Ακρίβεια: Οι τιμές της ενέργειας και του φυσικού αέριου μετά την εισβολή της Ουκρανίας στη Ρωσία, έχουν εκτοξευθεί και προκαλούν ανησυχία.
Για την κατάσταση όπως αυτή διαμορφώνεται μίλησε στο Newsbomb o κ. Χάρης Δούκας, αναπληρωτής καθηγητής ενεργειακής και περιβαλλοντικής πολιτικής στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΕΜΠ.
Σύμφωνα με τον ίδιο: «σε περίπτωση διακοπής του φυσικού αερίου από τη Ρωσία που είναι και το χειρότερο σενάριο τότε έχουμε επάρκεια για τον επόμενο μήνα και από εκεί θα το βλέπουμε μήνα – μήνα. Αυτός είναι και ο λόγος που βγήκε χθες ο Σολτς και είπε ότι πρέπει να είμαστε προσεκτικοί με τις κυρώσεις στις εισαγωγές ενέργειας από τη Ρωσία και επέμεινε κατά του ενδεχομένου ένταξης του ενεργειακού εφοδιασμού στις κυρώσεις εναντίον της Μόσχας. Δεν είμαστε να σταματήσουμε μια εξάρτηση μισού αιώνα μέσα σε λίγες ημέρες. Επίσης υπάρχει λόγος που το SWIFT δεν έγινε γενικευμένα σε όλες τις ρωσικές τράπεζες».
Και πρόσθεσε: «υπάρχουν προβλέψεις που αναφέρουν ότι αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση μπορεί να πάμε σε τριπλασιασμό στις τιμές του φυσικού αερίου σε σχέση με τις σημερινές. Χαρακτηριστικό είναι άλλωστε το γεγονός ότι από τον Ιανουάριου οι τιμή του φυσικού αερίου είναι 70% πάνω. Η ενέργεια είναι ένα βασικό κοινωνικό αγαθό και πρέπει να έχουμε επάρκεια».
Να υπενθυμίσουμε ότι οι εφεδρείες του ελληνικού συστήματος πέρα από τις αποθήκες ΥΦΑ της Ρεβυθούσας περιλαμβάνουν τις εισαγωγές φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν μέσω του αγωγού ΤΑΡ και την Τουρκία καθώς και τη δυνατότητα λειτουργίας μονάδων φυσικού αερίου συνολικής ισχύος 1.800 μεγαβάτ, με καύσιμο πετρέλαιο ντίζελ. Αποφασιστικός θα είναι και ο ρόλος των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, οι οποίες -όπως διευκρινίζουν πηγές της επιχείρησης- μπορούν να λειτουργήσουν ως μονάδες βάσης καθώς δεν έχουν τεχνικά τη δυνατότητα, όπως οι μονάδες φυσικού αερίου, να αυξομειώνουν την παραγωγή τους για να προσαρμόζονται στις απαιτήσεις του δικτύου και τις διακυμάνσεις της παραγωγής των ανανεώσιμων πηγών (δυνατότητα ευελιξίας έχουν οι μονάδες φυσικού αερίου και τα υδροηλεκτρικά). Διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος για βλάβες που θα έθεταν τις μονάδες επί αρκετές ημέρες εκτός λειτουργίας.
Σπάει το έναν ρεκόρ μετά το άλλο
Η κατάσταση στο πεδίο της ενέργειας γενικά λόγω του πολέμου κλιμακώνεται σε όλη την Ευρώπη Σύμφωνα με τον κ. Δούκα: «χθες είχαμε ένα νέο ρεκόρ στο φυσικό αέριο, στην ενεργειακή αγορά του Άμστερνταμ το οποίο δημιούργησε ρεκόρ που δεν έχουμε ξαναδεί ποτέ στην τιμή φυσικού αερίου το οποίο και δημιούργησε μια κλιμάκωση σε όλες τις ενεργειακές αγορές με τιμές ρεκόρ σε όλη την Ευρώπη και την Ελλάδα.
Η κατάσταση αυτή θα συνεχίσει και το επόμενο διάστημα. Δεν βλέπουμε πως μπορεί να αποκλιμακωθεί με δεδομένο ότι συνεχίζεται ο πόλεμος και αυτός και ο λόγος που και στην χώρα μας να ληφθούν μέτρα για να προστατευθούν οι πολίτες και οι επιχειρήσεις και να δημιουργηθεί μια ασπίδα προστασίας».
Δεν έχουμε δει ακόμα τον αντίκτυπο του πολέμου στα τιμολόγια
Ο ίδιος σημείωσε ότι: «επίσης θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι τιμές ρεκόρ του φυσικού αερίου συμπαρασείρουν και το πετρέλαιο. Να σημειωθεί ότι σε περίπου ένα μήνα θα δούμε στα τιμολόγια μας θα δούμε αυτή την αποτύπωση της αύξησης των του φυσικού αερίου λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.
