Έτσι, για να ξέρετε τι μας περιμένει το 2017

Με το νέο έτος αυξάνονται σημαντικά οι συντελεστές φορολόγησης των εισοδημάτων από ακίνητα, επιχειρήσεις και αγροτικές δραστηριότητες, οι φόροι στα καύσιμα και τα τσιγάρα. Την ίδια ώρα αναμένεται να καταργηθούν οι μειωμένοι κατά 30% συντελεστές ΦΠΑ για όλα τα νησιά του Αιγαίου και θα αυξηθούν σημαντικά για χιλιάδες επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες οι ασφαλιστικές εισφορές.

Αναλυτικά η αύξηση των φορολογικών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού το 2017 θα φθάσει τα 2,5 δισ. ευρώ, ενώ θα προέλθει από την εφαρμογή των φοροεισπρακτικών μέτρων που έχουν ήδη ψηφιστεί από τον φετινό Μάιο και προβλέπουν:

1 Μείωση του αφορολόγητου ορίου από τα 9.545 ευρώ στα 8.636 ευρώ για τους μισθωτούς χωρίς παιδιά και τους συνταξιούχους, στα 8.863 ευρώ για τους μισθωτούς με ένα προστατευόμενο τέκνο και στα 9.090 ευρώ για τους μισθωτούς με δύο προστατευόμενα τέκνα και ταυτόχρονη εφαρμογή επαχθέστερων κλιμάκων υπολογισμού του φόρου εισοδήματος και της εισφοράς αλληλεγγύης.

Με βάση τις ρυθμίσεις αυτές, οι οποίες αυξάνουν σημαντικά τις φορολογικές επιβαρύνσεις για τους περισσότερους μισθωτούς και συνταξιούχους, θα υπολογιστεί η μηνιαία παρακράτηση φόρου εισοδήματος επί των μισθών και των συντάξεων και τους 12 μήνες του 2017, ενώ φέτος ο υπολογισμός της παρακράτησης με τις νέες αυτές ρυθμίσεις έγινε μόνο για επτά μήνες (από την 1η Ιουνίου έως την 31η Δεκεμβρίου).

Επιπλέον, με βάση τις επαχθέστερες αυτές ρυθμίσεις, θα γίνει το 2017 η τελική εκκαθάριση του φόρου εισοδήματος επί του συνόλου των αποδοχών που εισέπραξαν οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι το 2016.

Δεδομένου ότι για τους πρώτους πέντε μήνες του 2016 η παρακράτηση φόρου εισοδήματος από τους μισθούς και τις συντάξεις έγινε με το παλαιότερο, πιο ευνοϊκό σύστημα αφορολόγητων ορίων και φορολογικών συντελεστών, το δε νέο επαχθές σύστημα εφαρμόστηκε για τον υπολογισμό της παρακράτησης φόρου εισοδήματος μόνο την περίοδο από 1.6.2016 έως 31.12.2016, η τελική εκκαθάριση του φόρου εισοδήματος για όλο το 2016, η οποία θα γίνει το 2017 με το νέο επαχθές σύστημα, θα έχει ως συνέπεια οι περισσότεροι μισθωτοί και συνταξιούχοι να κληθούν να καταβάλουν πρόσθετες φορολογικές επιβαρύνσεις με τα επόμενα εκκαθαριστικά.

2 Αύξηση των συντελεστών φορολόγησης του αγροτικού εισοδήματος από το 13% στα επίπεδα του 22% – 45% για πάνω από 575.000 φορολογούμενους που δεν θεωρούνται κατά κύριο επάγγελμα αγρότες.

3 Αύξηση των συντελεστών φορολόγησης των ετήσιων εισοδημάτων από ακίνητα από 11% σε 15% για ποσά μέχρι 12.000 ευρώ και από 33% σε 35% για τα ποσά πέραν των 12.000 ευρώ.

4 Αύξηση του συντελεστή υπολογισμού της προκαταβολής φόρου εισοδήματος των ατομικών επιχειρήσεων και των αγροτών από το 75% στο 100% του κύριου φόρου.

5 Αύξηση της φορολογίας εισοδήματος για τα εταιρικά αυτοκίνητα. Τα εισοδήματα από τη χρήση εταιρικών αυτοκινήτων κατά το έτος 2016, τα οποία θα φορολογηθούν το 2017, θα υπολογίζονται σε ποσοστό 80% επί του ετησίου μισθώματος έναντι 30% που ίσχυε μέχρι και για το έτος 2015.

6 Αύξηση του βασικού συντελεστή ΦΠΑ από το 23% στο 24%. Ο αυξημένος συντελεστής, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ από τον Ιούνιο, θα αποδώσει πολύ περισσότερα έσοδα το 2017, καθώς θα ισχύσει για 12 μήνες μέσα στο επόμενο έτος, έναντι επτά μηνών το 2016 (από 1η Ιουνίου έως 31 Δεκεμβρίου), ενώ ταυτόχρονα θα συνδυαστεί και με αυξήσεις στους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης ορισμένων προϊόντων, όπως τα καύσιμα, τα τσιγάρα κι ο καφές, εκτινάσσοντας στα ύψη τις τιμές τους.

