Ανακύκλωση: Τι προβλέπουν οι νέοι ευρωπαϊκοί στόχοι

Την ώρα που η κλιματική αλλαγή δείχνει το πιο σκληρό της πρόσωπο, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει φιλόδοξους βραχυπρόθεσμους στόχους σε σχέση με την ανακύκλωση. Φιλόδοξους στόχους έχουν θέσει και κάποιοι δήμοι και περιφέρειες στην ελληνική επικράτεια, που αν και ξεκίνησαν αργά, σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες τα βήματα που πραγματοποιούν τα τελευταία χρόνια σε πολλές περιπτώσεις είναι θεαματικά.

Οι νέοι ευρωπαϊκοί στόχοι που τέθηκαν το 2018 προβλέπουν:

– το σημερινό ποσοστό ανακύκλωσης που βρίσκεται στο 44% πανευρωπαϊκά να φτάσει το 55% μέχρι το 2025 και το 65% μέχρι το 2035

– το 65% των υλικών συσκευασίας θα πρέπει να ανακυκλωθεί έως το 2025 και το 70% μέχρι το 2030.

Παράλληλα, υπάρχουν ξεχωριστοί στόχοι για συγκεκριμένα υλικά συσκευασίας, όπως το χαρτί και το χαρτόνι, το γυαλί, το μέταλλο και το ξύλο και προβλεπόμενη ξεχωριστή συλλογή κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και επικίνδυνων αποβλήτων από τα νοικοκυριά μέχρι το 2025. Μέχρι το 2024, τα βιο-αποικοδομήσιμα απόβλητα θα πρέπει επίσης να συλλέγονται χωριστά ή να ανακυκλώνονται κατ’ οίκον μέσω της κομποστοποίησης.

Δήμος Καλαμάτας

Ο Δήμος Καλαμάτας, που έχει βραβευτεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος για τα προγράμματα που ακολουθεί, έχει ακόμα περισσότερα σχέδια για το μέλλον. Τα προγράμματα ξεκίνησαν από το 2004 και σήμερα γίνεται ανακύκλωση στις συσκευασίες, τις ηλεκτρικές συσκευές, τις μπαταρίες, τα αναλώσιμα εκτυπωτών, τα μαγειρικά έλαια, στους λαμπτήρες, τα ενδύματα-υποδήματα κα.

Όπως τονίζει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η προϊσταμένη του Τμήματος Ανακύκλωσης του Δήμου, Κοκκωνία Γιαννοπούλου: «Ο Δήμος Καλαμάτας εφαρμόζει όλα τα προγράμματα ανακύκλωσης, δηλαδή ανακυκλώνει οτιδήποτε θα μπορούσε να ανακυκλωθεί. Υπάρχει συμμετοχή στα προγράμματα, υπάρχει ευαισθητοποίηση, όμως είναι ένας διαρκής αγώνας, γιατί ένας να κάνει λάθος αλλάζει αμέσως όλη η εικόνα του περιεχομένου των κάδων ανακύκλωσης. Αν πάει για παράδειγμα ένας και πετάξει τρόφιμα θα απαξιώσει το φορτίο. Το ενδιαφέρον είναι αυξανόμενο, οι καινούργιες γενιές είναι πολύ πιο ευαισθητοποιημένες από τις προηγούμενες».

Στα σχέδια της νέας δημοτικής αρχής για το μέλλον είναι η προδιαλογή στα βιοαπόβλητα, κάτι που αποτελεί μια ακόμα μορφή ανακύκλωσης.

«Αυτή τη στιγμή κάνουμε την οικιακή κομποστοποίηση. Στην ουσία μετατρέπουμε τα τρόφιμα, αυτά που πετάμε στα σκουπίδια σε ύλη οργανική, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμα και ως εδαφοβελτιωτικό. Άρα ο σκοπός του Δήμου είναι να εγκαταστήσει δίκτυο διαλογής προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων, ώστε να πιάσουμε και τους στόχους που έχουν τεθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επίσης στόχο μας αποτελεί η αύξηση της συμμετοχής στα προγράμματα που έχουμε ήδη μέσα από διάφορες καμπάνιες ενημέρωσης. Τέλος, θα εγκαταστήσουμε ένα μεγάλο πράσινο σημείο, έναν χώρο στον οποίο οι δημότες θα μπορούν οι ίδιοι να φέρνουν κάποια πράγματα, όπως είναι έπιπλα τα οποία θα μπορούσε ο δήμος να αξιοποιήσει, να τα επιδιορθώσει και να τα ξαναδώσει» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Γιαννοπούλου.

