Πιο αναλυτικά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε νέα προσέγγιση με στόχο την υποστήριξη των κρατών μελών ώστε να διαδοθεί περισσότερο ο προσυμπτωματικός έλεγχος για τον καρκίνο.

Εστιάζοντας στην ανίχνευση καρκίνων σε πρώιμο στάδιο, στόχος της προτεινόμενης σύστασης είναι να αυξηθεί ο αριθμός των προσυμπτωματικών ελέγχων ώστε να καλύπτει περισσότερες ομάδες και καρκίνους.

Αυτή η νέα προσέγγιση της ΕΕ, που βασίζεται στις πιο πρόσφατες διαθέσιμες επιστημονικές εξελίξεις και στοιχεία, θα υποστηρίξει ενέργειες των κρατών-μελών με στόχο να διασφαλισθεί ότι το 90% του πληθυσμού της ΕΕ, που πληροί τις προϋποθέσεις για προσυμπτωματικό έλεγχο για το στήθος, τον τράχηλο και το παχύ έντερο, θα μπορεί να εξετασθεί μέχρι το 2025.

Η νέα σύσταση επίσης επεκτείνει τον πληθυσμιακά οργανωμένο προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου για να συμπεριλάβει τον πνεύμονα, τον προστάτη και, υπό ορισμένες προϋποθέσεις καρκίνους του στομάχου.

Η Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας τροφίμων, Στέλλα Κυριακίδου σημείωσε ότι «το 2020 εκτιμάται ότι 2,7 εκατομμύρια άνθρωποι που ζουν στην ΕΕ διαγνώστηκαν με καρκίνο και περισσότεροι από 1,3 εκατομμύριο άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από την ασθένεια. Γνωρίζουμε ότι η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές και βελτιώνει την ποιότητα ζωής.

Σήμερα, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Σχεδίου Καταπολέμησης του Καρκίνου, χαράσσουμε μια νέα πορεία για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου στην ΕΕ. Με τις νέες συστάσεις μας, το πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου του καρκίνου της ΕΕ θα καλύπτει τους τύπους καρκίνου που μαζί αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 55% όλων των νέων περιπτώσεων που διαγιγνώσκονται στην ΕΕ κάθε χρόνο. Οι νέες μας συστάσεις, βασισμένες σε επιστημονικά στοιχεία (…), θα ενισχύσουν τη δράση μας σε ολόκληρη την ΕΕ ώστε να δράσουμε έγκαιρα και να καλύψουμε το κενό που δημιουργείται από την επίδραση της COVID-19 στη διάγνωση και φροντίδα του καρκίνου. Όλοι μαζί μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά στις τάσεις του καρκίνου».

Ο Αντιπρόεδρος Προώθησης του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής Μαργαρίτης Σχοινάς ανέφερε ότι «ο καρκίνος είναι για εμάς προτεραιότητα στην υγεία. Τα τελευταία δύο χρόνια, η COVID έχει επηρεάσει σημαντικά την πρόληψη, την ανίχνευση του καρκίνου και τη διάγνωση. Ο γρήγορος εντοπισμός του καρκίνου μπορεί να κάνει πραγματική διαφορά αυξάνοντας τις επιλογές στη θεραπεία και σώζοντας ζωές. Και γι’ αυτό, πρέπει να ενισχύσουμε τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου σε ολόκληρη την ΕΕ. Σήμερα εμείς δείχνουμε ξανά τη δέσμευσή μας να καταπολεμήσουμε τον καρκίνο αποφασιστικά και συλλογικά».

Για να διευκολυνθεί ο πιο στοχευμένος και λιγότερο επεμβατικός έλεγχος, η σύσταση:

– επεκτείνει την ομάδα για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του μαστού ώστε να περιλαμβάνει γυναίκες μεταξύ 45 και 74 ετών (σε σύγκριση με την τρέχουσα ηλικιακή κατηγορία από 50 έως 69).

– συνιστά τον έλεγχο για τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) για γυναίκες ηλικίας

30 έως 65 ετών κάθε 5 χρόνια ή περισσότερο για την ανίχνευση καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, λαμβάνοντας υπόψη τον εμβολιασμό για HPV.

– ζητεί τη διενέργεια εξετάσεων διαλογής (triage testing) για καρκίνο του παχέος εντέρου σε άτομα ηλικίας 50-74 ετών μέσω ανοσοχημικής εξέτασης κοπράνων για τον προσδιορισμό της πιθανής παρακολούθησης μέσω ενδοσκόπησης/κολονοσκόπησης.

Με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία και μεθόδους, η σύσταση επεκτείνεται σε οργανωμένο

προσυμπτωματικό έλεγχο για τρεις επιπλέον καρκίνους:

– έλεγχο καρκίνου του πνεύμονα για σημερινούς βαρείς και πρώην καπνιστές ηλικίας 50-75 ετών.

– έλεγχο καρκίνου του προστάτη σε άνδρες έως 70 ετών με βάση τον έλεγχο ειδικού προστατικού αντιγόνου και μαγνητική τομογραφία (MRI) ως συνέχεια της παρακολούθησης

– έλεγχο για ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού και παρακολούθηση προκαρκινικών βλαβών στομάχου σε περιοχές με υψηλά ποσοστά εμφάνισης καρκίνου του στομάχου και θνητότητας από αυτόν

Η προτεινόμενη σύσταση εισάγει μια νέα προσέγγιση της ΕΕ για βέλτιστες πρακτικές για τη βελτίωση του προληπτικού ελέγχου του καρκίνου, αντικαθιστώντας το σημερινή, που υπάρχει εδώ και 20 χρόνια.

Συνολικά, η οικονομική υποστήριξη για την ανάπτυξη των νέων συστάσεων θα φτάσει περίπου τα 100 εκατ ευρώ μέσω του EU4Health και του Horizon Europe. Επιπλέον, η Επιτροπή θα προτείνει πρόσθετη χρηματοδότηση για προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου στο πλαίσιο του προγράμματος EU4Health 2023. Περαιτέρω υποστήριξη μπορεί επίσης να παρέχεται από το ευρωπαϊκό περιφερειακό ταμείο, το ταμείο συνοχής και το κοινωνικό ταμείο.

Η σύσταση δίνει ιδιαίτερη προσοχή στην ίση πρόσβαση στον προσυμπτωματικό έλεγχο, τις ανάγκες συγκεκριμένων κοινωνικοοικονομικών ομάδες, σε άτομα με αναπηρίες και άτομα που ζουν σε αγροτικές ή απομακρυσμένες περιοχές. Είναι επίσης σημαντικό να διασφαλιστούν επαρκείς και έγκαιρες διαγνωστικές διαδικασίες, θεραπείες, ψυχολογική υποστήριξη και μετέπειτα φροντίδα.

Η σύσταση εισάγει επίσης τακτική και συστηματική παρακολούθηση των προγραμμάτων του προσυμπτωματικού ελέγχου, συμπεριλαμβανομένων των ανισοτήτων, μέσω του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών για τον Καρκίνο και του μητρώου ανισοτήτων για τον καρκίνο.

Μόλις εγκριθεί από το Συμβούλιο, η σύσταση θα αντικαταστήσει την υφιστάμενη σύσταση για προσυμπτωματικό έλεγχο καρκίνου που υπάρχει από το 2003.