργασίες, στους οποίους οι εργαζόμενοι δικαιούνται το ανθυγιεινό επίδομα, οι οποίες όμως αναφέρονται συγκεκριμένα, όπως οι εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων.

Β. Στην παράγραφο 2 του άρθρου 98 του ν. 4483/2017 αναφέρονται οι ειδικότητες και οι εργασίες, που δικαιούνται το ανθυγιεινό επίδομα και συγκεκριμένα αναφέρονται τα εξής: «2. Στην κατηγορία Α΄συμπεριλαμβάνεται το προσωπικό που απασχολείται σε συνεργεία απολύμανσης, οι απολυμαντές, οι εργάτες και τεχνίτες βιολογικού καθαρισμού, οι υδραυλικοί, τεχνίτες και εργάτες που απασχολούνται στην κατασκευή και συντήρηση δικτύων ύδρευσης, αποχέτευσης και τηλεθέρμανσης, στα αντλιοστάσια αποχέτευσης, το προσωπικό που απασχολείται στην εποπτεία καθαριότητας, το προσωπικό καθαριότητας εσωτερικών χώρων, το νοσηλευτικό προσωπικό, οι οδηγοί, χειριστές και εργάτες αποφρακτικών μηχανημάτων, οι εργάτες και τεχνίτες ψεκασμού, οι εργάτες κοπής ψηλών δένδρων, οι σιδεράδες – αλουμινάδες, καθώς και οι εργάτες καθαριότητας των δημοτικών νεκροταφείων. Στην κατηγορία Β΄ συμπεριλαμβάνονται οι μηχανοτεχνίτες, οι ηλεκτροτεχνίτες, οι βαφείς και οι φανοποιοί. Στην κατηγορία Γ΄ συμπεριλαμβάνεται το εποπτικό προσωπικό (μηχανικοί Π.Ε. και Τ.Ε.) που απασχολείται στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων.».

Γ. Τόσο στην υπ΄αριθμ. οικ.39456/17-11-2017 εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών, όσο και στην μετέπειτα, υπ’ αριθμ. 3473/2-3-2018 αναφέρονται μεταξύ άλλων τα εξής: «Επισημαίνεται  συναφώς ότι, όπως προκύπτει από τη ρητή διατύπωση της διάταξης της παρ.1 του άρθρου 98 («…που υπάγονται στις ειδικότητες ή παρέχουν τις εργασίες που περιλαμβάνονται στις κατηγορίες της παρ.2…», η τυπική υπαγωγή του υπαλλήλου στις απαριθμούμενες ειδικότητες δεν συνιστά αναγκαία προϋπόθεση για τη χορήγηση σε αυτόν του εν λόγω επιδόματος, καθώς το επίδομα δικαιούνται και όσοι παρέχουν κατ’ αποκλειστικότητα υπηρεσίες στους χώρους και τις εργασίες που περιγράφονται ανωτέρω (στον νόμο ή στην εν λόγω εγκύκλιο), εφ’ όσον συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις που αναφέρονται στην παρ.4 του άρθρου 98 του ν. 4483/2017».

Δ. Επειδή η παροχή των συγκεκριμένων εργασιών (για όσους δεν έχουν τις αναφερόμενες στη νομοθετική ρύθμιση ειδικότητες) αποτελεί τον απαραίτητο όρο για την λήψη του εν λόγω επιδόματος, οι συνάδελφοι, που εκτελούν τέτοιες εργασίες, δεν έχουν παρά να ζητήσουν την χορήγηση του επιδόματος, ζητώντας από τους Διευθυντές των υπηρεσιών τους την αναφερόμενη στην παράγραφο 4 του άρθρου 98 του ν.4483/2017 μηνιαία βεβαίωση, προκειμένου να αποσταλεί στην αρμόδια Δ/νση Μισθοδοσίας. Στη βεβαίωση αυτή θα αναφέρονται οι εκτελούμενες εργασίες και προς ενίσχυση του δικαιώματος, μπορεί να γίνεται αναφορά και σε τυχόν επαγγελματικά δικαιώματα, σε αναφερόμενες αρμοδιότητες στον ισχύοντα Οργανισμό κάθε Περιφέρειας κλπ.

