Σύνταξη – Αναδρομικά: Επιστροφές πάνω από 3.500 ευρώ – Τι ισχύει για αποστράτους, συντάξεις χηρείας, παράλληλη ασφάλιση, 30ετία
Αναδρομικά έως 7.020 ευρώ σε μητέρες – Ποιές θα τα λάβουν
Σύμφωνα με τον Ελεύθερο Τύπο, επιστροφές από επανυπολογισμούς κύριων και επικουρικών συντάξεων, με ποσά που ξεπερνούν τα 3.500 ευρώ δικαιούνται οι απόστρατοι, οι χήρες με σύνταξη λόγω θανάτου μετά τον Μάιο του 2016, οι συνταξιούχοι με παράλληλη ασφάλιση, ή με αυξημένες εισφορές, και συνταξιούχοι με 30 έτη ασφάλισης και άνω.
Αναδρομικά από επανυπολογισμούς συντάξεων έχουν λαμβάνειν οι εξής κατηγορίες συνταξιούχων:
1.Οι απόστρατοι από τον επανυπολογισμό της μείωσης του νόμου 4093 στις κύριες συντάξεις. Η μείωση του νόμου 4093 καταργήθηκε από τα μερίσματά τους από την 1/1/2021 και σύμφωνα με έγγραφο του ΕΦΚΑ θα πρέπει να επανυπολογιστεί η κράτηση μόνο στην κύρια σύνταξη, χωρίς να συνυπολογίζεται το ποσό των μερισμάτων στο άθροισμα. Με τον επανυπολογισμό της κράτησης δεκάδες χιλιάδες απόστρατοι που είχαν για παράδειγμα κράτηση 15% από τον νόμο 4093, θα πέσουν στο 10% και από το 10% θα πέσουν στο 5%, επειδή η μείωση θα υπολογιστεί εκ νέου σε μικρότερο ποσό σύνταξης (χωρίς το μέρισμα).Ο επανυπολογισμός έχει προχωρήσει αλλά τα αναδρομικά δεν έχουν επιστραφεί. Το όφελος από τη μείωση της κράτησης θα φανεί είτε με αύξηση της προσωπικής διαφοράς για όσους έχουν θετικό υπόλοιπο στη διαφορά με την παλιά τους σύνταξη είτε ως πρόσθετη αύξηση στην ανταποδοτική σύνταξη. Το ποσό των αναδρομικών ξεπερνά και τα 3.500 ευρώ.
2.Οι χήρες του Δημοσίου που πήραν σύνταξη θανάτου από τον Μάιο του 2016 ως το 2019. Πληρώθηκαν το 50% της επανυπολογισμένης σύνταξης του θανόντος βάσει του νόμου Κατρούγκαλου, ενώ με προσφυγή τους στο Ελεγκτικό Συνέδριο δικαιώθηκαν και για το διάστημα αυτό έπρεπε να πάρουν το 50% της αρχικής σύνταξης που έπαιρνε ο θανών που ήταν μεγαλύτερη. Οι χήρες δικαιούνται μηνιαίες αυξήσεις για αυτή την τριετία με ποσά ως και 300 ευρώ και αναδρομικά πάνω από 5.000 ευρώ. Η απόφαση αφορά περίπου 15.000 χήρες του Δημοσίου αλλά καλύπτει λόγω ίσης μεταχείρισης και άλλες 25.000 χήρες του ιδιωτικού τομέα για την επίμαχη τριετία 2016-2019. καθώς και σε αυτές πληρώθηκε το 50% της επανυπολογισμένης αντί της αρχικής σύνταξης των θανόντων συζύγων τους.
3.Οι συνταξιούχοι με εκκρεμή επανυπολογισμό κύριας σύνταξης από τον νόμο 4670/2020 (νόμος Βρούτση). Υπάρχουν περίπου 25.000 συνταξιούχοι που παίρνουν ακόμη τις παλιές τους συντάξεις και δεν έχουν δει τις αυξήσεις από τα βελτιωμένα ποσοστά αναπλήρωσης που εισήγαγε ο νόμος από τα 30 έτη ασφάλισης και άνω. Στους εκκρεμείς επανυπολογισμούς περιλαμβάνονται κυρίως συνταξιούχοι πριν τον Μάιο του 2016 με διαδοχική και παράλληλη ασφάλιση, καθώς και από ταμεία όπου δεν υπάρχουν πλήρη στοιχεία για το χρόνο ασφάλισης. Τα αναδρομικά για όσους προκύπτει αύξηση σύνταξης, ξεκινούν από τον Οκτώβριο του 2019. Οι παλαιοί συνταξιούχοι θα δουν όφελος, εφόσον η αύξηση είναι μεγαλύτερη από την προσωπική διαφορά που έχουν στη σύνταξη. Περισσότερο κερδισμένοι είναι όσοι βγήκαν μετά τον Μάιο του 2016 με αυξήσεις ως και 150 ευρώ και αναδρομικά πάνω από 7.500 ευρώ.
