Παραμένουν αδιέξοδες οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ελλάδας και των πιστωτών της όπως διαπιστώνει το Eurasia Group, καθώς η χώρα βρίσκεται παγιδευμένη μεταξύ των μαξιμαλιστικών απαιτήσεων της Γερμανίας και του ΔΝΤ. Ενώ η Citigroup εκτιμά ότι και «το νέο επεισόδιο θα έχει ένα παρόμοιο αποτέλεσμα με τα προηγούμενα, δηλαδή το ΔΝΤ να παραμείνει με εποπτικό ρόλο και αυτό θα είναι επαρκές για τους πιστωτές της ΕΕ να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν την Ελλάδα». Και οι δυο οίκοι εκτιμούν ότι αξιολόγηση μπορεί να τραβήξει έως τις αρχές του καλοκαιριού οπότε η Ελλάδα θα βρεθεί σε χρηματοδοτική πίεση.
Το think tank Eurasia εκτιμά ότι στο Eurogroup της ερχόμενης Δευτέρας (20/2) το καλύτερο δυνατό σενάριο είναι η επίτευξη μόνο μιας “πολιτικής συμφωνίας” και να ακολουθήσει μια συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο (π.χ. Euro Working Group) περίπου ένα μήνα αργότερα.
Αν δεν επιτευχθεί συμφωνία την Δευτέρα, το ελληνικό ζήτημα μπορεί να σέρνεται έως Απρίλιο ή Μάιο, αλλά όπως εκτιμάει το Eurasia, δεν υπάρχει πρόβλημα ρευστότητας έως το καλοκαίρι.
Ωστόσο η αυξανόμενη νευρικότητα στην αγορά θα υπονομεύσει την εύθραυστη ανάκαμψη της Ελλάδας και την προοπτική εξόδου της στις αγορές, αυξάνοντας τις πιθανότητες για ένα τέταρτο Μνημόνιο.
Πέρα από τους όποιους συμβιβασμούς χρειαστούν για τη συμφωνία, το think tank υπογραμμίζει ότι το δωμάτιο στο οποίο τελικά θα ληφθούν όλες οι αποφάσεις θα είναι το Eurogroup.
Ο δύσκολος συμβιβασμός
Όπως έχει υποστηρίξει το Eurasia και στο παρελθόν, η λύση σε αυτό το αδιέξοδο θα απαιτήσει περισσότερη λιτότητα από την Ελλάδα. Αυτό είναι ένα δύσκολο εγχείρημα, δεδομένης της ισχνής πλειοψηφίας της κυβέρνησης και την αυξανόμενη αντίθεση του ΣΥΡΙΖΑ να εφαρμόσει πρόσθετες μεταρρυθμίσεις πέραν αυτών που καθορίζονται στις αρχικές τους όρους του προγράμματος διάσωσης. Η επιμονή του ΔΝΤ επιμένει σε μέτρα που είναι τόσο εξαιρετικά αμφιλεγόμενα, όπως αυτά που αφορούν τις συντάξεις και τον φόρο εισοδήματος, κάνει τα πράγματα χειρότερα.
Κάθε ένα από τα τρία κύρια εκκρεμή ζητήματα – η ανάγκη για επιπλέον προ-νομοθετημένη λιτότητα από την Ελλάδα, το αναθεωρημένο πρωτογενές πλεόνασμα πέρα από το 2018 και η περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους – είναι αλληλένδετα, και θα απαιτήσουν συλλογική λύση για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης. Αυτό υποδηλώνει ότι κάθε ένας από τους πρωταγωνιστές – το Βερολίνο, το ΔΝΤ και ο ΣΥΡΙΖΑ – θα πρέπει όλοι να επιδείξουν κάποια ευελιξία αν θέλουν να κλείσει η συμφωνία. Μια πλήρης συμφωνία στο Eurogroup της Δευτέρας – ένα “staff level agreement” μεταξύ των θεσμικών οργάνων (Κομισιόν, ΕΚΤ, ΔΝΤ και ESM) είναι εντελώς απίθανη.
Ο Τσίπρας θέλει συμφωνία
Ο Τσίπρας θέλει μια συμφωνία. Και το κλίμα στην Αθήνα δείχνει ότι είναι ακόμα δυνατή. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πολύ επικεντρωμένος στο πώς να καταλήξει σε ένα deal το οποίο θα μπορεί να περάσει από το κοινοβούλιο.
Η Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ έχουν ήδη απορρίψει το να στηρίξουν περισσότερη λιτότητα. Από την πλευρά του, ο Σταύρος Θεοδωράκης δήλωσε ότι το κόμμα του εξετάζει το ενδεχόμενο στήριξης αυτών των μέτρων που “… θα είναι προς το συμφέρον της χώρας”. Η Ένωσις Kεντρώων ζήτησε μια ψηφοφορία που θα απαιτεί την πλειοψηφία 180 βουλευτών, και όχι μια απλή πλειοψηφία των 151.
Οι δεσμεύσεις από τους πιστωτές για την ελάφρυνση του χρέους, η ένταξη της Ελλάδας στο QE, η ρήτρα ακύρωσης των πρόσθετων μέτρων αν “πιαστούν”, και άλλες παραχωρήσεις σε μεταρρυθμίσεις, αν υπάρξουν θα παίξουν κάποιο ρόλο και θα βοηθήσουν τον Τσίπρα ο οποίος προσπαθεί να κρατήσει τη δική του πλειοψηφία στη Βουλή. Επομένως θα φέρει μια συμφωνία στο κοινοβούλιο, μόνο αν είναι βέβαιο ότι θα περάσει.