Ε. Όσον αφορά το νοσηλευτικό προσωπικό, η ρύθμιση εννοεί το νοσηλευτικό προσωπικό των Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού και των νομικών προσώπων αυτών, αφού αυτούς και μόνον αυτούς αφορά η συγκεκριμένη νομοθετική ρύθμιση και δεν παραπέμπει προκειμένου να χορηγηθεί ή όχι το ανθυγιεινό επίδομα σε εξέταση άλλων ζητημάτων όπως εάν οι υπηρεσίες που απασχολείται το νοσηλευτικό προσωπικό, συγκροτούν νοσηλευτική υπηρεσία ή εάν αποτελούν Μονάδες Πρωτοβάθμιες Φροντίδας Υγείας κλπ, προσδιορισμοί που εμπεριέχονται σε νομοθετικές ρυθμίσεις για τη χορήγηση του ανθυγιεινού επιδόματος άλλων εργαζομένων, κι όχι των  Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού. Σημειώνουμε ότι με το άρθρο 5 του ν.1579/1985 προσδιορίζεται ότι τον τίτλο του νοσηλευτή-τριας φέρουν οι πτυχιούχοι ή διπλωματούχοι των Τμημάτων Νοσηλευτικής ΑΕΙ, ΤΕΙ, των Επισκεπτριών-ών των ΤΕΙ, των ισοτίμων σχολών, των μαιών  κλπ και ότι αυτοί ανήκουν στο νοσηλευτικό προσωπικό.

ΣΤ. Στην παράγραφο 4 του άρθρου 98 του ν.4483, αναφέρονται οι επιπλέον όροι και οι προϋποθέσεις χορήγησης του επιδόματος και συγκεκριμένα αναφέρονται μεταξύ άλλων τα εξής: «4. Το ανωτέρω επίδομα καταβάλλεται με την απαραίτητη προϋπόθεση ότι οι δικαιούχοι αυτού προσφέρουν υπηρεσία με πλήρη και αποκλειστική απασχόληση στους χώρους και στις ειδικότητες που δικαιολογούν την καταβολή του….».  Στην οικ.39456/17-11-2017 εγκύκλιο του ΥΠΕΣ επισημαίνεται στη σελ. 28 ότι η προϋπόθεση της «πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης» δεν έχει την έννοια της παροχής υπηρεσιών κατά πλήρες ωράριο εργασίας, αλλά την έννοια ότι ο δικαιούχος απασχολείται πλήρως και αποκλειστικά στους χώρους και στις ειδικότητες που δικαιολογούν την καταβολή του ανωτέρω επιδόματος.

Σε αυτό το σημείο είναι ανάγκη να αναφερθούμε σε πλευρές, που σχετίζονται με τα λεγόμενα αλλότρια καθήκοντα και την πλήρη ή όχι άσκηση των αρμοδιοτήτων:

α. Σύμφωνα με το άρθρο 30 του 3528/2007 (ΦΕΚ Α΄ 26) «Κύρωση του Κώδικα Κατάστασης  Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων  και Υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ.» προσδιορίζονται τα καθήκοντα του υπαλλήλου ως εξής: «1. Ο υπάλληλος εκτελεί τα καθήκοντα του κλάδου ή της ειδικότητας του. 2. Σε περιπτώσεις επιτακτικής υπηρεσιακής ανάγκης που δεν μπορεί να καλυφθεί με άλλον τρόπο, επιτρέπεται να ανατίθενται στον υπάλληλο καθήκοντα άλλου κλάδου ή ειδικότητας. Σε όμοιες περιπτώσεις επιτρέπεται να ανατίθενται στον υπάλληλο εργασίες συναφείς με την ειδικότητα ή τα καθήκοντα του ή για τις οποίες έχει την απαιτούμενη εμπειρία ή ειδίκευση. 3. Η κατά την προηγούμενη παράγραφο ανάθεση επιτρέπεται για χρονικό διάστημα έως δύο (2) μηνών με αιτιολογημένη απόφαση του οικείου προϊσταμένου. Παράταση του ανωτέρω χρονικού διαστήματος έως έξι (6) μήνες ακόμη επιτρέπεται μετά από αιτιολογημένη γνώμη του υπηρεσιακού συμβουλίου.»

