Ακρίβεια: «Πρωταθλητές» στις ανατιμήσεις ελαιόλαδο και νωπά ψάρια

Μπορεί ο πληθωρισμός των τροφίμων να παρουσιάζει σημάδια έντονης επιβράδυνσης υποχωρώντας στο 3,1% τον Μάιο από 5,4% τον Απρίλιο, ωστόσο σε ορισμένα είδη διατροφής οι ανατιμήσεις συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό ρίχνοντας νερό στον… μύλο της ακρίβειας.

Και αυτό παρά το μέτρο που έχει τεθεί σε ισχύ από την 1η Μαρτίου, με βάση το οποίο οι βιομηχανίες που προχωρούν σε ανατιμήσεις, απαγορεύεται για τρεις μήνες να πουλήσουν τα προϊόντα τους υπό το καθεστώς προωθητικής ενέργειας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τις μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών σε ετήσια βάση παρουσίασαν τον Μάιο το ελαιόλαδο (+56,8%) και τα νωπά ψάρια (+12,5%). Ακολούθησαν το νερό, τα αναψυκτικά και οι χυμοί, με τον ρυθμό των ανατιμήσεων να τρέχει με 7,7%, τα αλκοολούχα ποτά με 3,5%, η ζάχαρη, οι σοκολάτες και τα γλυκά με 2,3%, τα κρέατα με 1,9%, τα φρούτα με 1,7% και τα λαχανικά με 1,2%. Στελέχη της αγοράς υπογραμμίζουν ότι οι ανατιμήσεις αυτές συνδέονται με την κλιματική κρίση και τη μειωμένη παραγωγή της πρώτης ύλης, αλλά και με τις χρηματιστηριακές τιμές κάποιων ειδών, όπως είναι, για παράδειγμα, το κακάο ή ο καφές.

Το ράλι των ανατιμήσεων στα τρόφιμα αυτά επιβεβαιώνει και έρευνα αγοράς του «Ε.Τ.» της Κυριακής. Ενδεικτικά, γνωστή μάρκα ελαιολάδου από τα 9 ευρώ τον Μάιο εκτινάχθηκε κατά 57,3% στα 14,3 ευρώ το λίτρο, ενώ μεγάλες αυξήσεις τιμών καταγράφουν και ορισμένα φρούτα και λαχανικά, λόγω της μειωμένης παραγωγής. Αν και οι τιμές των φρούτων ανεβαίνουν μόλις κατά 1,7% σε ετήσια βάση, στα πορτοκάλια η μεταβολή της τιμής αγγίζει το 29,2%, καθώς πωλούνται στα ράφια των σούπερ μάρκετ στα 0,84 ευρώ το κιλό από 0,65 ευρώ έναν χρόνο πριν, ενώ κατά 27,3% ακριβότερα διατίθεται φέτος και το καρπούζι, στα 0,70 από 0,55 ευρώ το κιλό τον Μάιο του 2023. Μικρότερη είναι η «ψαλίδα» των τιμών στα κεράσια (+1,25%) και τις πατάτες Κύπρου (+6,3%), οι οποίες κοστίζουν 1,52 από 1,43 ευρώ το κιλό πέρυσι.

Μεγάλες ανατιμήσεις εμφανίζουν και τα φρέσκα ψάρια, όπως, για παράδειγμα, οι τσιπούρες, οι οποίες στα σούπερ μάρκετ πωλούνται στα 5,2 ευρώ (τεμάχιο 450 γραμμαρίων) από 4,5 ευρώ πέρυσι.

Σε ό,τι αφορά τις τιμές των μη αλκοολούχων ποτών (νερά, αναψυκτικά και χυμοί), μεγάλες αυξήσεις παρατηρούνται στον χυμό πορτοκαλιού, η τιμή του οποίου ανέβηκε από τα 1,72 ευρώ το λίτρο τον Μάιο του 2023 στα 2,02 ευρώ τον Μάιο του 2024 (+17,4%), λόγω της έλλειψης που καταγράφεται διεθνώς ως αποτέλεσμα μιας ασθένειας που πλήττει τους πορτοκαλεώνες στη Λατινική Αμερική.

Ανατιμήσεις από 15% έως 17% καταγράφονται και στα όσπρια, ενώ αυξημένη κατά 13,6% σε σχέση με πέρυσι είναι και η τιμή του παγωτού (ξυλάκι), από τα 2,2 στα 2,5 ευρώ, λόγω του ράλι που ακολουθεί η διεθνής τιμή του κακάο.

Σε ό,τι αφορά τα κρέατα, η εγκατάλειψη της κτηνοτροφίας, λόγω του αυξημένου κόστους ζωοτροφών, έχει οδηγήσει σε μείωση της παραγωγής και αύξηση των εισαγωγών, κυρίως στο βόειο και το χοιρινό κρέας. Ενδεικτικά, οι χοιρινές μπριζόλες πωλούνται στα σούπερ μάρκετ σχεδόν 7 ευρώ το κιλό από 6,5 ευρώ πέρυσι, ενώ μικρότερες είναι οι ανατιμήσεις στο μοσχαρίσιο κρέας (σπάλα) στα 12,9 από 12,6 ευρώ το κιλό τον Μάιο του 2023.

Πάντως, παρά την επιβράδυνση του πληθωρισμού, η κυβέρνηση εξετάζει νέες παρεμβάσεις, κυρίως σε ό,τι αφορά τη λειτουργία της αγοράς, που θα αυξήσουν τον ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων, θα ενισχύσουν τη θέση των μικρότερων εταιριών και θα οδηγήσουν μεσοπρόθεσμα στη μείωση των τιμών στα ράφια.