Ραγδαία ήταν η μείωση των ιδιοκτητών ακινήτων εγγεγραμμένων σε πλατφόρμες όπως το Airbnb, οι οποίοι έκαναν στροφή στη μίσθωση μεγαλύτερης διάρκειας.
Σύμφωνα με την Ημερησία, παράλληλα, οι τουρίστες γύρισαν την πλάτη σε κοσμικές περιοχές και στράφηκαν σε αυτές που είχαν χαμηλή τιμή και κοντινή απόσταση από τα μέσα μαζικής μεταφοράς, όπως Πλατεία Αττικής, Μεταξουργείο, Γουδί, Γκύζη και Κυψέλη.
Η οικονομία διαμοιρασμού πριν την πανδημία του κορονοϊού, ενίσχυσε την ελληνική οικονομία, μέσω των εισπραχθέντων φόρων με περισσότερα από 444 εκατ. € συνολικά : 68 εκατ. € το 2017, 176 εκατ.€ το 2018 και περίπου 200 εκατ. € το 2019. Ο τζίρος της οικονομίας διαμοιρασμού από τον Ιούνιο του 2018 έως τον Μάιο του 2019, άγγιξε τα 1,15 δισ. €.
Τα ακίνητα που καταχωρήθηκαν σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης το 2018 ήταν 72.144 (αύξηση κατά 21% σε σχέση με το 2017) και τον Δεκέμβριο του 2019 άγγιξαν τα 94.592.
Αν και τα παραπάνω νούμερα είναι εντυπωσιακά, ο κλάδος των βραχυχρόνιων μισθώσεων τους τελευταίους μήνες του 2019 και ιδιαίτερα από τον Μάιο του 2019 , βρέθηκε σε ένα στάδιο αυτορύθμισης, προσπάθησε να βρει τον βηματισμό του και να αποκτήσει το μερίδιο που του αναλογεί στην κτηματαγορά και στην αναπτυσσόμενη τουριστική βιομηχανία της χώρας μας. Καθοριστικός παράγοντας για το 2020 καθώς και το 2021 αποτέλεσαν τα χαμηλά εισοδήματα λόγω covid-19.
Κορεσμός στις βραχυχρόνιες μισθώσεις
Το πρώτο μεγάλο πλήγμα των βραχυχρόνιων μισθώσεων πραγματοποιήθηκε με το άνοιγμα των αγορών και τις φτηνές τιμές σε Τουρκία, Αίγυπτο και Μαρόκο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας, τον Ιούνιο του 2019 οι αφίξεις ξένων τουριστών αυξήθηκαν κατά 18% υπερβαίνοντας τα 5,3 εκατ., ενώ και το 2018 τον ίδιο μήνα είχαν αυξηθεί οι αφίξεις κατά 29,2% σε σχέση με τον Ιούνιο του 2017.
«Οι νέες αγορές αποτέλεσαν την βασική τροχοπέδη για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις στην Ελλάδα και σε συνδυασμό με την υπερπροσφορά νέων καταλυμάτων στη χώρα μας, καταγράφηκαν απώλειες ακόμη και 35% στα έσοδα των ιδιοκτητών για το καλοκαίρι του 2019», σημειώνει στην «Η» ο Θεμιστοκλής Μπάκας, Πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates.
Συγκεκριμένα, η Τουρκία κατέγραψε ρεκόρ αφίξεων, ενώ η πτώση της λίρας τροφοδοτούσε εντονότερα τον τουρισμό. Ο επισκέπτης μπορούσε να επισκεφτεί την Τουρκία και με ελάχιστα χρήματα σε σχέση με την Ελλάδα, να διαμείνει περισσότερες ημέρες και πολλές φορές σε κατάλυμα υψηλότερων προδιαγραφών.
Με βάση τα παραπάνω, το μότο που χρησιμοποιούσαν οι υποστηρικτές των βραχυχρόνιων μισθώσεων ιδιαίτερα τα προηγούμενα 3-4 χρόνια «Γίνε και εσύ μέτοχος στην τουριστική βιομηχανία», άρχισε να χάνει την ισχύ του με γοργούς ρυθμούς ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα.