7 Αύξηση του φόρου στο αγροτικό πετρέλαιο κατά 65% από τα 0,2 στα 0,33 ευρώ το λίτρο. Το μέτρο αυτό θα ισχύσει για όλο το 2017, ενώ φέτος εφαρμόζεται από την 1η Οκτωβρίου.

8 Αύξηση του φόρου στα μερίσματα. Από 1.1.2017 ο φόρος στα μερίσματα αυξάνεται από 10% σε 15%.

9 Αύξηση του ΦΠΑ σε 54 νησιά του Αιγαίου: Από 1.1.2017 θα καταργηθούν οι μειωμένοι κατά 30% συντελεστές ΦΠΑ σε όλα τα υπόλοιπα νησιά του Αιγαίου που ακόμη διατηρούνται, τα οποία ανέρχονται συνολικά σε 54. Ουσιαστικά από το νέο έτος, ο ΦΠΑ θα αυξηθεί από τα επίπεδα του 5%, του 9% και του 17% στα επίπεδα του 6%, του 13% και του 24% σε πολλά νησιά του Αιγαίου, μεταξύ των οποίων και η Λέσβος, η Χίος, η Σάμος, η Λήμνος, ο Άγιος Ευστράτιος κ.λπ.

Οι συνέπειες για την οικονομική επιβίωση των κατοίκων των νησιών αυτών θα είναι τραγικές από τη στιγμή που θα εφαρμοστεί η κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ, καθώς θα σημειωθούν ανατιμήσεις 3,7% – 6% σε όλα σχεδόν τα είδη πρώτης ανάγκης και τα προϊόντα ευρείας κατανάλωσης. Ειδικά στα καύσιμα οι ανατιμήσεις θα υπερβούν το 10% από 1.1.2017, καθώς ταυτόχρονα θα αυξηθούν και οι Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης. Επίσης, στον καφέ οι ανατιμήσεις θα ξεπεράσουν το 20%, καθώς ταυτόχρονα με την αύξηση του ΦΠΑ θα επιβληθεί και Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης δύο έως τέσσερα ευρώ ανά κιλό.

Αλλαγές όμως θα υπάρξουν και για τους ιδιοκτήτες ακινήτων. Συγκεκριμένα μετά την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών με αναδρομική ισχύ από τον Μάιο του 2015, υπήρξε μία τρύπα στα έσοδα του Δημοσίου, συνολικού ύψους 250 εκατομμυρίων ευρώ.

Προκειμένου να καλύψει αυτή την τρύπα, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης αποφάσισε να επιβαρύνει τους συντελεστές του ΕΝΦΙΑ σε εκείνους τους ιδιοκτήτες των ακινήτων που η αντικειμενική τους αξία ξεπερνά τα 300.000 ευρώ.

Αυτοί οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πληρώσουν περισσότερα στον φόρο των ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) και θα επιβαρυνθούν σε τέτοιο ποσοστό, έτσι ώστε να συγκεντρωθούν τα 250 εκατομμύρια ευρώ που είναι και η τρύπα στον προϋπολογισμό.

Ειδικότερα για τα αγροτεμάχια σχεδιάζεται να επιβληθεί συμπληρωματικός φόρος σε «ήπια» μορφή, ενώ μελετάται πλήρης απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για περίπου 1,2 εκατ. ιδιοκτήτες με χαμηλά εισοδήματα.

Σε ό,τι αφορά τις αντικειμενικές αξίες και την εξίσωσή τους με τις εμπορικές, προγραμματίζεται να ισχύσει το δεύτερο εξάμηνο του 2017, με ανοιχτό ενδεχόμενο για αλλαγές στα αφορολόγητα των γονικών παροχών και κληρονομιών. Θεωρείται δεδομένο ότι η αλλαγή των αξιών με βάση τις οποίες θα υπολογίζονται οι φόροι ακινήτων θα επηρεάσουν και τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ για το 2018.

Τέλος, στον ΕΝΦΙΑ το πιο πιθανό είναι ότι οι αλλαγές που θα γίνουν το 2017 θα είναι:

-Επέκταση του συμπληρωματικού φόρου στα αγροτεμάχια, με «μειωτικούς συντελεστές» επί της αξίας των αγροτεμαχίων.

-Πλήρης απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ όσων εμφανίζουν ετήσιο εισόδημα κάτω από 9.000 ευρώ και αξία περιουσίας κάτω από 85.000 ευρώ για άγαμους ή 150.000 ευρώ για παντρεμένους.

