Άπιαστο όνειρο η απόκτηση ακινήτου – Τι δείχνουν τα στοιχεία

Σε επίπεδα 2008, προ κρίσης, τείνει να επιστρέψει η αγορά ακινήτων στη χώρα μας και σε συνδυασμό με τους μειωμένους πραγματικούς μισθούς και τον αποκλεισμό από τις τράπεζες, η αγορά ακινήτου είναι πλέον άπιαστο όνειρο για τους Έλληνες.

Πιο συγκεκριμένα, σημαντική ανάκαμψη τιμών πώλησης ακινήτων κοντά στο υψηλό επίπεδο του 2008 καταγράφει έρευνα της Cerved Property Services η οποία παρουσιάστηκε στο συνέδριο του 17ου RED MEETING POINT.

Σύμφωνα με την ανάλυση στοιχείων που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, η μέση τιμή ακινήτων πανελλαδικά υπολείπονταν μόλις κατά 3,4% στο γ’ τρίμηνο του 2023 έναντι του αντίστοιχου τριμήνου του 2008, υποδεικνύοντας πως η υπερδεκαετής κρίση τουλάχιστον σε ότι αφορά στις τιμές ακινήτων έχει ξεπεραστεί.

Σύμφωνα με τα στοιχεία στο επισκοπούμενο διάστημα και έως το γ’ τρίμηνο του 2023 στην Αττική καταγράφεται οριακή αύξηση τιμών κατά 1,8% σε σχέση με το 2008. Ωστόσο, οι τιμές στα Νότια Προάστια εμφανίζονται αυξημένες κατά 8,4%, κατά 7,6% στο κέντρο της Αθήνας, κατά 0,8% στον Πειραιά και κατά 0,1% στα Δυτικά Προάστια, με την αγορά των Βορείων Προαστίων να είναι η μοναδική στην οποία καταγράφεται ακόμη χαμηλή μονοψήφια υστέρηση κατά 3,2%.

Στο νομό Θεσσαλονίκης, ο μέσος όρος τιμών συνεχίζει να κινείται χαμηλότερα από το 2008 κατά 10,9%, ενώ μικρή υστέρηση εμφανίζουν και οι τιμές ακινήτων σε Πελοπόννησο (-8%) και Κυκλάδες (-1,2%).

Οι άμεσες ξένες επενδύσεις σε οικιστικά ακίνητα, υποκινούμενες και από το πρόγραμμα Golden Visa, ήταν σταθερά ανοδικές από το 2016 και μετά (πλην του πανδημικού 2020), καταλήγοντας το 2023 σε 2,1 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με την έρευνα ένας μέσος μισθωτός θα πρέπει να διαθέσει εξολοκλήρου το εισόδημα του για πάνω από 12 χρόνια προκειμένου να αγοράσει ένα δυάρι 60 τ. μ. στην Αθήνα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Δείκτη ανθεκτικότητας τιμών (Sustainability Index) της CPS το επίπεδο τιμών του 2021 είναι το ανώτερο όριο για τα ελληνικά νοικοκυριά. Με βάση τα δεδομένα προ διετίας, για ένα παλαιό ακίνητο (20-30 ετών) εμβαδού 60 τ.μ. για ιδιοκατοίκηση απαιτούσε εισοδήματα 8,5 ετών για την απόκτησή του σε εναρμόνιση με τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους.

Επιπλέον, υπάρχει περιορισμένη «πραγματική» δυνατότητα πρόσβασης σε τραπεζικό δανεισμό για τα ελληνικά νοικοκυριά. Οι τράπεζες «απευθύνονται» στο άνω 25% των ελληνικών νοικοκυριών με βάση το διαθέσιμο εισόδημα. Όπως αποτύπωσε η έρευνα το 42% των εγχώριων νοικοκυριών έχει μέσο εισόδημα κάτω από 20.000 ευρώ.

-Τα μέσα Ελληνικά εισοδήματα σήμερα δεν ανταποκρίνονται στις αυξημένες τιμές των κατοικιών. Αντιθέτως για τους μη-εγχώριους αγοραστές εξακολουθούν να είναι ελκυστικές.

-Σύμφωνα με τα στοιχεία του Δείκτη ανθεκτικότητας τιμών (Sustainability Index) της CPS το επίπεδο τιμών του 2021 είναι το ανώτερο όριο για τα Ελληνικά νοικοκυριά

-Με βάση την αξία ενός ακινήτου, το επίπεδο τιμών του 2021 για μια μέση κατοικία (δλδ. ~60 τ.μ. και ηλικίας 20-30 ετών) με σκοπό την ιδιοκατοίκηση, απαιτούνται εισοδήματα ~8,5 ετών για την αγορά του, σε εναρμόνιση με τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους

-Υπάρχει περιορισμένη «πραγματική» δυνατότητα πρόσβασης σε τραπεζικό δανεισμό για τα Ελληνικά νοικοκυριά

-Οι τρέχουσες συνθήκες «απευθύνονται» στο άνω 25% των Ελληνικών νοικοκυριών με βάση το διαθέσιμο εισόδημα ενώ εάν επικεντρωθούμε στην αγορά νεόδμητων κατοικιών τα τρέχοντα επίπεδα τιμών «απευθύνονται» στο άνω 3-10%

-H διατήρηση χαμηλών όγκων συναλλαγών και η τρέχουσα μείξη ξένων και εγχώριων επενδυτών στην αγορά δημιουργεί συνθήκες ανοδικής πίεσης των τιμών ακινήτων

-Υπάρχει η ανάγκη διαμόρφωσης κατάλληλων πολιτικών «Κοινωνικής Κατοικίας» που θα τονώσουν και τη δυνατότητα προσφοράς κατοικιών.