Δήμος Αλεξανδρούπολης

Στον Δήμο Αλεξανδρούπολης γίνεται ανακύκλωση των 5 βασικών οικιακών αστικών απορριμμάτων (γυαλί, χαρτί, αλουμίνιο, λευκοσίδηρος, πλαστικό) στους μπλε κάδους. Οι κάδοι ανακυκλώσιμων απορριμμάτων είναι περίπου 980 στον αστικό ιστό της πόλης της Αλεξανδρούπολης-Φέρες και οικισμών (Λουτρών, Άνθειας, Μαΐστρου, Ν.Χιλής, Μάκρης, Παλαγίας, Απαλού) και σε επιλεγμένα σημεία με επιχειρήσεις ή εγκαταστάσεις που παράγουν μεγάλες ποσότητες.

«Ο Δήμος Αλεξανδρούπολης είναι από τους πρωτοπόρους στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης που ξεκίνησε από το 2010 με τοποθέτηση κάδων ανακύκλωσης στην πόλη. Από το 2015 άρχισε η τοποθέτηση 33 ειδικών κωδώνων για την συλλογή γυαλιού (μπουκάλια) στον κεντρικό αστικό ιστό της πόλης και μετά από 5 χρόνια έχει αναπτυχθεί με σύνολο 62 κωδώνων σε πολλά σημεία και οικισμούς του Δήμου. Ειδικότερα τα τελευταία 5 χρόνια έγιναν ενημερώσεις με φυλλάδια, ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά σποτ στα τοπικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, διανεμήθηκαν ειδικές σακούλες για την συλλογή των ανακυκλώσιμων απορριμμάτων στους δημότες αλλά και σε σχολικά συγκροτήματα της περιοχής», τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Καθαριότητας, Περιβάλλοντος, Πρασίνου και βιώσιμης αστικής κινητικότητας, Ηλίας Δαστερίδης, και προσθέτει: «Οι ποσότητες των συλλεγόμενων ανακυκλώσιμων οικιακών αστικών απορριμμάτων αυξάνονται ποσοτικά και ποιοτικά κάθε έτος καθώς ολοένα γίνεται ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των δημοτών σε θέματα ανακύκλωσης».

Ανάμεσα στα άμεσα σχέδια της νέας δημοτικής αρχής είναι:

– η ανανέωση των κάδων ανακύκλωσης που έχουν φθορά με την αντικατάσταση της με νέους, συνολικά άνω από 300 κάδους

– η σταδιακή μείωση των πράσινων σύμμεικτων κάδων που είναι πάνω από 4.500

– η σταδιακή ενεργοποίηση και αξιολόγηση της λειτουργίας των ημιυπόγειων κάδων σύμμεικτων & ανακυκλώσιμων απορριμμάτων και την προοπτική επέκτασή τους στον αστικό ιστό ή σε οικισμούς .

Δήμος Γλυφάδας

Τα παλαιά στρώματα των κατοίκων της Γλυφάδας δεν πηγαίνουν πλέον στη χωματερή της Φυλής. Ο Δήμος Γλυφάδας τα μαζεύει και τα στέλνει προς ανακύκλωση. Οι σούστες διαχωρίζονται από τα υφάσματα και ανακυκλώνονται ξεχωριστά. Ήδη έχουν συλλεγεί 450 στρώματα και καθημερινά ο αριθμός τους αυξάνεται.

