Το σχέδιο διάσωσης που θα επαναφέρει την ΔΕΗ σε ρυθμούς κανονικότητας και θα επηρεάσει το λιγότερο δυνατόν τους καταναλωτές σχεδιάζει πυρετωδώς το υπουργείο Περιβάλλοντος.
Στροφή στην πράσινη ενέργεια κλείνοντας λιγνιτικές μονάδες, εθελούσια έξοδος και κυνήγι των στρατηγικών κακοπληρωτών είναι μόνο μερικά από όσα θα δώσουν στην Επιχείρηση την πρώτη ένεση ρευστότητας για να μπορέσει να γυρίσει σελίδα.
Την ίδια ώρα, το ΥΠΕΝ ψάχνει τρόπους με τους οποίους δεν θα επηρεαστεί η έκπτωση συνέπειας 10%, βάζει ιδιώτες παίκτες στον ΔΕΔΔΗΕ, ενώ δεν πρόκειται να φανούν στην… τσέπη των καταναλωτών οι αυξομειώσεις από τα τιμολόγια ρεύματος. Σε δεύτερο χρόνο, θα υπάρξει σειρά μέτρων έτσι ώστε να μην επανέλθει στη σημερινή κατάσταση. Οπως τονίζουν υψηλόβαθμες πηγές στον Ελεύθερο Τύπο, αυτή τη στιγμή «δεν υπάρχει ούτε στρατηγικός επενδυτής ούτε μικρή ΔΕΗ και φυσικά ούτε καλή και κακή ΔΕΗ, μόνο πράγματα που πρέπει να γίνουν και θα γίνουν».
Αίτημα της προηγούμενης διοίκησης της Επιχείρησης σε μια προσπάθεια να «συμμαζευτούν» τα οικονομικά της ήταν να μειωθεί ή και να καταργηθεί η έκπτωση συνέπειας 10%, ποσό που μεταφράζεται σε συνολικό κόστος τα 200 εκατ. ευρώ. Αν και είχε καθιερωθεί από την ίδια την εταιρία το 2016 στο πλαίσιο της κοινωνικής πολιτικής της και αρχικά ήταν 15%, από 1ης Απριλίου η έκπτωση περιορίστηκε στο 10% καθώς τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα δεν της έδιναν άλλα περιθώρια.
Οπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, βούληση της σημερινής κυβέρνησης είναι να μην «τιμωρηθούν» οι συνεπείς πολίτες και κατ’ επέκταση εκείνοι που, παρά τους μειωμένους μισθούς και τις χαμηλές συντάξεις, συνεχίζουν να πληρώνουν το ηλεκτρικό ρεύμα πριν από την προβλεπόμενη ημερομηνία. Ωστόσο, αν τελικά χρειαστεί να υπάρξει παρέμβαση στην έκπτωση -κάτι για το οποίο το ΥΠΕΝ επιδιώκει να μη συμβεί-, το σενάριο αυτό θα γίνει είτε με τη θέσπιση εισοδηματικών κριτηρίων είτε με το όριο κατανάλωσης.
Στο κομμάτι των στρατηγικών κακοπληρωτών, τον ίσως μεγαλύτερο βραχνά της ΔΕΗ, το υπουργείο πρόκειται να λάβει σκληρά μέτρα. Ηδη έχει ξεκινήσει να δρομολογείται συγκεκριμένη ρύθμιση που θα περιλαμβάνει από αποκοπές ρεύματος μέχρι κατασχέσεις π.χ. πολυτελέστατων σπιτιών που είχαν υπαχθεί στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο.
Την ίδια ώρα, πέρα από την Qualco που έχει αναλάβει την επικοινωνία και τους διακανονισμούς οφειλών, η ΔΕΗ στέλνει εξώδικα σε κακοπληρωτές, των οποίων οι οφειλές διαμορφώνονται στο 1,05 δισ. ευρώ, με το συνολικό ληξιπρόθεσμο χρέος να ανέρχεται στα 2,7 δισ. ευρώ. Πρόκειται για 890.000 τελικούς πελάτες, δηλαδή καταναλωτές που αποχώρησαν από τη ΔΕΗ, χωρίς να πληρώσουν τις εκκρεμότητές τους.
Οι οφειλέτες της ΔΕΗ έχουν «χωριστεί» σε τέσσερις κατηγορίες, με την πρώτη να αφορά όσους διέκοψαν για διάφορους λόγους την ηλεκτροδότησή τους, η δεύτερη περιλαμβάνει καταναλωτές που έκαναν «μεταγραφή» σε άλλο πάροχο, η τρίτη εταιρίες που άλλαξαν ΑΦΜ αλλά συνεχίζουν κανονικά τη δραστηριότητά τους και η τέταρτη αφορά πελάτες που αποκλείστηκαν από τη ΔΕΗ. Πρώτοι στο μικροσκόπιο θα μπουν πάντως οι καταναλωτές που έχουν οφειλές πάνω από 3.000 ευρώ, οι οποίοι είναι περίπου 70.000 τελικοί πελάτες – πράγμα που σημαίνει εισπράξεις τουλάχιστον 700.000 ευρώ.