Αν δεν έχει να δείξει ότι κάτι κατάφερε να κερδίσει από τους δανειστές τότε θα προτιμήσει να περιμένει ελπίζοντας ότι η αυξημένη δημοτικότητα του Σουλτς στη Γερμανίας θα αρχίσει να πιέζει την κυβέρνηση της Μέρκελ προς μία φιλικότερη θέσης, κάτι που σύμφωνα με την Eurasia είναι εξαιρετικά απίθανο να συμβεί.
Το σενάριο των εκλογών, η κακή συμφωνία και οι δυνατότητες του Κυριάκου
Ο Αλέξης Τσίπρας θα μπορούσε να πάει σε εκλογές αποχωρώντας από τις διαπραγματεύσεις και κατηγορώντας τον Κυριάκο Μητσοτάκη ότι συντάχθηκε με το μέρος των πιστωτών. Ομως αυτό θα μεγάλωνε τις απώλειες για τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος έχει ήδη χάσει πολύ έδαφος στις δημοσκοπήσεις και επιπλεόν θα ήταν ενάντια στο ένστικτο επιβίωσης του Αλέξη Τσίπρα.
Την ίδια στιγμή, ο Κυριάκος Μητσοτάκης βρίσκεται στο Βερολίνο για να πείσει τη Γερμανία ότι είναι μία πιο αξιόπιστη εναλλακτική για την Ελλάδα, και σύμφωνα με την Eurasia ισχύει αυτό, αν και το περιθώριο για μια πιο γενναιόδωρη συμφωνία – σε περίπτωση που αλλάξει η κυβέρνηση – είναι περιορισμένο, δεδομένων και των περιορισμών των πιστωτών.
Μια “κακή συμφωνία” εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό κίνδυνο. Αυτή θα αφορά την προ-νομοθέτηση μεγάλου μέρους της επιπλέον λιτότητας, χωρίς την μείωση των στόχων για τα πλεονάσματα ή ακόμη και την ελάφρυνση του χρέους. Αυτό θα σήμαινε ότι το ΔΝΤ δεν θα ενταχθεί με χρηματοδοτικό ρόλο στο πρόγραμμα και θα παραμείνει στον εποπτικό του ρόλο με την πλήρη αποχώρησή του να είναι μάλλον απίθανη.
CITI: Η πίεση για την Ελλάδα θα έλθει τον Ιούλιο
Ως μία ενδιαφέρουσα σειρά προβλέψεων που επιβεβαιώνει την εμπιστοσύνη από την ευρωπαϊκή πλευρά, ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει συμμορφωθεί σε μεγάλο βαθμό με τους δημοσιονομικούς στόχους που έχουν τεθεί στο πρόγραμμα διάσωσης και ότι η οικονομία βελτιώνεται σημαντικά, χαρακτηρίζει η ις Χειμερινές Προβλέψεις της Κομισιόν.
Όπως επισημαίνει, έρχονται σε σημαντική αντίθεση με τις πιο ζοφερές προβλέψεις του ΔΝΤ, και αποτελούν την απόδειξη των μεγάλων διαφορών στις εκτιμήσεις για την ανάπτυξη και τα δημοσιονομικά μεταξύ των πιστωτών της Ελλάδας.
Η Citi αναφέρεται και στις δηλώσεις Dombrovskis ότι το ελληνικό πρόγραμμα είναι σε καλό δρόμο και ότι η Ελλάδα θα καλύψει τον στόχο για το πρωτογενές πλεόνασμα το επόμενο έτος (3,5% του ΑΕΠ), ενώ πρόσθεσε ότι η δεύτερη αξιολόγηση μπορεί ακόμη να ολοκληρωθεί και ότι η τρέχουσα απόσταση με το ΔΝΤ είναι επιλύσιμη. Ο Steffen Seibert, ο εκπρόσωπος της Merkel, τόνισε ότι η Γερμανία έχει δεσμευτεί για την επιτυχία του προγράμματος διάσωσης της Ελλάδας, ενώ ο Moscovici θα επισκεφθεί την Αθήνα την Τετάρτη, σε μία προσπάθεια να υπάρξει deal γύρω από την αξιολόγηση.
Από την πλευρά του, ο κ. Τσακαλώτος, δήλωσε ότι η κυβέρνηση έχει ως στόχο να βρεθεί μια πολιτική λύση για την αξιολόγηση στο Eurogroup στις 20 Φεβρουαρίου, την στιγμή που η Fitch εκτιμά ότι θα ολοκληρωθεί πολύ πριν από τον Ιούλιο, διατηρώντας την πρόσβαση της Ελλάδας στην επίσημη χρηματοδότηση.
Όπως σχολιάζει η Citi, όπως και στα προηγούμενα “επεισόδια” γύρω από το τρίτο πρόγραμμα της Ελλάδας, οι διαφορές μεταξύ των πιστωτών του ΔΝΤ-ΕΕ για τους ελληνικούς στόχους του προγράμματος διάσωσης και η ανάγκη για ουσιαστική ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, παραμένουν το κύριο εμπόδιο για τη δεύτερη αξιολόγηση.
Η αμερικάνικη τράπεζα εκτιμά ότι και αυτό το νέο επεισόδιο θα έχει ένα παρόμοιο αποτέλεσμα με τα προηγούμενα, δηλαδή το ΔΝΤ να παραμείνει με εποπτικό ρόλο και αυτό θα είναι επαρκές για τους πιστωτές της ΕΕ να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν την Ελλάδα. Όμως, η έλλειψη επικείμενης αποπληρωμής του χρέους μειώνει σημαντικά την πίεση από όλες τις πλευρές να συμβιβαστούν στο εγγύς μέλλον. Όπως σημειώνει η πίεση για την Ελλάδα θα έλθει τον Ιούλιο με την υποχρέωση αποπληρωμής 7 δισ. ευρώ.