Κατά πάσα πιθανότητα κάθεστε τώρα που διαβάζετε το συγκεκριμένο άρθρο. Δεν πειράζει αν περνάτε λίγες μόνο ώρες καθιστοί σε καθημερινή βάση, ξέρετε όμως τι συμβαίνει στο σώμα όταν περνά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας σε καθιστή στάση;
Όταν καθόμαστε για πολλές ώρες, το σώμα μας “ταράζεται” και “ανυπομονεί” πότε θα κινηθεί ξανά. Μπορεί αυτό να ακούγεται παράλογο, καθώς –θεωρητικά– το σώμα μας επιζητεί τη χαλάρωση και την ξεκούραση, όμως αυτή είναι η πραγματικότητα.

Η σύντομη ανάπαυση είναι βέβαια αναγκαία ώστε να ανακάμψουμε από την καταπόνηση. Όμως σήμερα καθόμαστε περισσότερο απ’ όσο χρειάζεται.
Το σώμα μας δεν είναι “σχεδιασμένο” για να κινείται τόσο λίγο και η ίδια η κατασκευή του το αποδεικνύει περίτρανα.

Το ανθρώπινο σώμα διαθέτει πάνω από 360 αρθρώσεις και περίπου 700 σκελετικούς μύες που επιτρέπουν την αβίαστη κίνηση. Παράλληλα, η κατασκευή του σώματος μάς επιτρέπει να στεκόμαστε όρθιοι αψηφώντας τη βαρύτητα και είναι απαραίτητο να κινούμαστε για να κυκλοφορήσει το αίμα σε ολόκληρο το σώμα. Τα νευρικά κύτταρα επίσης επωφελούνται από την κίνηση και το δέρμα μας είναι ελαστικό, πράγμα που σημαίνει ότι προσαρμόζεται στις κινήσεις μας.

Με λίγα λόγια, ολόκληρο το σώμα μας είναι ανά πάσα ώρα και στιγμή “ετοιμοπόλεμο” σε περίπτωση που εμείς αποφασίσουμε να κινηθούμε. Τι συμβαίνει λοιπόν όταν περιμένει… μάταια;

Ας ξεκινήσουμε από τη σπονδυλική στήλη. Η σπονδυλική στήλη είναι μια μακρόστενη δομή που αποτελείται από οστά και δίσκους. Αρθρώσεις, μύες και σύνδεσμοι συνδέονται με τα οστά της σπονδυλικής στήλης και τη συγκρατούν στη σωστή θέση.

Όταν καθόμαστε, πολύ συχνά καμπουριάζουμε την πλάτη μας και ρίχνουμε τους ώμους μπροστά, με αποτέλεσμα να ασκείται ανομοιόμορφα πίεση στη σπονδυλική. Σταδιακά, η πίεση αυτή οδηγεί σε φθορά των δίσκων, επιφόρτιση των συνδέσμων και των αρθρώσεων και καταπόνηση των μυών που προσπαθούν να προσαρμοστούν στην κακή στάση του σώματος.
Η στάση αυτή περιορίζει επίσης τη χωρητικότητα του θώρακα, άρα οι πνεύμονες δεν έχουν τον απαιτούμενο χώρο για να διογκωθούν όταν αναπνέουμε. Αυτό σημαίνει ότι προσωρινά μειώνεται η ποσότητα οξυγόνου που λαμβάνουν οι πνεύμονες και του οξυγόνου που περνά στο αίμα.

Γύρω από το σκελετό υπάρχουν μύες, νεύρα, αρτηρίες και φλέβες που συνθέτουν τα στρώματα των μαλακών ιστών του σώματος. Όταν καθόμαστε, συμπιέζονται οι δομές αυτές, γι’ αυτό και εκδηλώνεται μούδιασμα ή οίδημα στα άκρα.

Το πολύωρο καθισιό απενεργοποιεί προσωρινά και τη δράση της λιποπρωτεϊνικής λιπάσης. Το ένζυμο αυτό διασπά τα λιπαρά που υπάρχουν στο αίμα. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Ότι όταν καθόμαστε δεν καίμε τόσο αποτελεσματικά το συσσωρευμένο λίπος.

Όσον αφορά τον εγκέφαλο, συνήθως καθόμαστε όταν θέλουμε να συγκεντρώσουμε τις σκέψεις μας. Μετά από κάποια ώρα, όμως, επιτυγχάνεται το αντίθετο αποτέλεσμα. Όπως ήδη αναφέρθηκε, το καθισιό εμποδίζει την επαρκή οξυγόνωση του οργανισμού και την ομαλή κυκλοφορία του αίματος. Ο εγκέφαλος χρειάζεται το αίμα και το οξυγόνο για να παραμείνει σε εγρήγορση.

Οι επιπτώσεις της καθιστικής ζωής στην υγεία είναι μακροπρόθεσμες, καθώς έχει αποδειχθεί πως ο συγκεκριμένος τρόπος ζωής συνδέεται με τον αυξημένο κίνδυνο καρδιοπάθειας και ορισμένων μορφών καρκίνου. Μπορεί επίσης να συμβάλει στην εκδήλωση διαβήτη, νεφροπάθειας και προβλημάτων στο συκώτι.

Τα στατιστικά δείχνουν ότι η ελλιπής δραστηριοποίηση ευθύνεται για ποσοστό 9% των πρόωρων θανάτων που καταγράφονται σε παγκόσμια κλίμακα. Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί σε περισσότερα από 5 εκατομμύρια θανάτους.