Διπλή ατζέντα θέλει να επιβάλλει de facto το ΔΝΤ και για την δεύτερη αξιολόγηση ανοίγοντας ξανά μια διαδικασία που στην πρώτη αξιολόγηση πίεσε τους Ευρωπαίους και υποχρέωσε την Ελλάδα να δεχθεί τον «δημοσιονομικό κόφτη».

Στη νέα φάση του ελληνικού προγράμματος και με δεδομένο ότι Γερμανία, Ολλανδία και Φιλανδία πιέζονται και πολιτικά να έχουν το Ταμείο στο ελληνικό πρόγραμμα, χωρίς όμως το κόστος της δημοσιονομικής ελάφρυνσης, μέσω της άμεσης αναδιάρθρωσης του χρέους και του εξορθολογισμού των δημοσιονομικών στόχων.

Η κρυφή ανησυχία του οικονομικού επιτελείου είναι μήπως και αυτή την φορά ως λύση προκριθεί το άνοιγμα, εκ νέου, του φορολογικού και του ασφαλιστικού.

Τα βασικά σημείο της ατζέντας του ΔΝΤ, υπενθύμισε η επικεφαλής της αποστολής του ταμείου στην Ελλάδα κ. Ντέλια Βελκουλέσκου στο σημείωμα που άφησε μετά την αξιολόγηση του άρθρου IV για την Ελλάδα: Περικοπές στις υφιστάμενες συντάξεις, νέα μείωση στο αφορολόγητο και πλήρη απελευθέρωση της αγορά εργασίας.

Παράλληλα όμως θεωρεί απαραίτητη την άμεση ελάφρυνση του χρέους -μεγαλύτερη από αυτήν που έχουν ανακοινώσει οι ευρωπαίοι- και την αναθεώρηση των δημοσιονομικών στόχων.

Από την άλλη πλευρά, οι Ευρωπαίοι επιμένουν σε μια σκληρή δημοσιονομική ατζέντα, η οποία εξασφαλίζει ένα λογαριασμό για το χρέος που αφήνει μικρά περιθώρια για την ελάφρυνση του χρέους.

Σε αντάλλαγμα είναι σαφώς πιο διαλλακτικοί σε σκληρές μεταρρυθμίσεις, όπως είναι η φορολογία και το ασφαλιστικό.

Το δύσκολο είναι ότι τώρα όλοι περιμένουν το ΔΝΤ να αποφασίσει για το εάν και πότε θα ενταχθεί στο ελληνικό πρόγραμμα.

Η Ολλανδία έχει εκλογές την άνοιξη και η Γερμανία σε περίπου ένα χρόνο από σήμερα.

Η Φιλανδία, η οποία έχει περάσει σε ύφεση από το γ’ τρίμηνο του 2016, έχει να αντιμετωπίσει έναν διογκούμενο εθνικισμό με ακροδεξιές αποχρώσεις.

Όλα αυτά δείχνουν οι Βόρειες χώρες είναι σχεδόν αδύνατο να αποφασίσουν για άμεση λύση του ελληνικού χρέους, πολλώ δε μάλλον να βελτιώσουν τη λύση και να αλλάξουν τους δημοσιονομικούς στόχους, όπως απαιτεί το ΔΝΤ.

Η σύγκρουση των δύο απόψεων είχε νικητή το ΔΝΤ, αφού οι Ευρωπαίοι αναγκάστηκαν να δεχθούν το δημοσιονομικό κόφτη ο οποίος υποτίθεται ότι μπορεί να διορθώσει αποκλίσεις έως και 3,6 δισ. ευρώ.

Το ζήτημα είναι ότι αυτήν την φορά το Ταμείο δεν θα αρκεστεί στα ημίμετρα και θα ζητήσει επιτακτικά τις αλλαγές που απαιτούσε από την αρχή, αλλά χρειάστηκε να συμβιβαστεί με τον «κόφτη».

Γ’ αυτό άλλωστε το ταμείου έδωσε μέσα από το σημείωμα για την αξιολόγηση του άρθρου IV, το περιθώριο αντικατάστασης μέτρων.

Όταν μιλάει για την διεύρυνση της φορολογικής βάσης μιλάει για περικοπές των φοροαπαλλαγών (με πρώτο το αφορολόγητο), με παράλληλη μείωση όμως των φορολογικών συντελεστών.

Κατά την ίδια έννοια και στο ασφαλιστικό αφήνει να διαφανεί ότι αν γίνουν περικοπές στις υφιστάμενες συντάξεις, μπορεί να υπάρξει ένα περιθώριο, το έλλειμμα του 10% του ΑΕΠ που έχει σήμερα το ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα, να καλυφθεί και με μικρότερες αυξήσεις στις ασφαλιστικές εισφορές.