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι όλοι οι συνάδελφοι πρέπει να είναι τοποθετημένοι σε Τμήματα και θέσεις, που συνάδουν με την ειδικότητά τους και όταν υφίσταται ανάγκη αλλότριων καθηκόντων να τηρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις, που στη συγκεκριμένη περίπτωση προστίθεται και η μη βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας τους.

Το γεγονός ότι ένας μικρός αριθμός από τους δικαιούχους του ανθυγιεινού επιδόματος  εκτελεί καθήκοντα και άλλου κλάδου ή ειδικότητας στο βαθμό που αυτό αποτελεί επιλογή των προϊσταμένων των Γεν. Δ/νσεων-Δ/νσεων ή των Περιφερειακών Αρχών, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες που προκύπτουν από την υπάρχουσα τραγική υποστελέχωση των υπηρεσιών δεν μπορεί να αποτελεί επιχείρημα κανενός για την μη συνδρομή των αναγκαίων προϋποθέσεων για την καταβολή του ανθυγιεινού επιδόματος, όπως αυτές προσδιορίζονται από την παράγραφο 4 του ν.4483/2017 και συγκεκριμένα ότι «το ανωτέρω επίδομα καταβάλλεται με την απαραίτητη προϋπόθεση ότι οι δικαιούχοι αυτού προσφέρουν υπηρεσία με πλήρη και αποκλειστική απασχόληση στους χώρους και στις ειδικότητες που δικαιολογούν την καταβολή του.».

β. Εάν όλες οι αρμοδιότητες ενός Τμήματος ασκούνται πλήρως ή όχι είναι ζήτημα, που ανάγεται σε καταστάσεις για τις οποίες δεν έχουν καμιά ανάμιξη ή ευθύνη οι υπάλληλοι του Τμήματος και σε κατά καιρούς πολιτικές επιλογές. Θέση όλων μας είναι η μόνιμη υλοποίηση και η ανάπτυξη όλων των αρμοδιοτήτων και ιδιαίτερα όλων αυτών, που σχετίζονται με την πρόληψη, την προστασία της δημόσιας υγείας, την διασφάλιση υγιεινών συνθηκών, περιβάλλοντος κλπ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η ανάγκη εφαρμογής όλων των εμβολιαστικών προγραμμάτων σε παιδιά και ενήλικες, μετανάστες, πρόσφυγες, άλλες ευάλωτες κοινωνικές ομάδες κλπ.

Ζ. Επίσης στη συνέχεια στην παράγραφο 4 του άρθρου 98 του ν.4483, αναφέρεται ότι «Για τη συνδρομή όλων των ανωτέρω προϋποθέσεων εκδίδεται κάθε μήνα βεβαίωση του οικείου προϊσταμένου, η οποία συνοδεύει τη μισθοδοτική κατάσταση…».

Η μηνιαία βεβαίωση του Δ/ντή προβλέπεται όχι μόνο από την συγκεκριμένη νομοθετική ρύθμιση, αλλά από όλες και για όλους τους δικαιούχους, ανεξάρτητα αν η ειδικότητά τους μνημονεύεται στο νόμο ρητά ή όχι.

Παρόλο που και η Ομοσπονδία με έγγραφά της, έχει γνωστοποιήσει τη σχετική νομοθετική ρύθμιση και την ανάγκη υποβολής την εκ του νόμου προβλεπόμενης μηνιαίας βεβαίωσης για κάθε δικαιούχο υπάλληλο και παρόλο που η νομοθετική αυτή ρύθμιση έγινε γνωστή σε όλους, ως μια κατάκτηση των εργαζομένων, οι δικαιούχοι συνάδελφοί μας σε αρκετές Περιφέρειες αν και έχουν περάσει επτά μήνες δεν έχουν ακόμη λάβει το ανθυγιεινό επίδομα, που δικαιούνται.

