Όλα τα – Ο προσδιορισμός και η ανακοίνωση της ημερομηνίας διεξαγωγής των εθνικών εκλογών είναι πλέον η βασική προτεραιότητα του Κυριάκου Μητσοτάκη

Σύμφωνα με ΤΟ ΒΗΜΑ, είτε μέσω διαρροών είτε μέσω δηλώσεων κυβερνητικών στελεχών, ακόμη όμως και με βάση τα όσα ο ίδιος ο πρωθυπουργός αναφέρει με διάφορες αφορμές, έχει κυριαρχήσει η αίσθηση ότι οι αρχές Απριλίου και πιθανότατα η 9η του μηνός, Κυριακή των Βαΐων, είναι η ημερομηνία που αυτή τη στιγμή τουλάχιστον προκρίνεται ως η ιδανική για τη διενέργεια της πρώτης εκλογικής αναμέτρησης, με το σύστημα της απλής αναλογικής.

Υπάρχουν παρά ταύτα ορισμένες εκκρεμότητες και παράμετροι προς στάθμιση, που θα επηρεάσουν τις τελικές αποφάσεις του πρωθυπουργού, ο οποίος είναι γνωστό ότι επιδιώκει κάθε πολιτική του κίνηση (πόσω μάλλον η συγκεκριμένη) να είναι «ζυγισμένη», ώστε να περιορίζεται κατά το δυνατόν η επίδραση τυχαίων ή ατυχών περιστατικών.

1η παράμετρος
Εκλογές στην Τουρκία

Από τη στιγμή κατά την οποία η εκλογολογία έγινε βασικό στοιχείο της πολιτικής καθημερινότητας, ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε επισημάνει ότι καθοριστικής σημασίας παράμετρος για τον χρόνο των εθνικών εκλογών ήταν και παραμένει η ένταση με την Τουρκία και η συνεχής απειλή μίας νέας κρίσης στο Αιγαίο ή και αλλού.

Η ανησυχία αυτή οφείλεται στην ιδιομορφία της εκλογικής διαδικασίας και στο ορατό ενδεχόμενο μίας περιπλοκής, λόγω της απλής αναλογικής, η οποία δεν ευνοεί τον σχηματισμό κυβέρνησης και οδηγεί σχεδόν μοιραία σε μία δεύτερη αναμέτρηση με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής.

Το διάστημα μεταξύ των δύο αναμετρήσεων (περίπου 40 ημέρες) κατά το οποίο η Ελλάδα θα κυβερνάται από υπηρεσιακή και όχι πολιτική κυβέρνηση είναι η αιτία του προβληματισμού, υπό την ανησυχία μίας κλιμάκωσης της τουρκικής προκλητικότητας.

Η εξίσωση είχε έως και προσφάτως κάποιες σταθερές, οι οποίες έδιναν θεωρητικώς στον Πρωθυπουργό ορισμένες επιλογές. Μία από τις σταθερές αυτές ήταν ότι οι προεδρικές εκλογές στην Τουρκία προγραμματίζονταν για τις 18 Ιουνίου. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με το ότι ο Ιούνιος είναι απαγορευτικός για τις ελληνικές εκλογές λόγω των πανελλαδικών εξετάσεων είχε οδηγήσει στην 9η Απριλίου ως μία πιθανή και ενδεχομένως βολική επιλογή για την πρώτη αναμέτρηση.

Τις τελευταίες ημέρες ωστόσο παρουσιάστηκαν οι πρώτες βάσιμες ενδείξεις, μέσω δηλώσεων κυβερνητικών αξιωματούχων στην Τουρκία, για τις διαθέσεις του Ταγίπ Ερντογάν να επισπεύσει τις προεδρικές εκλογές, πιθανότατα για την 30ή Απριλίου ή τη 14η Μαΐου. Εκτοτε, κυβερνητικές πηγές επιβεβαιώνουν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα αναμένει έως ότου έχει χειροπιαστά στοιχεία για τον χρόνο των εκλογών στην Τουρκία προτού λάβει και ανακοινώσει τη δική του απόφαση.

Καθοριστική παράμετρος ως προς αυτό είναι και η γενικευμένη αίσθηση ότι το Αιγαίο και η Ανατολική Μεσόγειος θα γίνουν κεντρικό στοιχείο της προεκλογικής τακτικής του Ερντογάν, με ό,τι κίνδυνο αυτό συνεπάγεται για την κλιμάκωση της έντασης με την Ελλάδα και την ανάγκη λήψης κρίσιμων και γρήγορων αποφάσεων στην Αθήνα.

Με βάση τις εκτιμήσεις συνομιλητών του Πρωθυπουργού, η πιθανή οριστικοποίηση της επίσπευσης των εκλογών στην Τουρκία για το τέλος Απριλίου θα επηρεάσει μεν τις αποφάσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη, είναι όμως άγνωστο αν αυτό θα σημάνει επίσπευση των ελληνικών εκλογών για τις αρχές Μαρτίου ή μετάθεσή τους για αργότερα και αφότου θα έχει ξεκαθαρίσει η πολιτική εικόνα στην Τουρκία. Σε μία τέτοια περίπτωση θα ενισχυθεί το σενάριο της διενέργειας των εκλογών πιο κοντά στο τέλος της τετραετίας.

