Φειδωλές στα κουρέματα, που προσφέρουν ολοένα και πιο μαζικά το τελευταίο διάστημα στους οφειλέτες «κόκκινων» δανείων και δη στεγαστικών, θα πρέπει να είναι οι τράπεζες.
Σύμφωνα με πηγές που επικαλείται ο Ελεύθερος Τύπος, που παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τις προσπάθειες των εγχώριων ιδρυμάτων να μειώσουν τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα κατά 54 δισ. ευρώ έως το 2021, το μείγμα της πολιτικής τους θα πρέπει να περιλαμβάνει λιγότερες διαγραφές (άφεση χρέους) και περισσότερες πωλήσεις – τιτλοποιήσεις. «Πρέπει να υπάρχει μία ισορροπία μεταξύ των συμφερόντων των δανειοληπτών και της διατήρησης της σταθερότητας για τις τράπεζες, αποφεύγοντας την υπερβολική εξάρτηση από τα “κουρέματα”», σχολιάζουν χαρακτηριστικά.
Υπενθυμίζεται ότι ειδικά στο στεγαστικό χαρτοφυλάκιο σύσσωμη η αγορά προωθεί προγράμματα, που περιλαμβάνουν «σπάσιμο», «πάγωμα» και «κούρεμα» του δανείου α λα ιρλανδικά.
Η Εθνική Τράπεζα, μάλιστα, έχει – εδώ και έναν μήνα – λανσάρει το διάδοχο μοντέλο αυτού, που ακούει στο όνομα Split&Settle. Ειδικότερα, προσφέρει άφεση χρέους της τάξεως του 40%, λαμβάνοντας υπόψη το Loan To Value (LTV), την υψηλότερη, δηλαδή, αξία, που έχει το δάνειο σε σχέση με το υποκείμενο ακίνητο.
Στην ουσία, δηλαδή, δίνει τη δυνατότητα αποπληρωμής ενός ποσού, που είναι χαμηλότερο από την τρέχουσα εμπορική αξία. Σε δάνειο, ύψους 140.000 ευρώ, αξία ακινήτου στις 100.000 ευρώ και μηνιαία δόση 637 ευρώ, η ΕΤΕ προσφέρει «σπάσιμο» σε δύο μέρη (40.000 ευρώ και 100.000 ευρώ αντίστοιχα). Ο οφειλέτης καλείται να αποπληρώσει 88.000 ευρώ (το 20% του πρώτου μέρους και το 80% του δεύτερου μέρους), με τις 52.000 ευρώ να διαγράφονται («κούρεμα» 37%) και τη δόση να ρυθμίζεται αυτομάτως στα 400 ευρώ/μήνα.
Την ίδια στιγμή, haircut προβλέπεται και στην περίπτωση των δανείων – στεγαστικών ή επιχειρηματικών, με εγγύηση στην πρώτη κατοικία – που εντάσσονται στον νέο νόμο Κατσέλη. Πιο αναλυτικά, σε υπόλοιπο δανείου 130.000 ευρώ και εμπορική αξία 80.000 ευρώ, η οφειλή «κουρεύεται» κατά 34.000 ευρώ, ώστε ο λόγος Loan To Value (LTV) να διατηρηθεί στο 120%. «Είμαστε αισιόδοξοι ότι οι στόχοι αντιπροσωπεύουν τη μεγαλύτερη δυνατή μείωση υπό τις παρούσες συνθήκες. Και οι τέσσερις τράπεζες, ωστόσο, θα πρέπει να εργαστούν σκληρά», προσθέτουν, υπενθυμίζοντας πως η δέσμευσή τους προβλέπει δείκτη NPE 19% στο τέλος του 2021, όταν ο μέσος όρος στην Ευρώπη κυμαίνεται στο 3,8% και στην Αμερική κάτω από 1%. «Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να επισπευθεί η εφαρμογή των συστημικών εργαλείων, που έχουν προταθεί, γιατί όσο μένουν στο “συρτάρι”, τόσο τα ιδρύματα “χαλαρώνουν”», συνεχίζουν.
Πλειστηριασμοί και συγχωνεύσεις
Τον προβληματισμό τους για το γεγονός ότι το 80% και πλέον των ακινήτων, που εκπλειστηριάζονται, καταλήγει στις τράπεζες, εκφράζουν οι ίδιες πηγές. «Το στοκ πρέπει να μειωθεί», παραδέχονται, εκτιμώντας, ωστόσο, πως η κατάσταση θα αλλάζει όσο βελτιώνονται οι τιμές στην κτηματαγορά.
Οι τράπεζες, πάντως, ήδη επεξεργάζονται λύσεις μείωσης του αποθέματος, τόσο των «κόκκινων», όσο και των ιδιόκτητων ακινήτων τους. Η Eurobank, για παράδειγμα, έχει ήδη δρομολογήσει την πώληση τριών πακέτων, με συνολικά 1.056 ακίνητα, ενώ η Τράπεζα Πειραιώς «φορτώνει» διαρκώς την πλατφόρμα Properties4sale με ακίνητα παντός τύπου. Σε στοχευμένες κινήσεις, όπως η λειτουργία πλατφόρμας REO, προκειμένου να μειώσει το απόθεμα των ιδιόκτητων ακινήτων της κατά 600 εκατ. ευρώ την τριετία 2019 – 2022, προτίθεται να προχωρήσει η Εθνική Τράπεζα, ενώ εσωτερική μονάδα διαχείρισης έχει συστήσει από την πλευρά της και η Alpha Bank. Πρόκειται για την AREMI (Asset Real Estate Management and Investment), η οποία καλείται να βρει λύση για τα περίπου 3.100 ιδιόκτητα ακίνητα της τράπεζας, αξίας 800 εκατ. ευρώ.
Οσον αφορά στο ενδεχόμενο συγχωνεύσεων, οι παραπάνω πηγές επισημαίνουν πως το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, αφού καταφέρει να κερδίσει το μεγάλο στοίχημα της μείωσης των «κόκκινων» δανείων, πρέπει να σκεφτεί ποιο μοντέλο ανάπτυξης θα ακολουθήσει. «Εφόσον υπάρχει χώρος, θα μπορούσαν να σκεφτούν και τη δημιουργία μεγαλύτερων σχημάτων», καταλήγουν.