Φαίνεται, πως τα βακτήρια του εντέρου “θυμούνται” το προηγούμενο βάρος τους και τελικά δεν είναι καθόλου εύκολο να διατηρήσουμε το βάρος μας μετά από δίαιτα.
Μια νέα ισραηλινή μελέτη σε ποντίκια απέδειξε ότι τα μικρόβια του εντέρου διαδραματίζουν απροσδόκητα σημαντικό ρόλο σε αυτό το φαινόμενο. Η ανακάλυψη έγινε από μια ομάδα επιστημόνων στο Ισραηλινό Ινστιτούτο Weizmann. Η μελέτη αυτή σε ποντίκια, έδειξε ότι η δίαιτα «γιο-γιο» δεν είναι απλά μια αντανάκλαση των ατόμων που επιστρέφουν σε ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες, αλλά θα μπορούσε να καθοδηγείται από μακροπρόθεσμες αλλαγές στα βακτήρια του εντέρου που επέφερε η παχυσαρκία. Οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι οι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου που επέφερε η παχυσαρκία διήρκεσαν πενταπλάσιο διάστημα από εκείνο της δίαιτας και προδιέθεταν τα ποντίκια για γρήγορη επανάκτηση του βάρους. Ο Eran Elinav, ανοσολόγος στο Ινστιτούτο Weizmann και επικεφαλής της μελέτης, είπε ότι τα ευρήματα, αν επιβεβαιωθούν και σε ανθρώπους, θα μπορούσαν να αποτελέσουν τεκμηριωμένες μεθόδους απώλειας βάρους.
Εντερικό μικροβίωμα ή εντερική χλωρίδα είναι το σύνολο του μικροβιακού πληθυσμού που ζει στο έντερό μας. Περιέχει δεκάδες τρισεκατομμύρια μικροοργανισμών, συμπεριλαμβανομένων 1000 διαφορετικών ειδών γνωστών βακτηρίων και ζυγίζει συνολικά μέχρι 2 κιλά. Ένα μέρος του είναι κοινό για τους περισσότερους ανθρώπους, ενώ το υπόλοιπο είναι συγκεκριμένο αποτελώντας ένα είδος ταυτότητας και προσωπικού αποτυπώματος. Το μικροβίωμα βοηθά τον οργανισμό να αφομοιώσει ορισμένες τροφές, συμβάλλει στην παραγωγή των βιταμινών Β και Κ και την καταπολέμηση άλλων παθογόνων μικροοργανισμών και ρυθμίζει το ανοσοποιητικό. Κάποιοι ειδικοί το θεωρούν ως ξεχωριστό ανθρώπινο «όργανο» το οποίο είναι επίκτητο καθώς ο αποικισμός του εντέρου αρχίζει μετά τη γέννηση και εξελίσσεται με την πάροδο των χρόνων.
Κατά τη διάρκεια της μελέτης του Ινστιτούτου Weizmann που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature, οι ερευνητές άλλαξαν τη δίαιτα παχύσαρκων ποντικών που περιείχε πολλά λιπαρά σε μια ισορροπημένη διατροφή, μέχρις ότου δεν παρουσίαζαν διαφορές από τα ποντίκια της ομάδας ελέγχου όσον αφορά το βάρος και μια σειρά άλλους μεταβολικούς παράγοντες, όπως τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ωστόσο, ότι τα πρώην παχύσαρκα ποντίκια διατηρούσαν τις διαφορές στα βακτήρια του εντέρου τους μετά τη δίαιτα. Οι διαφορές αυτές έτειναν να μεγαλώσουν το ρυθμό αύξησης του βάρους των μόλις επέστρεφαν σε διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα λιπαρών. Όταν οι επιστήμονες τοποθέτησαν στο έντερο των ποντικών της ομάδας ελέγχου, βακτήρια από την ομάδα των παχύσαρκων ποντικών, παρατήρησαν, ότι αυτά πήραν βάρος γρηγορότερα.
Πώς ακριβώς οι αλλαγές στο μικροβίωμα επηρεάζουν την αύξηση του σωματικού βάρους δεν είναι απολύτως σαφές, αλλά καθώς τα στοιχεία έδειξαν ότι υπήρξε μια αλλαγή στο μεταβολισμό, αυτό σημαίνει ότι τα βακτήρια του εντέρου μετέτρεπαν το πλεόνασμα της ενέργειας σε λίπος. Προηγούμενες έρευνες έχουν φθάσει στο συμπέρασμα ότι όταν μακροχρόνια παχύσαρκοι άνθρωποι χάσουν βάρος με δίαιτα, σε ποσοστό έως 80% των περιπτώσεων το ξανακερδίζουν και πάλι μέσα σε 12 μήνες.