Παράλληλα, ο Δήμος Γλυφάδας εγκαινίασε την υπηρεσία αποκομιδής κλαδιών. Με ευρωπαϊκά κονδύλια έγινε η προμήθεια κάδων συλλογής υπολειμμάτων πρασίνου και ειδικού οχήματος για την μετακίνησή τους. Οι δημότες θα πρέπει να τηλεφωνούν στο πενταψήφιο 15464 του δήμου ή να υποβάλουν αίτημα στη δημοτική ηλεκτρονική πλατφόρμα Fix My City, μία ημέρα πριν προβούν στις εργασίες στους κήπους των σπιτιών τους. Ο Δήμος θα στέλνει δωρεάν τον κάδο, ούτως ώστε να τοποθετούνται απευθείας εκεί τα κομμένα κλαδιά, γκαζόν και φύλλα και να μεταφέρονται προς ανακύκλωση. Με τον τρόπο αυτόν και τα πεζοδρόμια δεν θα έχουν ζημιές και τα μηχανήματα καθαριότητας θα αξιοποιούνται σε άλλες εργασίες και πάνω από όλα θα λειτουργεί καλύτερα κάθε γειτονιά.

Τα τελευταία δύο χρόνια ο Δήμος Γλυφάδας έχει αυξήσει το ποσοστό ανακύκλωσης με αποτέλεσμα τον δραστικό περιορισμό των απορριμμάτων που εναποτίθενται στη χωματερή της Φυλής, με προφανές περιβαλλοντολογικό αλλά και οικονομικό όφελος. «Στη Γλυφάδα πλέον ανακυκλώνουμε τα απορρίμματα σε ποσοστό-ρεκόρ 23%, με μεγάλη ωφέλεια και για το περιβάλλον και για το δημόσιο ταμείο: Με τον τρόπο αυτό έχουμε μειώσει, ήδη για το 2019, κατά 436.000 ευρώ τα χρήματα που πληρώνει ο Δήμος Γλυφάδας στον ΕΔΣΝΑ για τα απορρίμματα στη Φυλή! Συνεχίζουμε, “πράσινα”, νοικοκυρεμένα και οικολογικά», δηλώνει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο δήμαρχος Γλυφάδας, Γιώργος Παπανικολάου.

Δήμος Αμαρουσίου

Στο Μαρούσι, εφαρμόζονται προγράμματα ανακύκλωσης από το 1994. Ο Δήμος Αμαρουσίου έχει κάνει σημαντικά βήματα μπροστά, στον τομέα της ανακύκλωσης τα τελευταία χρόνια, παρόλα αυτά τα ποσοστά ανακύκλωσης δεν είναι τα αναμενόμενα, κάτι που συμβαίνει στους περισσότερους δήμους της χώρας.

Προτεραιότητά του Δήμου Αμαρουσίου είναι να προχωρήσει άμεσα στην υλοποίηση μέτρων και πολιτικών, ώστε να επιτευχθούν οι εθνικοί στόχοι στον τομέα της ανακύκλωσης. Ο διαχωρισμός απορριμμάτων στην πηγή θα ενισχυθεί και θα επεκταθεί. Παράλληλα, θα επικαιροποιηθεί, όπου απαιτείται, το Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων, το οποίο υπηρετεί τις αρχές της κυκλικής οικονομίας.

Ανάμεσα στα μελλοντικά σχέδια του Δήμου είναι ο σχεδιασμός πιλοτικών προγραμμάτων στην πηγή σε συνδυασμό με ειδικά προσαρμοσμένο πρόγραμμα μείωσης δημοτικών τελών και η ανάπτυξη ενός δικτύου χωριστής συλλογής γυαλιού χαρτιού και ανακυκλώσιμων τεσσάρων ρευμάτων στις γωνιές ανακύκλωσης.

Παράλληλα, αναμένεται να εκσυγχρονιστεί ο στόλος οχημάτων και ο υπόλοιπος μηχανολογικός εξοπλισμός.