Για τον λόγο αυτό σήμερα η ΕΕ ανακοινώνει μια εργαλειοθήκη, ένα νέο πακέτο δράσεων για την στήριξη καταναλωτών και επιχειρήσεων. Με απλά λόγια ακόμα δεν έχουμε δει ακόμα τον αντίκτυπο του πολέμου στα τιμολόγια μας αφού πάντα υπάρχει μια υστέρηση του τι συμβαίνει στην αγορά μέχρι αυτό να μην μετακυληθεί στον καταναλωτή. Ωστόσο στους λογαριασμούς του επόμενου μήνα θα είναι εμφανής η αύξηση. Εκτιμούμε ότι οι επόμενοι 2-3 μήνες θα είναι πάρα πολύ δύσκολοι.
Περισσότερο από το 40% της ελληνικής ηλεκτροπαραγωγής στηρίζεται στο φυσικό αέριο και από αυτό το ποσοστό το 50% είναι ρωσικό».
Πράσινη μετάβαση
Η πράσινη μετάβαση είναι – σύμφωνα με τον κ. Δούκα – η απάντηση και η λύση για να υπάρχει ενεργειακή αυτονομία στη χώρα «αλλά αποτελεί ένα μέσο – μακροπρόθεσμο σχέδιο. Δεν μπορούμε από την μια μέρα στην άλλη να την πραγματοποιήσουμε».
Αντίθετη η Γερμανία σε κυρώσεις στις εισαγωγές ενέργειας από τη Ρωσία
«Ουσιαστικής σημασίας» χαρακτήρισε τις εισαγωγές ενέργειας από τη Ρωσία ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς και επέμεινε κατά του ενδεχομένου ένταξης του ενεργειακού εφοδιασμού στις κυρώσεις εναντίον της Μόσχας.
«Ο ενεργειακός ανεφοδιασμός της Ευρώπης δεν μπορεί αυτή τη στιγμή να διασφαλιστεί με κανέναν άλλον τρόπο (…) Δεν υπάρχει επί του παρόντος άλλος τρόπος για να διασφαλίσουμε τον εφοδιασμό σε ενέργεια για θέρμανση, μετακίνηση, παροχή ρεύματος και βιομηχανία», τόνισε ο κ. Σολτς, επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι η προσπάθεια απεξάρτησης βρίσκεται σε εξέλιξη, «αλλά θα πάρει κάποιο χρόνο».
«Η Γερμανία, αλλά και οι εταίροι μας εντός και εκτός ΕΕ, εργάζονται πυρετωδώς εδώ και μήνες για να αναπτύξουν εναλλακτικές λύσεις, αλλά αυτό δεν συμβαίνει από τη μία μέρα στην άλλη. Αποτελεί λοιπόν συνειδητή απόφαση εκ μέρους μας να συνεχίσουμε τις δραστηριότητες εμπορικών εταιριών στον τομέα του ενεργειακού εφοδιασμού από τη Ρωσία», παραδέχθηκε.
Ο καγκελάριος καλωσόρισε πάντως όλες τις διεθνείς προσπάθειες για εκτεταμένες και στοχευμένες κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας για την εισβολή στην Ουκρανία. «Οι κυρώσεις κατά των ρωσικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, της κεντρικής τράπεζας και πάνω από 500 ατόμων μιλούν από μόνες τους. Όλα τα βήματά μας είναι σχεδιασμένα κατά τρόπο ώστε να πλήττουν σοβαρά τη Ρωσία και να είναι βιώσιμα μακροπρόθεσμα», δήλωσε ο κ. Σολτς.
Σύμφωνα πάντως με έρευνα του Ινστιτούτου YouGov για λογαριασμό της Handelsblatt, το 54% των Γερμανών τάσσεται υπέρ της διακοπής των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου από τις ευρωπαϊκές χώρες, ακόμη και αν αυτό έθετε σε κίνδυνο τη δική τους εφοδιαστική ασφάλεια. Αντιθέτως, το 36% απορρίπτει ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Σχετικά με την έκρηξη στις τιμές των καυσίμων, ο υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ τόνισε ότι αυτή τη στιγμή η κυβέρνηση δεν σχεδιάζει κάποια ελάφρυνση για τους πολίτες. «Το κράτος δεν μπορεί να αντισταθμίσει το αυξανόμενο κόστος για τις εισαγωγές ενέργειας μακροπρόθεσμα, αλλά μπορεί ίσως στην καλύτερη περίπτωση να το μετριάσει προσωρινά και να το εξισορροπήσει κοινωνικά», σημείωσε ο κ. Λίντνερ και άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο κάποιας ρύθμισης εντός του έτους.
Προχθές στη Γερμανία οι τιμές πετρελαίου και βενζίνης έφτασαν σε νέο ύψος-ρεκόρ, με την τιμή του πετρελαίου στο 1,984 ευρώ/λίτρο, πιο ψηλά και από την τιμή της βενζίνης Super E10, η οποία σκαρφάλωσε στο 1,965 ευρώ/λίτρο.