4.Οι συνταξιούχοι από ταμεία τραπεζών ή ΔΕΚΟ που δεν πήραν την προσαύξηση λόγω υψηλότερων εισφορών στις επικουρικές τους συντάξεις. Η προσαύξηση είναι 0,075% για κάθε μια επιπλέον μονάδα εισφοράς ανά έτος. Υπολογίστηκε στις κύριες αλλά δεν προστέθηκε στις επικουρικές τους συντάξεις. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν συνταξιούχοι που πήραν επικουρική σύνταξη μετά την 1/1/2015 με εισφορές επικουρικής ασφάλισης (ασφαλισμένου και εργοδότη) πάνω από 6%. Στην ίδια κατηγορία για αναδρομικά από την προσαύξηση με συντελεστή 0,075% αλλά στην κύρια σύνταξη ανήκουν και οι συνταξιούχοι με παράλληλη ασφάλιση, που αποχώρησαν μετά τις 13/5/2016. Οι εκκρεμότητες έχουν μειωθεί (κάτω από 7.000 περιπτώσεις), ενώ τα αναδρομικά μπορεί να ξεπερνούν και τα 20.000 ευρώ. Οι δικαιούχοι είναι κυρίως γιατροί, και μηχανικοί με διπλή ασφάλιση σε ΤΣΑΥ και Δημόσιο, ΤΣΜΕΔΕ και Δημόσιο, ΤΣΜΕΔΕ και ΔΕΚΟ, αλλά και ΙΚΑ, με παράλληλη ασφάλιση ΟΑΕΕ κ.ά.
Οι αυξήσεις και τα αναδρομικά για συντάξεις χηρείας του Δημοσίου
Οι συντάξεις χηρείας του Δημοσίου που απονεμήθηκαν στην τριετία 2016-2019 θα πρέπει να επανυπολογιστούν και να πάρουν το 50% της αρχικής σύνταξης του θανόντος σύμφωνα με απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου (1038/2023) που δικαίωσε προσφυγές χήρων αποστράτων.
Οι συντάξεις χηρείας όμως στην τριετία 2016-2019 υπολογίστηκαν με τον νόμο Κατρούγκαλου στο 50% της επανυπολογισμένης σύνταξης του θανόντος και οι χήρες πήραν λιγότερα από όσα ορίζει η δικαστική απόφαση.
Από τον επανυπολογσμό θα προκύψουν αυξήσεις σχεδόν ως και 300 ευρώ στα αρχικά μικτά ποσά.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με εγκύκλιο του ΕΦΚΑ (6/2/2018) στις συντάξεις χηρείας που εκδόθηκαν μετά τον Μάιο του 2016 για θανάτους παλαιών συνταξιούχων, το 50% αντιστοιχούσε στην επανυπολογισμένη σύνταξη του θανόντος χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η προκύπτουσα προσωπική διαφορά. Η χήρα δηλαδή έπαιρνε το 50% της εθνικής και ανταποδοπτικής σύνταξης, ενώ η προσωπική διαφορά που ήταν συμπλήρωμα δεν έμπαινε στο 50%.
Με τον τρόπο που υπολογίστηκαν οι συντάξεις θανάτου, το ποσό που πήραν στην πραγματικότητα οι χήρες των αποστράτων, αντιστοιχούσε στο 30% της αρχικής σύνταξης των θανόντων!
Για παράδειγμα:
* Σε σύνταξη θανόντος 1.337 ευρώ μικτά από το Δημόσιο, η σύνταξη χηρείας βγήκε στα 426 ευρώ, δηλαδή σε ποσό που αντιστοιχεί στο 31% επί παλιού μικτού ποσού που είχε ο θανών! Ο λόγος είναι διότι η σύνταξη των 1.337 ευρώ επανυπολογίστηκε στα 853 ευρώ! Και από αυτό το ποσό η χήρα πήρε το 50%, δηλαδή τα 426 ευρώ. Με την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου έπρεπε να πάρει 668 ευρώ (το 50% της αρχικής σύνταξης των 1.337 ευρώ) και δικαιούται αύξησης 242 ευρώ!
*Σε σύνταξη θανόντος 1.758 ευρώ μικτά, η σύνταξη χηρείας βγήκε στα 592 ευρώ. Η χήρα πήρε στην πραγματικότητα το 33% του παλιού μικτού ποσού που είχε ο θανών! Ο λόγος που συνέβη αυτό είναι επειδή η σύνταξη του θανόντος επανυπολογίστηκε με το νόμο Κατρούγκαλου και από τα 1.758 ευρώ βγήκε στα 1.184 ευρώ! Και η χήρα πήρε το 50% του νέου ποσού, δηλαδή 592 ευρώ. Με την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου έπρεπε να πάρει 879 ευρώ (το 50% της αρχικής σύνταξης των 1.758 ευρώ) και δικαιούται αύξησης 287 ευρώ!