Η κατάσταση δε, εξελίσσεται ακόμα πιο αρνητική δεδομένου ότι με τις ρυθμίσεις του ν.4512/2018, άρθρο 396 «Επιτροπή αξιολόγησης επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας», που αντικαθιστά το άρθρο 18 του ν. 4354/2015 (Α΄ 176) και εν συνεχεία του ν.4517/2018, άρθρο  έβδομο, που αντικαθιστά την παρ. 13 του άρθρου 18 του ν. 4354/2015 τίθεται προθεσμία ως εξής: «13. Οι αρμόδιες Υπηρεσίες οφείλουν να συμπληρώσουν τα πεδία «κλάδος» και «ειδικότητα» της Εφαρμογής του Μητρώου Ανθρώπινου Δυναμικού του Ελληνικού Δημοσίου «Απογραφή» μέχρι τις 14.3.2018. Σε περίπτωση μη συμπλήρωσης των ως άνω πεδίων μέχρι την ημερομηνία αυτή, το επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας παύει να καταβάλλεται μετά τον Απρίλιο του 2018».

Σημειώνουμε ότι εκδόθηκε και η υπ’ αριθ. οικ. 2/17262/ΔΕΠ/2-3-2018 (ΑΔΑ:Ω8ΖΟΗ-7ΕΓ) «κοινή» εγκύκλιος των υπουργών Οικονομικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, που δίνει οδηγίες για την απογραφή αυτή, ενέργεια η οποία οφείλει να γίνει από τις κατά τόπους Δ/νσεις Ανθρώπινου Δυναμικού των Περιφερειών.

Η. Σύμφωνα με το άρθρο 169 του ν. 4483/2017 η έναρξη ισχύος του νόμου αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η δημοσίευσή του δε, έγινε στο ΦΕΚ 107/Α΄/ 31-7-2017. Επομένως οι δικαιούχοι συνάδελφοι δικαιούνται τη χορήγηση του εν λόγω επιδόματος από 1-8-2017, αναδρομικά όσοι δεν το έχουν λάβει, και προκειμένου να το πάρουν πρέπει ο Δ/ντής να αποστείλει στη μισθοδοσία βεβαίωση για κάθε μήνα, ξεκινώντας από τον Αύγουστο 2017 και εντεύθεν συνεχώς στο μέλλον.

Σημειώνουμε ότι τα εν λόγω εντάλματα δεν απαιτείται να αποσταλούν από τις Οικονομικές Υπηρεσίες στους Επιτρόπους.

Θ. Χρειάζεται να αναφέρουμε επίσης ότι η έκδοση της μηνιαίας βεβαίωσης της παρ. 4 του άρθρου 98 του ν. 4483/2017, προκειμένου να συνοδεύει την αντίστοιχη μισθοδοτική κατάσταση, προς καταβολή του πιο πάνω επιδόματος, στους δικαιούχους υπαλλήλους των Περιφερειών, αποτελεί πρόδηλη και δέσμια αρμοδιότητα των Δ/ντών, δεν προϋποθέτει αίτηση του υπαλλήλου, ανεξάρτητα βέβαια εάν αρκετοί συνάδελφοι έχουν ζητήσει και με αίτησή τους, την χορήγησή της ή εάν εμείς προτρέπουμε τους δικαιούχους συναδέλφους, που δεν έχουν λάβει ακόμη το επίδομα, να καταθέσουν σχετική αίτηση, προκειμένου να κατοχυρώσουν την απαίτησή τους.

Ι. Σας κοινοποιούμε μερικά προτεινόμενα σχέδια βεβαιώσεων, προκειμένου να διευκολυνθούν οι Δ/ντές και οι υπηρεσίες:

Μετά από όλα τα παραπάνω καλούμε τους Δ/ντές των αρμοδίων υπηρεσιών, να συνεισφέρουν από την θέση τους στην υλοποίηση της σχετικής ρύθμισης για την χορήγηση στους δικαιούχους του ανθυγιεινού επιδόματος.

Καλούμε επίσης και όλους τους συναδέλφους να συνεισφέρουν στην ενίσχυση των διεκδικήσεων και των αγώνων μας προκειμένου να επεκταθεί η ρύθμιση χορήγησης του ανθυγιεινού επιδόματος και των Μέσων Ατομικής Προστασίας και Μέτρων προληπτικής ιατρικής σε όλους όσους εκτελούν ανθυγιεινές εργασίες ή εργάζονται σε ανθυγιεινούς χώρους.