Η στροφή των τουριστών σε μη κοσμικές περιοχές
Το μονοπώλιο της καλής περιοχής και των λιγοστών ακινήτων πλησίον του κέντρου της Αθήνας και των αρχαιολογικών αξιοθέατων, που αποτέλεσε προτέρημα στις αρχές του 2017, άρχισε να χάνει την επιρροή στους τουρίστες που επέλεγαν την βραχυχρόνια μίσθωση ως τρόπο διαμονής.
Αντίθετα κέρδισε σημαντικά έδαφος η χαμηλή τιμή και η κοντινή απόσταση από τα μέσα μαζικής μεταφοράς που προσέφεραν όμορες περιοχές του κέντρου, με κόστος επένδυσης αρκετά μειωμένο, κυρίως σε περιοχές όπως η Πλατεία Αττικής, το Μεταξουργείο, το Γουδί, το Γκύζη, η Κυψέλη.
Παράλληλα, ο αριθμός των διανυκτερεύσεων – booking μειωνόταν διαρκώς, με αποτέλεσμα πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης να επιδοθούν σε έναν ξέφρενο ανταγωνισμό μείωσης τιμών, με στόχο να αυξήσουν τη πληρότητα καλύπτοντας έτσι όσο μπορούσαν την οικονομική χασούρα της επένδυσής τους.
Ενώ τα έσοδα των ιδιοκτητών μειώνονταν συνεχώς, ο αριθμός των ακινήτων που καταχωρούνταν σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης αυξανόταν ραγδαία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το γεγονός ότι το καλοκαίρι του 2019, εντός 2 μηνών, στις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης καταχωρήθηκαν μόνο στο κέντρο της Αθήνας 203 νέα ακίνητα.
Χαριστική βολή η covid-19
Οι ιδιοκτήτες ακινήτων εγγεγραμμένων σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης δέχτηκαν την… χαριστική βολή αρχές Φεβρουαρίου του 2020 με τα πρώτα κρούσματα κορονοϊού στη χώρα του δράκου, από όπου προέρχονταν το μεγαλύτερο ποσοστό επισκεπτών τους.
Οι ακυρώσεις από Κινέζους και Ινδούς, χτύπησαν κόκκινο. Παράλληλα, όταν ανακοινώθηκαν και τα πρώτα κρούσματα σε ευρωπαϊκές χώρες και όλοι άρχισαν να μιλάνε για πανδημία, ήρθε μια δυσοίωνη χρονική στιγμή για τον κλάδο της οικονομίας διαμοιρασμού.
Μη ξεχνάμε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό ακινήτων σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης διαχειρίζονταν από τους ίδιους τους ιδιοκτήτες ως φυσικά πρόσωπα, οι οποίοι δεν εντάχθηκαν στα μέτρα στήριξης λόγω πανδημίας του κορονοϊού.
Όλοι οι ιδιοκτήτες προσπάθησαν εντός των καλοκαιρινών μηνών να κερδίσουν όσες περισσότερες πληρότητες μπορούσαν με σύμμαχο τη χαμηλή τιμή και την ευέλικτη πολιτική ακύρωσης (μη κλειδωμένες κρατήσεις ) με στόχο να «μαζέψουν» τη χασούρα όσο μπορούσαν πριν αποφασίσουν αν θα παραμείνουν ή όχι στην οικονομία διαμοιρασμού. Παράλληλα, πολλοί ιδιοκτήτες έβαλαν τα ακίνητα τους ταυτόχρονα και σε site αγγελιών διαθέτοντάς τα προς μίσθωση μεγαλύτερης διάρκειας.
Οι ζητούμενες τιμές μίσθωσης τον Ιούνιο του 2020
Οι ζητούμενες τιμές μίσθωσης μεγαλύτερης διάρκειας για επιπλωμένα πλήρως ανακαινισμένα ακίνητα, ήταν αρκετά υψηλές ακόμη και αν συμπεριλάμβαναν το κόστος των κοινοχρήστων και internet. Οι ιδιοκτήτες σε μεγάλο ποσοστό επιθυμούσαν να μισθώσουν τα ακίνητά τους για χρονικά διαστήματα 5 – 6 μηνών έως και 1 έτος. Κατ ́ουσίαν, επιθυμούσαν να διατηρήσουν στάση αναμονής για την επιστροφή τους στις βραχυχρόνιες μισθώσεις αν άλλαζαν τα δεδομένα.
