Στην τελική ευθεία αναμένεται να μπει μετά τις εκλογές η διευθέτηση της εκκρεμότητας των αναδρομικών δίνοντας τέλος στην αγωνία χιλιάδων συνταξιούχων.
Εντός του προσεχούς φθινοπώρου θα ληφθούν οι οριστικές αποφάσεις από τη νέα κυβέρνηση για τα αναδρομικά, ενώ στο ίδιο διάστημα αναμένεται να εκδοθεί η κρίσιμη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για τη συνταγματικότητα του νόμου Κατρούγκαλου.
Οι περικοπές κύριων και επικουρικών συντάξεων αφορούν σε 1,2 εκατομμύρια συνταξιούχους, ενώ η κατάργηση των δώρων που είχαν διαμορφωθεί σε σταθερό ποσό 800 ευρώ ετησίως, αφορά το σύνολο των συνταξιούχων, δηλαδή 2,5 εκατομμύρια.
Ενδεικτικό είναι πως πάνω από 1,6 εκατομμύρια ηλεκτρονικές αιτήσεις έχουν υποβληθεί στον ΕΦΚΑ, ενώ υπολογίζεται πως και σε αγωγές έχουν προχωρήσει χιλιάδες συνταξιούχοι. Το βασικό σενάριο προβλέπει να καταβληθούν σε δόσεις από 36 έως 60 μήνες, τα κουτσουρεμένα αναδρομικά ενός δεκαμήνου στους συνταξιούχους. Πρόκειται για τα αναδρομικά του 10μήνου το οποίο μεσολαβεί ανάμεσα στην απόφαση – βόμβα του ΣτΕ τον Ιούνιο του 2015 και στην ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου τον Μάιο του 2016.
Αφορούν ποσά που κυμαίνονται από 660 έως 7.000 ευρώ. Πρόκειται για το επικρατέστερο σενάριο που κυκλοφορεί στον ΕΦΚΑ. Πάντως οριστικές αποφάσεις θα ληφθούν από τη νέα κυβέρνηση και αφού εκδοθεί η αναμενόμενη απόφαση του ΣτΕ.
Το «κλειδί» των αναδρομικών βρίσκεται στο αν θα κριθεί συνταγματικός ο νόμος Κατρούγκαλου στα άρθρα του επανυπολογισμού των παλιών συντάξεων.
Η σημαντικότερη απόφαση του ΣτΕ κατά του νόμου Κατρούγκαλου δεν έχει ακόμη εκδοθεί, καθυστερεί σημαντικά (εκδικάστηκε στις 4/10/2017) και αναμένεται εντός των προσεχών μηνών. Αν κριθεί συνταγματικός ο νόμος, τότε τα αναδρομικά περιορίζονται για το διάστημα από Ιούνιο 2015 ως Μάιο 2016. Για το διάστημα αυτό η κυβέρνηση θα υποχρεωθεί να επιστρέψει χρήματα σε 2,5 εκατ. συνταξιούχους, γιατί υπάρχει η προηγούμενη απόφαση του ΣτΕ που επισημαίνει ότι από Ιούνιο 2015 κρίθηκαν αντισυνταγματικές και θα έπρεπε να μην επιβάλλονται οι μειώσεις των νόμων 4051 και 4093 σε κύριες /και επικουρικές συντάξεις, ενώ και τα δώρα που καταργήθηκαν (με τον ν. 4093) θα πρέπει να επιστραφούν.
Σε αυτή την περίπτωση (συνταγματικός ο νόμος Κατρούγκαλου) δεν ακυρώνονται οι διεκδικήσεις των συνταξιούχων για τα έτη από το 2016 έως και το 2018 τουλάχιστον, διότι μέσα στο διάστημα αυτό οι παράνομες μειώσεις συνέχισαν να επιβάλλονται και φυσικά δώρα δεν επεστράφησαν στις συντάξεις. Η διαφορά είναι όμως ότι για το διάστημα αυτό (2016-2018) οι συνταξιούχοι για να πάρουν αναδρομικά θα πρέπει να έχουν κινηθεί δικαστικά με αγωγές, τις οποίες δεν μπορεί να ακυρώσει το ΣτΕ, διότι και με τον νόμο Κατρούγκαλου οι συνταξιούχοι είχαν τις παράνομες μειώσεις.
Τα αναδρομικά για αυτά τα δυόμισι έτη επιπλέον (Μάιος 2016 – Δεκέμβριος 2018 τουλάχιστον) «κλειδώνουν» μόνο με δικαστικές αποφάσεις για τους δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχους μέχρι στιγμής που τα έχουν διεκδικήσει με αγωγές κατά του ΕΦΚΑ και του ΕΤΕΑΕΠ.
Όσοι προσφύγουν θα έχουν δικαίωμα για επιπλέον αναδρομικά της συγκεκριμένης περιόδου.