Επανυπολογισμός κρατήσεων ν. 4093 και αυξήσεις για απόστρατους
Ο επανυπολογισμός της μείωσης του νόμου 4093 στις συντάξεις των αποστράτων αφορά το διάστημα από 1/1/2021 και μετά. Εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί μέσα στο 2024. Η διαδικασία επανυπολογισμού των κρατήσεων του νόμου 4093 προβλέπεται σε σχετικό έγγραφο του ΕΦΚΑ.
Σύμφωνα με παραδείγματα από τον πίνακα:
1.Απόστρατος με παλιά κύρια σύνταξη 950 ευρώ και άθροισμα 1.120 ευρώ μαζί με το μέρισμα, είχε μείωση κύριας σύνταξης 5% από τον νόμο 4093 και έχανε 47,5 ευρώ. Σήμερα παίρνει 874 ευρώ ανταποδοτική και εθνική σύνταξη και 76 ευρώ προσωπική διαφορά. Με τον επανυπολογισμό της μείωσης του νόμου 4093, στην κύρια σύνταξη η κράτηση θα μηδενιστεί γιατί από μόνη της η σύνταξη είναι κάτω από 1.000 ευρώ και δεν προβλέπεται μείωση. Το κέρδος είναι 47,5 ευρώ και θα προστεθούν στην προσωπική διαφορά που θα γίνει 123,5 ευρώ, οπότε στο σύνολο η σύνταξη θα είναι 997,3 ευρώ. Τα αναδρομικά της αύξησης για τα έτη 2021, 2022 και 2023 είναι 1.710 ευρώ
2.Απόστρατος με παλιά κύρια σύνταξη 1.940 ευρώ και άθροισμα 2.528 ευρώ μαζί με το μέρισμα, είχε μείωση κύριας σύνταξης 15% και έχανε 291 ευρώ. Σήμερα παίρνει 1.784,8 ευρώ ανταποδοτική και εθνική σύνταξη και 155,2 ευρώ προσωπική διαφορά. Με τον επανυπολογισμό της μείωσης του νόμου 4093, μόνο στη σύνταξη, θα κερδίσει 97 ευρώ γιατί η μείωση πέφτει στο 10% αντί 15%. Τα 97 ευρώ θα προστεθούν στην προσωπική διαφορά που θα γίνει 252,2 ευρώ, οπότε μαζί με τα 1.784,8 ευρώ θα παίρνει τελική σύνταξη και προσωπική διαφορά 2.037 ευρώ. Τα αναδρομικά της αύξησης είναι 3.492 ευρώ
Επηρεάζονται οι άλλες κρατήσεις στις συντάξεις των αποστράτων από τον επανυπολογισμό της μείωσης νόμου 4093;
Στις περιπτώσεις που ο επανυπολογισμός επιφέρει αύξηση στη σύνταξη (βλ. σχετικό πίνακα και παραδείγματα) θα αυξηθεί η κράτηση 6% για την ασθένεια που επιβαλλόταν μετά τη μείωση του νόμου 4093. Από τη στιγμή λοιπόν που θα γίνει επανυπολογισμός και βγεί μικρότερη ή και μηδενική η μείωση του νόμου 4093, θα προκύψει αύξηση στην παλιά σύνταξη, και η κράτηση ασθένειας θα υπολογιστεί σε αυξημένη σύνταξη οπότε θα βγει μεγαλύτερη κατά μερικά ευρώ. Το κέρδος που θα έχουν οι απόστρατοι όμως από το κούρεμα της μείωσης του νόμυ 4093 θα υπερκαλύψει την αύξηση της εισφοράς ασθένειας.
ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΟΙ
Οι δικαιούχοι προσαύξησης 0,075% για τις έξτρα εισφορές στην επικουρική σύνταξη θα πάρουν αναδρομικά πάνω από μια 5ετία! Μπορεί τα ποσά να είναι μικρά γιατί πρόκειται για επικουρική σύνταξη, αλλά με ένα μέσο όρο αναδρομικών 60 ευρώ τον μήνα βγαίνουν αναδρομικά πάνω από 3.500 ευρώ, ενώ η επικουρική παίρνει μόνιμη αύξηση.
ΧΑΜΕΝΟΙ
Οι πολιτικοί συνταξιούχοι του Δημοσίου που παίρνουν μέρισμα από το ΜΤΠΥ, εξακολουθούν να έχουν την ίδια μείωση του νόμου 4093 στην κύρια σύνταξη παρότι το μέρισμα έχει επανυπολογιστεί και μειωθεί και δεν υπόκειται πλέον σε μείωση νόμου 4093.
Ποιοι απόστρατοι θα δουν αυξήσεις και αναδρομικά από τον επανυπολογισμό της μείωσης του νόμου 4093 πάνω από τα 1.000 ευρώ.