Τα μυστικά και τις «παγίδες» που κρύβουν οι διατάξεις των άρθρων 57-61 του ν. 4446/2016 για την οικειοθελή δήλωση αποκρυβείσας φορολογητέας ύλης παρελθόντων ετών αποκαλύπτει απόφαση που εξέδωσε χθες ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) Γ. Πιτσιλής.
Η απόφαση καθορίζει τον τρόπο και τη διαδικασία υποβολής των εκπρόθεσμων αρχικών ή τροποποιητικών δηλώσεων για την υπαγωγή στη συγκεκριμένη ρύθμιση.
Από την απόφαση αυτή προκύπτει, μεταξύ άλλων, ότι η τελική φορολογική επιβάρυνση ενός φορολογουμένου που θα δεχθεί να φανερώσει στην εφορία αδήλωτα εισοδήματα ετών από το 2010 έως και το 2013 μπορεί να φθάσει μέχρι και το 58,3% των ποσών που θα δηλωθούν.
Τα μυστικά
Αναλυτικά, από το συνδυασμό της απόφασης του κ. Πιτσιλή και των διατάξεων των άρθρων 57-61 του ν. 4446/2016 προκύπτει:
1 Στη διαδικασία οικειοθελούς αποκάλυψης φορολογητέας ύλης παρελθόντων ετών μπορούν να υπαχθούν υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος, ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, τέλους επιτηδεύματος, ΦΠΑ, φόρων ακίνητης περιουσίας, φορολογίας κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών περιουσίας, φορολογίας μεταβιβάσεων ακίνητης περιουσίας, τελών και ειδικών φορολογιών.
2 Φορολογούμενοι οι οποίοι δεν έχουν υποβάλει δήλωση ή έχουν υποβάλει ελλιπή ή ανακριβή δήλωση για μία ή περισσότερες από τις παραπάνω κατηγορίες φόρων μπορούν μέχρι 31-5-2017 να υποβάλουν αρχικές ή τροποποιητικές δηλώσεις για τους φόρους αυτούς, στις οποίες μπορούν να συμπεριλάβουν φορολογητέα ύλη μη δηλωθείσα κατά τα έτη 2000-2015, καθώς και μέχρι τις 30-9-2016. Για δηλώσεις που θα υποβληθούν μέχρι 31-3-2017 θα επιβάλλεται πρόσθετος φόρος 8% επί του κύριου φόρου, ενώ για δηλώσεις που θα υποβληθούν μετά την ημερομηνία αυτή θα επιβάλλεται πρόσθετος φόρος 10%. Σε κάθε περίπτωση, ο πρόσθετος φόρος θα προσαυξάνεται κατά 5% έως και 25% εάν η κανονική προθεσμία υποβολής της δήλωσης έληξε σε έτη πριν από το 2010. Οι φορολογούμενοι θα καλούνται να πληρώσουν και πρόστιμα εκπρόθεσμης υποβολής, τα οποία θα ανέρχονται, για κάθε υποβαλλόμενη δήλωση, σε 100 ευρώ για τους μη επιτηδευματίες, 250 ευρώ για τους επιτηδευματίες που τηρούν απλογραφικά βιβλία και 500 ευρώ για τους επιτηδευματίες που τηρούν διπλογραφικά βιβλία!
Οι φορολογούμενοι θα απαλλάσσονται μόνο:
* από τα πρόστιμα υποβολής ανακριβούς αρχικής δήλωσης του Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών, τα οποία ανέρχονται σε ποσοστά από 25% έως και 100% επί των διαφορών φόρου,
* από τυχόν πρόστιμα για έκδοση ή αποδοχή πλαστών ή εικονικών φορολογικών στοιχείων ή για μη έκδοση ή ανακριβή έκδοση φορολογικών στοιχείων,
* από τις ποινικές κυρώσεις για φοροδιαφυγή.
3 Οι φορολογικές δηλώσεις που απαιτούνται για την υπαγωγή στην παραπάνω ρύθμιση θα πρέπει να συμπληρωθούν και να υποβληθούν χειρόγραφα στις αρμόδιες ΔΥΟ. Οι δηλώσεις Ε9 των ετών 2010-2016 θα μπορούν να υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω Τaxisnet.