2η παράμετρος
Η Εκκλησία

Από τη στιγμή κατά την οποία άρχισε να αναφέρεται η Κυριακή των Βαΐων ως πιθανή ημερομηνία εκλογών, διάφορα σενάρια άρχισαν να εξυφαίνονται ως προς τα θετικά και τα αρνητικά αυτής της επιλογής. Τις τελευταίες ημέρες όμως έχει εκδηλωθεί παρασκηνιακώς μία αντίδραση εκ μέρους της Εκκλησίας για τη συγκεκριμένη ημερομηνία.

Κατά τις σχετικές πληροφορίες, η ενόχληση οφείλεται στο γεγονός ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα σημάνει ότι η χώρα θα βρίσκεται σε πολιτική αναστάτωση καθ’ όλη τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας, οπότε και θα εξελιχθεί η διαδικασία των διερευνητικών εντολών, πιθανότατα σε κλίμα πολιτικής έντασης.

Εφόσον αυτά ληφθούν υπόψη από τον Κυριάκο Μητσοτάκη και αναλόγως του εκλογικού χρονοδιαγράμματος στην Τουρκία, μία επιλογή εκτιμάται ότι θα είναι η διενέργεια των πρώτων εκλογών μία εβδομάδα νωρίτερα, στις 2 Απριλίου και των δεύτερων λίγο πριν από τα μέσα Μαΐου. Ιστορικά πάντως η διενέργεια εκλογών την Κυριακή των Βαΐων δεν θα είναι κάτι το πρωτοφανές. Αυτό είχε συμβεί και στις 8 Απριλίου του 1990, όταν η ΝΔ υπό τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη είχε κερδίσει τις εκλογές (και την οριακή αυτοδυναμία), έπειτα από τρεις διαδοχικές αναμετρήσεις σε διάστημα 8 μηνών.

3η παράμετρος
Το Ταμείο ανάκαμψης

Για το 2023 προβλέπονται εκταμιεύσεις επιχορηγήσεων και δανείων από το Ταμείο Ανάκαμψης, συνολικού ύψους περίπου 6 δισ. ευρώ, με ορόσημα το δεύτερο και το τέταρτο τρίμηνο.

Οι διαδικασίες ωστόσο προϋποθέτουν την αυστηρή τήρηση χρονοδιαγραμμάτων και την ολοκλήρωση νομικών και τεχνικών διαδικασιών εντός των αμέσως προσεχών εβδομάδων, δίχως τις γνωστές και συνήθεις καθυστερήσεις οι οποίες διαμορφώνουν την ελληνική ιδιαιτερότητα.

Το στοιχείο αυτό είναι την ίδια στιγμή και παράγοντας προβληματισμού για το Μέγαρο Μαξίμου, καθώς η προεκλογική περίοδος μοιραία θα επιβραδύνει διαδικασίες, ενώ το διάστημα της υπηρεσιακής κυβέρνησης θα είναι ουσιαστικά «νεκρός» χρόνος και δεν θα ευνοεί την αποτελεσματικότητα και την ταχύτητα στις αποφάσεις.

4η παράμετρος
Η ομαλή πορεία προς την επενδυτική βαθμίδα

Η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας έχει περιγραφεί από τον Κυριάκο Μητσοτάκη και από τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας Γιάννη Στουρνάρα ως εθνικός στόχος. Η επίτευξή του προϋποθέτει έναν συνδυασμό πολιτικής σταθερότητας, ρεαλιστικής προοπτικής και καλά οργανωμένων και προετοιμασμένων εκδόσεων (κυρίως εντόκων γραμματίων) εντός των προσεχών μηνών, τα οποία θα πρέπει να δικαιολογήσουν και να επιβεβαιώσουν την αναβάθμιση της αξιοπιστίας της χώρας.

Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, ο προγραμματισμός των εκδόσεων για το 2023 είναι συμβατός με τη διενέργεια των πρώτων εκλογών στις αρχές του β΄ τριμήνου, με την προσδοκία και υπό την προϋπόθεση ότι θα οδηγήσουν σε μία άρση της πολιτικής εκκρεμότητας και σε μία επιβεβαίωση των προοπτικών της χώρας για την οριστική έξοδο από την κρίση της προηγούμενης δεκαετίας.

5η παράμετρος
Οι κάλπες στην Κύπρο

Η προεδρική εκλογή στην Κύπρο (5 και 12 Φεβρουαρίου) είναι μια από τις παραμέτρους οι οποίες εκτιμάται ότι θα επηρεάσουν τις αποφάσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη για το πότε θα στηθούν οι κάλπες στην Ελλάδα. Σε περίπτωση που ο Πρωθυπουργός δεν έχει ανακοινώσει έως τις αρχές του επόμενου μήνα τις αποφάσεις του, θεωρείται πιθανό ότι θα οριστικοποιήσει τον σχεδιασμό του σε αυτό το διάστημα, καθώς αναμένεται έπειτα από τις κυπριακές εκλογές ότι θα εκδηλώσει τις διαθέσεις του για τις εξελίξεις στην περιοχή και ο Ταγίπ Ερντογάν.