«Οι ιδιοκτήτες ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης διέθεταν επιπλωμένα τα διαμερίσματα καθώς σε αντίθετη περίπτωση θα έπρεπε να μισθώσουν αποθήκη για την φύλαξη του εξοπλισμού και της επίπλωσης», εξηγεί ο κ. Μπάκας.
Παράλληλα οι ιδιοκτήτες με τις αρχικές ζητούμενες τιμές μίσθωσης, είχαν ουσιαστικά «ταυτίσει» το μηναίο μίσθωμα – εισόδημα από τις παραδοσιακές – μακροχρόνιες μισθώσεις με τα έσοδα από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, δυο δεδομένα που δεν μπορούν να συγκριθούν και παράλληλα να ταυτιστούν.
«Οι ιδιοκτήτες των ακινήτων δεν ήθελαν να συνειδητοποιήσουν τη διαφορά μεταξύ των δυο ειδών μίσθωσης. Η βραχυχρόνια μίσθωση απαιτεί την ενεργή συμμετοχή του ιδιοκτήτη σε αντίθεση με τις παραδοσιακές μισθώσεις που το μηνιαίο μίσθωμα αποτελεί πραγματικό έσοδο χωρίς προσωπική εργασία και μηνιαία λειτουργικά έξοδα (internet, κοινόχρηστα, ρεύμα, νερό κλπ)» σημειώνει ο πρόεδρος Πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates.
Ένα μεγάλο μέρος των ιδιοκτητών αντιλήφθηκαν ότι οι αρχικές ζητούμενες προϋποθέσεις μίσθωσης δεν είχαν τελικά την επιθυμητή ανταπόκριση και αποφάσισαν να προβούν σε μειώσεις των ζητούμενων μηνιαίων μισθωμάτων και ταυτόχρονα να αυξήσουν την διάρκεια μίσθωσης στα 3 έτη.
Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις το 2021
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της AirDNA η μείωση των εγγεγραμμένων ακινήτων (ολόκληρα διαμερίσματα ή/και κατοικίες) στην πλατφόρμα βραχυχρόνιας μίσθωσης Airbnb στις top περιοχές του κέντρου αγγίζει το 34,36% με το σύνολο των εγγεγραμμένων ακινήτων να αριθμούν τα 3.135 όταν το 2019 ήταν 4.776 στις λεγόμενες top περιοχές.
Αξίζει να αναφέρουμε όμως, ότι από τον Ιούλιο του 2021, καταγράφεται «μαζική» επιστροφή ή/και εγγραφή νέων ακινήτων στις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Συγκεκριμένα στο εμπορικό τρίγωνο της Αθήνας που αποτελεί και το προπύργιο της βραχυχρόνιας μίσθωσης, οι αυξομειώσεις των εγγεγραμμένων ακινήτων σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης καταγράφουν μεγάλη ανθεκτικότητα σε σχέση με το σύνολο των περιοχών του κέντρου.
Συγκεκριμένα, τα εγγεγραμμένα ακίνητα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης το 2019 ήταν 1.092, τον Ιούλιο του 2021 καταγράφηκε μια μείωση της τάξεως του 7,05% με τα εγγεγραμμένα ακίνητα να αριθμούν τα 1.015, ενώ τον Δεκέμβριο του ιδίου έτους καταγράφεται μια οριακή αύξηση +0,20% με τα εγγεγραμμένα ακίνητα να αριθμούν τα 1.017.
Νέος Κόσμος
Αύξηση των εγγεγραμμένων ακινήτων μεταξύ του διαστήματος Ιούλιος 2021 – Δεκέμβριος 2021, καταγράφεται στη περιοχή του Ν. Κόσμου, όπου από 362 τον Ιούλιο του 2021 πλέον τα εγγεγραμμένα ακίνητα αριθμούν τα 376, καταγράφοντας αύξηση της τάξεως του 3,87%. Αν συγκρίνουμε όμως το έτος 2019 (422 ακίνητα) με τον αριθμό των εγγεγραμμένων ακινήτων τον Δεκέμβριο του 2021, καταγράφεται μια μείωση της τάξεως του 34,27%.
