Σε υψηλά επίπεδα, άνω του 4,5% (τον περασμένο Οκτώβριο βρισκόταν στο 3,4%), αναμένεται να βρεθεί ο πληθωρισμός το Νοέμβριο στις ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ που θα γίνουν το μεσημέρι της Παρασκευής.
Σύμφωνα με το imerisia το κύμα των ανατιμήσεων στην ενέργεια οδηγεί την κούρσα των αυξήσεων που πλέον φαίνεται να έχουν περάσει στο σύνολο των προϊόντων και υπηρεσιών.
Στο οικονομικό επιτελείο αναγνωρίζουν ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα είναι οξύτερες από τις αρχικές εκτιμήσεις, αλλά εξακολουθούν να επιμένουν ότι είναι παροδικές. Πολλοί αναλυτές, την ίδια ώρα, προβλέπουν ότι η άνοδος των τιμών δεν είναι πρόσκαιρο φαινόμενο, αλλά θα κρατήσει σε βάθος χρόνου, «κουρεύοντας» τα εισοδήματα των νοικοκυριών.
Απειλή για τα νοικοκυριά
Η εκτίναξη των τιμών βασικών αγαθών και υπηρεσιών απειλεί τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς των νοικοκυριών που μοιάζουν να βρίσκονται στο επίκεντρο μιας πρωτοφανούς καταιγίδας, η οποία δεν φαίνεται πότε θα ολοκληρωθεί. Όπως αποδεικνύεται, τα μέτρα που ελήφθησαν με την επιδότηση των λογαριασμών του ηλεκτρικού ρεύματος δεν μπορούν να καλύψουν το μεγάλο βάρος για τα νοικοκυριά.
Τα συναρμόδια υπουργεία αναμένεται να θέσουν σε εφαρμογή έως τα τέλη Ιανουαρίου έναν μόνιμο μηχανισμό παρέμβασης, ο οποίος θα λειτουργεί αυτόματα, όταν εκτοξεύονται οι τιμές χονδρικής στο ηλεκτρικό ρεύμα, ώστε να επιδοτούνται οι λογαριασμοί των νοικοκυριών που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Πρόκειται για μία γραμμή άμυνας που θα εφαρμόσουν τα συναρμόδια υπουργεία ώστε να αποκρούσουν τις μεγάλες επιβαρύνσεις για τα νοικοκυριά, που βιώνουν μια πρωτοφανή ενεργειακή καταιγίδα.
Η επιδότηση δεν θα είναι οριζόντια, όπως συνέβη με την πρόσφατη κυβερνητική παρέμβαση και θα αφορά το σύνολο των παρόχων, όχι μόνο τη ΔΕΗ. Στόχος είναι να ελαφρυνθούν από το κύμα των ανατιμήσεων νοικοκυριά που βρίσκονται σε δυσμενέστερη οικονομική θέση, αφού εκτιμάται ότι οι διεθνείς τιμές του ρεύματος θα συνεχίσουν να παραμένουν σε υψηλά επίπεδα και τους επόμενους μήνες, τουλάχιστον έως τα μέσα του 2022.
Περιορίζουν τις αγορές
Μέσα σε αυτό το δυσμενές περιβάλλον, οι καταναλωτές έχουν αρχίσει να περιορίζουν τις αγορές τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι μεσοσταθμική μείωση 5% σημείωσαν οι πωλήσεις των σούπερ μάρκετ τον Νοέμβριο, γεγονός που αποδίδεται στην αύξηση του κόστους ζωής και στον περιορισμό των δαπανών στα απολύτως αναγκαία για την πλειονότητα των καταναλωτών.
Τον Οκτώβριο, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, κατά 11,7% είχαν αυξηθεί οι τιμές σε ηλεκτρισμό, φυσικό αέριο πετρέλαιο θέρμανσης και κατά 3% στην ομάδα «Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά», λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: ψωμί, μοσχάρι, αρνί και κατσίκι, πουλερικά, νωπά ψάρια, τυριά, ελαιόλαδο, νωπά λαχανικά, πατάτες, καφές-κακάο-τσάι, ζάχαρη-σοκολάτες-γλυκά-παγωτά, λοιπά τρόφιμα, μεταλλικό νερό-αναψυκτικά-χυμούς φρούτων.
Αξίζει να σημειωθεί βέβαια οι ανατιμήσεις που έχουν περάσει στα αγαθά, αλλά και αυτές που αναμένεται να καταγραφούν το πρώτο τρίμηνο του 2022 με τους νέους τιμοκαταλόγους, ανησυχούν τους Έλληνες καταναλωτές σε μεγαλύτερο βαθμό από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους, όπως προκύπτει από έρευνα της Intrum. Σύμφωνα με την έρευνα, το 86% των Ελλήνων ανησυχεί για τις επιπτώσεις των ανατιμήσεων στην οικονομική του κατάσταση. Ακολουθούν οι Λετονοί (84%), οι Ρουμάνοι (83%), οι Πολωνοί (82%) και οι Πορτογάλοι (81%).
Δυσοίωνες εκτιμήσεις και για το 2022
Σύμφωνα με τη Eurobank, πέραν των εξελίξεων στο μέτωπο της πανδημίας, η πρόσφατη ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας για την πορεία του γενικού επιπέδου των τιμών τον Νοέμβριο 2021 επιβεβαίωσε τις ανησυχίες για επιταχυνόμενο πληθωρισμό στην Ελλάδα και τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης.
Όπως τονίζεται, η εκτίμηση για το 2022 είναι αρκετά υψηλότερη σε σύγκριση με τις αντίστοιχες προβλέψεις στην εισηγητική έκθεση προϋπολογισμού 2022 (0,8%) και στις φθινοπωρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (1,0%). Η άνοδος του πληθωρισμού στην Ελλάδα από τον Ιούνιο 2021 συνδέεται εκτός των άλλων παραγόντων και με αποτελέσματα βάσης, λόγω των αρνητικών τιμών που έλαβε το προηγούμενο χρονικό διάστημα, ειδικά το 2ο εξάμηνο 2020 και το 1ο τρίμηνο 2021.