4 Για ορισμένες κατηγορίες φόρων προβλέπονται επιπλέον τα ακόλουθα:
* Φορολογία εισοδήματος: Για την οικειοθελή αποκάλυψη εισοδημάτων παρελθόντων ετών πρέπει να υποβληθούν τα έντυπα Ε1 των ετών κατά τα οποία αποκτήθηκαν τα αδήλωτα εισοδήματα. Πρέπει να προσκομίζονται στη ΔΟΥ, κατά περίπτωση, δικαιολογητικά από τα οποία προκύπτουν τα ποσά τα οποία δηλώνονται.
Οταν δεν είναι διαθέσιμα τα δικαιολογητικά, τα εισοδήματα που δηλώνονται θα πρέπει να αποδεικνύονται με κάθε άλλο διαθέσιμο πρόσφορο μέσο.
Αν τα εισοδήματα που δηλώνονται προέρχονται από γνωστή πηγή, θα πρέπει να δηλώνονται στον αντίστοιχο κωδικό της δήλωσης. Αν τα εισοδήματα προέρχονται από άγνωστη και μη κατονομαζόμενη πηγή, θεωρούνται δηλαδή «προσαύξηση περιουσίας από άγνωστη αιτία», πρέπει να δηλώνονται στον κωδικό 507 του πίνακα 4Δ του εντύπου Ε1, για τα έτη από το 2001 έως το 2013 ή στον κωδικό 403 του πίνακα 4Γ2 του Ε1, για τα έτη από το 2014 έως και το 2016. Σε κάθε τέτοια περίπτωση, δεν θα απαιτείται να συνυποβληθούν δικαιολογητικά που να αποδεικνύουν την πηγή προέλευσης των συγκεκριμένων εισοδημάτων.
* Φορολογία ακίνητης περιουσίας: Με τη χειρόγραφη υποβολή των αρχικών ή τροποποιητικών δηλώσεων θα πρέπει να συνυποβάλλονται και τα φύλλα υπολογισμού της αξίας των ακινήτων, καθώς και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για την απαλλαγή ακινήτων ή εμπραγμάτων δικαιωμάτων σε ακίνητα.
Επί των σημειώσεων των φορολογουμένων θα αναγράφεται η φράση «ν. 4446/2016». Σε περιπτώσεις στις οποίες η δήλωση υποβάλλεται από φυσικά πρόσωπα αναγράφεται η φράση «δεν εμπίπτω στις εξαιρέσεις της παραγράφου 2 του άρθρου 60 του ν. 4446/2016», που αφορά την εξαίρεση των πολιτικών προσώπων από τη συγκεκριμένη ρύθμιση.
Μετά την υποβολή δηλώσεων Ε9, δηλώσεις-πράξεις προσδιορισμού ΕΤΑΚ και ΦΑΠ φυσικών προσώπων, καθώς και ΕΝΦΙΑ, φυσικών και νομικών προσώπων, θα συντίθενται και θα εκκαθαρίζονται ηλεκτρονικά, με βάση την ισχύουσα ηλεκτρονική εφαρμογή, και ο τυχόν επιπλέον προσδιορισθείς πρόσθετος φόρος διαγράφεται με απόφαση του αρμόδιου προϊσταμένου ΔΥΟ, ύστερα από αίτηση του υποχρέου.
5 Τα ποσά των αποκαλυπτόμενων εισοδημάτων θα φορολογούνται με τις κλίμακες οι οποίες ίσχυαν κατά τα έτη απόκτησής τους και στις οποίες οι ανώτατοι συντελεστές φθάνουν μέχρι και το επίπεδο του 45%. Ειδικά τα εισοδήματα που θα δηλώνονται ως «προσαύξηση περιουσίας από άγνωστη αιτία», εφόσον αποκτήθηκαν από την 1η-1-2014 και μετά θα φορολογούνται αυτοτελώς με συντελεστή 33%.
Σε αδήλωτα εισοδήματα ετών από το 2010 και μετά θα επιβάλλεται εκτός από φόρο εισοδήματος και ειδική εισφορά αλληλεγγύης, η οποία κλιμακώνεται με συντελεστές από 0,7% έως και 8%, ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος και το έτος απόκτησής του. Συνυπολογιζόμενου και του πρόσθετου φόρου που φθάνει μέχρι το 10% του κύριου φόρου, η τελική φορολογική επιβάρυνση για όσους αποκαλύπτουν οικειοθελώς εισοδήματα παρελθόντων ετών μπορεί να φθάσει μέχρι και το επίπεδο του 58,3% (45% ανώτατος συντελεστής φόρου εισοδήματος + 8% ανώτατος συντελεστής εισφοράς αλληλεγγύης + 10% προσαύξηση λόγω επιβολής πρόσθετου φόρου).