Για τους αγρότες έχουν κλειδώσει οι πρώτες οριστικές αλλαγές που έρχονται από το 2017 και συνοψίζονται στα εξής:

1Εισφορές με τον μήνα, όπως και οι μισθωτοί, θα πληρώνουν από 1.1.2017 αγρότες και ελεύθεροι επαγγελματίες. Απορρίφθηκε κάθε άλλη πρόταση γιατί θα κατέρρεε ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) και οι συντάξεις θα πληρώνονταν με καθυστέρηση από τον Ιανουάριο κιόλας.

2Βάση υπολογισμού των εισφορών για τους αγρότες, τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους επιστήμονες αυτοαπασχολούμενους (μηχανικούς, γιατρούς, δικηγόρους) θα είναι το εισόδημα που αποκτήθηκε το 2015 και δηλώθηκε – εκκαθαρίστηκε το 2016. Αυτό κλείδωσε οριστικά στο σχέδιο της απόφασης. Όπως και ότι οι εισφορές θα πληρώνονται επί του φορολογητέου εισοδήματος (αφαιρουμένων των δαπανών).

Το εισόδημα του 2015 θα το δώσει η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων με βάση τις εκκαθαρισμένες δηλώσεις του 2016, όπου αναλύεται το φορολογητέο εισόδημα. Σε αυτό το ποσό θα μπουν οι νέες εισφορές με πρώτη πληρωμή τους στις 31.1.2017. Από 1.1.2017 θα πρέπει να καταβάλλουν σε μηνιαία βάση τις νέες εισφορές στον ΕΦΚΑ βάσει εισοδήματος, ενώ στο πρώτο εξάμηνο του 2017 θα τους έρθει και το ραβασάκι με τις εισφορές του δεύτερου εξαμήνου του 2016.

Οι επιβαρύνσεις στους αγρότες είναι ανάλογες με το εισόδημα που δήλωσαν και την κατηγορία που πλήρωναν εισφορά. Το ελάχιστο εισόδημα για τον υπολογισμό των εισφορών του 2017 είναι το 70% του κατώτατου μισθού, δηλαδή 410,2 ευρώ τον μήνα ή 4.923 ευρώ τον χρόνο. Είτε δηλώσουν μηδέν είτε 2.000 ευρώ, οι εισφορές του 2017 θα υπολογιστούν σε εισόδημα 4.923 ευρώ. Η μεγάλη παγίδα έρχεται το 2018, γιατί σε αυτό το εισόδημα θα μπουν και οι επιδοτήσεις. Με μια ελάχιστη επιδότηση των 3.000 ευρώ, τα 4.923 ανεβαίνουν στα 7.923 και η εισφορά πολλαπλασιάζεται.

Από το 2017 αναμένεται να μπει στη ζωή μας και το ειδικό τέλος διανυκτέρευσης. Αυτό σημαίνει πως όσοι επιλέγουν να μείνουν σε ξενοδοχεία τριών και πάνω αστέρων θα έχουν μία επιβάρυνση. Η επιβάρυνση αυτή θα φτάνει το ένα ευρώ ανά αστέρι. Εάν δηλαδή το ξενοδοχείο είναι πέντε αστέρων, τότε ο καταναλωτής θα επιβαρυνθεί με τρία ευρώ ειδικό τέλος διανυκτέρευσης.

Από τους κρυφούς έμμεσους φόρους, όμως, δεν θα γλιτώσουν και όσοι αποφασίσουν να διαμείνουν σε ενοικιαζόμενα δωμάτια. Ο αντίστοιχος ειδικός φόρος διανυκτέρευσης στα ενοικιαζόμενα δωμάτια θα φτάσει περίπου το μισό ευρώ ανά κλειδί, σύμφωνα με άρθρο σε ειδησεογραφικό πόρταλ.

Σχετικά με τα καύσιμα, ο φόρος στην αμόλυβδη βενζίνη φαίνεται πως μπορεί να φτάσει και τα 10 λεπτά ανά λίτρο, καθώς η κυβέρνηση θέλει ζεστό χρήμα στα κρατικά ταμεία και συγχρόνως να επωφεληθεί από τις χαμηλές τιμές του πετρελαίου παγκοσμίως, αν και στην Ελλάδα αυτή η μείωση δεν έχει φτάσει ποτέ.

Βέβαια με μία τέτοια αύξηση η τιμή της αμόλυβδης αναμένεται να κυμανθεί από 1,4 έως 1,5 ευρώ το λίτρο. Μικρότερη αλλά σημαντική θα είναι η επιβάρυνση στο πετρέλαιο κίνησης, όπου θα υπάρξει μία αύξηση έως τέσσερα λεπτά ανά λίτρο.

Ανάλογες αυξήσεις είναι σίγουρο πως θα έρθουν και στο πετρέλαιο θέρμανσης και στο αέριο, και η μόνη ευχή των καταναλωτών είναι να παραμείνουν διεθνώς χαμηλά οι τιμές του πετρελαίου.