Παράλληλα, εξετάζεται αναπροσαρμογή στα κλιμάκια, με πιθανή αύξηση στο ανταγωνιστικό σκέλος των τιμολογίων, ενώ δεν αποκλείεται και η απόφαση επιβολής ρήτρας CO2. Σύμφωνα με το μοντέλο που μελετάται αυτή τη στιγμή, τα δύο βασικά σενάρια με τα οποία θα επιχειρηθεί να «εξουδετερωθεί» η αύξηση των τιμολογίων είναι η διατήρηση της μείωσης του ΦΠΑ από το 13% στο 6% και η μείωση του ΕΤΜΕΑΡ, δηλαδή του τέλους υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) που πληρώνουν όλοι οι καταναλωτές μέσω του λογαριασμού ρεύματος.
Ταυτόχρονα, θα υπάρξει και η κατάργηση των δημοπρασιών ΝΟΜΕ, μέτρο το οποίο έχει κοστίσει στη ΔΕΗ 600 εκατ. ευρώ.
Οπως είχε ανακοινώσει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης κατά τις προγραμματικές δηλώσεις, πρόκειται να κλείσει το θέμα των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας με τον προσφορότερο τρόπο. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, από 1ης.1.2020 ο Κρατικός Προϋπολογισμός θα δώσει για τις ΥΚΩ 200 εκατ. ευρώ. Η σκέψη, όπως τονίζουν, είναι να μην επιβαρυνθεί ο φετινός.
Το ίδιο θα επιδιωχθεί και με τα λεγόμενα ΑΔΙ ώστε να αποδοθούν άμεσα. Πρόκειται για την αποζημίωση που λαμβάνουν οι μονάδες που συμμετέχουν στο σύστημα ηλεκτρισμού, για τη διαθεσιμότητά τους – ενώ ο διαγωνισμός για την πώληση των λιγνιτικών μονάδων βρίσκεται σε διαδικασία συζητήσεων με τους θεσμούς. Οι υπόλοιπες, που είναι αφενός κοστοβόρες και αφετέρου περιβαλλοντικά επιζήμιες, δρομολογείται να κλείσουν. Το υπουργείο σχεδιάζει να κάνει στροφή στην πράσινη ενέργεια, καθώς σήμερα το μερίδιο της εταιρίας είναι μόλις 2,9%. «Είναι προφανές ότι θα πάμε σε σταδιακή απόσυρση ορισμένων λιγνιτικών μονάδων. Λόγω των αυξημένων ποσών που πληρώνει η ΔΕΗ για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, ορισμένες παλαιότερες λιγνιτικές μονάδες στοιχίζουν πια στη ΔΕΗ περισσότερο από όσο ήταν κλειστές και πληρώνονταν οι εργαζόμενοι κανονικά», είχε σημειώσει σε συνέντευξή του ο κ. Χατζηδάκης, ενώ όπως είχε πει η σταδιακή απόσυρση αυτών των μονάδων θα συνδυαστεί με πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου.
Συγκεκριμένα, ο σχεδιασμός προβλέπει να προχωρήσει σε στοχευμένες εθελουσίες εξόδους του προσωπικού της ΔΕΗ, οι οποίοι υπολογίζονται στους 16.000 εργαζομένους και οι οποίοι έχουν συμπληρώσει συνταξιοδοτικά δικαιώματα, «προκειμένου να επιλυθούν ουσιώδη προβλήματα στη διαχείριση ανθρωπίνων πόρων και να έχουμε μια δίκαιη μετάβαση στη νέα εποχή», όπως έχει ξαναπεί ο κ. Χατζηδάκης.
Επιπλέον, προχωρά η πώληση συμμετοχής στα δίκτυα διανομής. Αυτό θα συμβεί με δρομολόγηση της μεταφοράς των παγίων διανομής από τη ΔΕΗ στον ΔΕΔΔΗΕ με στόχο τη μερική ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ με την προσέλκυση αξιόπιστων επενδυτών και την προσκόμιση ξεκάθαρου ταμειακού οφέλους για τη ΔΕΗ. Η είσοδος επενδυτή πάντως στο δίκτυο διανοµής συνολικού µήκους 238.000 χλµ. συνεπάγεται εισροή σηµαντικών κεφαλαίων στα ταµεία της ΔΕΗ, καθώς εκτιµάται ότι η αξία του Διαχειριστή φτάνει σήµερα το 1,5 δισ. ευρώ.
«Τα πάντα πρέπει να έχουν κλειδώσει μέσα στις δύο επόμενες εβδομάδες, προκειμένου ο ορκωτός ελεγκτής της ΔΕΗ, δηλαδή η Ernst & Young, που στις 24 Σεπτεμβρίου, ημέρα ανακοίνωσης των οικονομικών της αποτελεσμάτων για το πρώτο 6μηνο, θα δημοσιοποιήσει την έκθεσή του, να έχει εγκαίρως στη διάθεσή του όλα εκείνα τα μέτρα που θα διασφαλίζουν ότι η Επιχείρηση είναι βιώσιμη και δεν κινδυνεύει με χρεοκοπία», τονίζουν κυβερνητικές πηγές.