«Η υιοθέτηση πολιτικών που σέβονται το περιβάλλον του Δήμου μας και κατ’ επέκταση όλων όσοι ζουν σε αυτόν ή τον επισκέπτονται, αποτελεί κυρίαρχο μέλημα της διοίκησής μας. Η ανακύκλωση πρέπει να γίνει καθημερινή πράξη σε όλες τις δραστηριότητες και να αφομοιωθεί από το κοινωνικό σύνολο, καθώς οτιδήποτε αντίθετο στη διαχείριση των απορριμμάτων, έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία και την ασφάλεια όλων μας. Ο Δήμος Αμαρουσίου μπαίνει δυναμικά στο στίβο της εποχής της ανακύκλωσης, με δράσεις ενημέρωσης και με εκσυγχρονισμό των υποδομών σε όλα τα επίπεδα. Η ανακύκλωση δεν συνιστά πλέον επιλογή αλλά επιτακτική ανάγκη και υποχρέωση όλων των πολιτών», τονίζει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δήμαρχος Αμαρουσίου Θεόδωρος Αμπατζόγλου.

Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας

Οι δράσεις ανακύκλωσης υλοποιούνται μέσω των συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης και βασίζονται στην αρχή της διευρυμένης ευθύνης, η οποία χρησιμοποιεί οικονομικά κίνητρα, ώστε να ενθαρρύνει τους παραγωγούς, για παράδειγμα, να σχεδιάσουν πιο φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα, καθιστώντας τους υπεύθυνους για το κόστος της διαχείρισης των προϊόντων, στο τέλος του κύκλου ζωής τους, όταν δηλαδή τα προϊόντα αυτά καταστούν απόβλητα.

«Η ουσιαστική πρόκληση από εμάς τώρα προς τους Δήμους είναι η πρόσκληση για την υποβολή προτάσεων που αφορούν στη χρηματοδότηση έργων για τη δημιουργία “Πράσινων Σημείων”, η οποία έχει ήδη εκδοθεί. Η δημιουργία “Πράσινων Σημείων”, αποτελεί βασικό πυλώνα της νέας πολιτικής για τα απόβλητα σύμφωνα µε το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων, συμβάλλοντας τα μέγιστα στην προώθηση της προετοιμασίας για την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση, ώστε οι πολίτες να εναποθέτουν χωριστά ανακυκλώσιμα αστικά απόβλητα (π.χ χαρτί, γυαλί, μέταλλα, πλαστικά, υφάσματα, βρώσιμά έλαια) ή χρησιμοποιημένα αντικείμενα (ρουχισμό, έπιπλα, ηλεκτρικό και ηλεκτρονικό εξοπλισμό)», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας Φάνης Σπανού.

Δήμος Ιωαννίνων

Η ανακύκλωση στον Δήμο Ιωαννιτών ξεκίνησε συστηματικά το 2014. Μέχρι τότε είχαν αναπτυχθεί μικρά προγράμματα σε συγκεκριμένες γεωγραφικές ενότητες. Από το 2014 και μέχρι τώρα έχουν τοποθετηθεί 1.800 κάδοι σε όλη την έκταση του Δήμου. Οι πολίτες φαίνεται να έχουν αγκαλιάσει την ανακύκλωση. Για την ακρίβεια σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει η Υπηρεσία Καθαριότητας σήμερα καταλήγει στην ανακύκλωση περίπου το 10% των απορριμμάτων.

Η επέκταση των προγραμμάτων ανακύκλωσης είναι στις άμεσες προτεραιότητες της νέας δημοτικής αρχής. Στόχος είναι το επόμενο διάστημα οι κάδοι ανακύκλωσης να αυξηθούν. Το επόμενο διάστημα θα εφαρμόσουμε τα τέσσερα ρεύματα ανακύκλωσης, δηλαδή θα αντικαταστήσουμε τους μπλε κάδους με τέσσερις διαφορετικούς (χαρτί, πλαστικό, μέταλλο, γυαλί).

«Η διαχείριση των απορριμμάτων αποτελεί προτεραιότητα της νέας δημοτικής αρχής. Η καθαριότητα είναι πολιτισμός, είναι αναβάθμιση της ποιότητας ζωής. Η ανακύκλωση ως μέρος αυτής πρέπει να είναι στην καθημερινότητα των πολιτών. Διαπιστώνουμε ότι την επιδιώκουν και την στηρίζουν και σκοπεύουμε να την αναπτύξουμε ακόμη περισσότερο ώστε τα Γιάννενα να μετατραπούν σε ένα μοντέλο διαχείρισης των απορριμμάτων», αναφέρει σε δήλωσή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δήμαρχος Μωυσής Ελισάφ.