Θησείο
Αύξηση για το ίδιο χρονικό διάστημα στις εγγραφές ακινήτων σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης καταγράφεται και στο Θησείο κατά 2%. Συγκεκριμένα, από 150 τον Ιούλιο του 2021 πλέον τα εγγεγραμμένα ακίνητα αριθμούν τα 153, καταγράφοντας αύξηση της τάξεως του 2%. Αν συγκρίνουμε όμως το έτος 2019 (253 ακίνητα) με τον αριθμό των εγγεγραμμένων ακινήτων τον Δεκέμβριο του 2021, καταγράφεται μια μείωση της τάξεως του 39,53%.
Κεραμεικός
Η μεγαλύτερη εκατοστιαία αύξηση καταγράφεται στην περιοχή του Κεραμεικού, όπου από 131 τον Ιούλιο του 2021 πλέον τα εγγεγραμμένα ακίνητα αριθμούν τα 149, καταγράφοντας αύξηση της τάξεως του 13,74%. Αν συγκρίνουμε όμως το έτος 2019 (207 ακίνητα) με τον αριθμό των εγγεγραμμένων ακινήτων τον Δεκέμβριο του 2021, καταγράφεται μια μείωση της τάξεως του 28,02%.
Κολωνάκι
Σε αντίθεση με τις άνωθεν περιοχές, στο Κολωνάκι από 332 εγγεγραμμένα ακίνητα το 2019, τον Ιούλιο του 2021 ήταν 179, μια μείωση της τάξεως του 46,08%, ενώ τον Δεκέμβριο του ιδίου έτους έχουν μειωθεί στα 162 με την μείωση να αγγίζει το 51,20% σε σχέση με το 2019.
Παγκράτι
Στο Παγκράτι από 411 εγγεγραμμένα ακίνητα το 2019, τον Ιούλιο του 2021 ήταν 202, μια μείωση της τάξεως του 50,85%, ενώ τον Δεκέμβριο του ιδίου έτους έχουν μειωθεί στα 163 με την μείωση να αγγίζει το 60,34% σε σχέση με το 2019.
Εξάρχεια – Νεάπολη – Μουσείο
Η μεγαλύτερη μείωση σύμφωνα με τα στοιχεία της Airdna στα εγγεγραμμένα ακίνητα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης μεταξύ του διαστήματος Ιούλιος 2021 – Δεκέμβριος 2021, καταγράφεται στη περιοχή Εξάρχεια – Νεάπολη – Μουσείο.
Συγκεκριμένα, τα εγγεγραμμένα ακίνητα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης το 2019 ήταν 653, τον Ιούλιο του 2021 καταγράφηκε μια μείωση της τάξεως του 32,92% με τα εγγεγραμμένα ακίνητα να αριθμούν τα 488, ενώ τον Δεκέμβριο του ιδίου έτους καταγράφεται επιπλέον μείωση των εγγεγραμμένων ακινήτων με τα ακίνητα να αριθμούν πλέον τα 308 και η μείωση να αγγίζει το 29,68% σε σχέση με το 2019.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι πολλοί ιδιοκτήτες ιδιαίτερα σε περιοχές όπως το Κολωνάκι, Παγκράτι ή/και στις παρυφές των Εξαρχείων – Λυκαβητού, προτίμησαν να μισθώσουν τα ανακαινισμένα και πλήρως εξοπλισμένα διαμερίσματα ( 50τμ-60τμ) σε στελέχη εταιρειών που επιθυμούσαν επιπλωμένα ακίνητα στο κέντρο της Αθήνας για 12-24 μήνες ή/και σε ενδιαφερόμενους που αναζητούσαν διαμέρισμα για μακροχρόνια συμβατική μίσθωση.
Μη ξεχνάμε ότι ένα μεγάλο μέρος καλών ακινήτων στο κέντρο της Αθήνας, επέστρεψαν στη συμβατική – μακροχρόνια μίσθωση τόσο λόγω της υψηλής ζήτησης, όσο και λόγω του καλού μισθώματος που μπορούσαν να «αντλήσουν».