Για να προλάβουν την «καταιγίδα» του ασφαλιστικού.
Διαβάστε με παραδείγματα: Τρελές εισφορές σήμερα, μισές συντάξεις αύριο – Να εργαστούν επιπλέον μέχρι και 17 χρόνια υποχρεώνονται οι μητέρες ανηλίκων – 300% αύξηση στις εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών

Πάνω από 10.000 δημόσιοι υπάλληλοι, κυρίως εκπαιδευτικοί, έσπευσαν να καταθέσουν αίτηση συνταξιοδότησης το τελευταίο 20ήμερο για να προφυλαχθούν από την καταιγίδα του νέου Ασφαλιστικού.

Ακόμα και όταν το νομοσχέδιο είχε ψηφιστεί, έτρεχαν την τελευταία στιγμή να παραιτηθούν, πριν πάρει αριθμό ΦΕΚ (πήρε τελικά το βράδυ της περασμένης Πέμπτης) και αρχίσει η εφαρμογή των περικοπών. Κανείς βεβαίως δεν είναι σίγουρος ότι τις απέφυγαν γιατί με τη μόνιμη απειλή του κόφτη και τον επαναϋπολογισμό των συντάξεων μπορεί να βρεθούν στην ίδια δεινή κατάσταση άλλωστε με τους μελλοντικούς συνταξιούχους. Αποτελεί, κοινό μυστικό ότι αν ξεφύγει η συνταξιοδοτική δαπάνη, ο πρώτος στόχος για κούρεμα στο άμεσο μέλλον θα είναι οι «προσωπικές διαφορές» που θα προκύψουν από τον επαναϋπολογισμό τόσο των κύριων όσο και των επικουρικών συντάξεων. Πάντως μεγάλη εξοικονόμηση πόρων από το νέο Ασφαλιστικό δεν αναμένεται τα πρώτα χρόνια, με αποτέλεσμα η υψηλή ανεργία και η χαμηλή εισπραξιμότητα να στεγνώνουν τα Ταμεία από έσοδα. Ενδεικτικό της δεινής κατάστασης είναι ότι για την πληρωμή των συντάξεων Ιουνίου τα Ταμεία ΟΓΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΕΑ και ΙΚΑ ζήτησαν έξτρα ενίσχυση 21 εκατ. ευρώ από το Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ).
Τι αλλάζει, λοιπόν, για τους σημερινούς εργαζομένους και τι θα αντιμετωπίσουν όταν βγουν τα επόμενα χρόνια στη σύνταξη;

ΜΗΤΕΡΕΣ ΑΝΗΛΙΚΩΝ
Εγκλωβίζονται στην εργασία από 5 έως 17 χρόνια

Οι μητέρες ανηλίκων εγκλωβίζονται στην εργασία από 5 έως 17 έτη επιπλέον εφόσον δεν είχαν θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης πριν την αύξηση των ορίων ηλικίας τον Αύγουστο του 2015. Για παράδειγμα, σσφαλισμένη σε ΔΕΚΟ μητέρα ανηλίκου, 45 ετών σήμερα, έχασε το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθεί στα 50 της. Το νέο όριο ηλικίας για την έξοδο της εν λόγω ασφαλισμένης θα είναι τα 63 και 6 μήνες. Η επιβάρυνση φτάνει τα 13,5 έτη. Μητέρα ασφαλισμένη στο ΙΚΑ, 52 ετών σήμερα, έχασε το δικαίωμα συνταξιοδότησης στα 55 με πλήρη σύνταξη. Με το νέο σύστημα συμπληρώνει το όριο ηλικίας των 55 το 2019 και θα μπορεί να συνταξιοδοτηθεί στην ηλικία των 62,5 με πλήρη σύνταξη.

Οι μητέρες ανηλίκων όπως και όλοι οι ασφαλισμένοι για επικουρική ασφάλιση από την 1η Ιουνίου 2016 θα δουν μια μικρή μείωση στον καθαρό μισθό τους, καθώς αυξάνονται οι εισφορές υπέρ της και η συνολική εισφορά θα αυξηθεί σε 7% αντί για 6% (+0,5% για εργοδότες και +0,5% για εργαζομένους). Ετσι, ο εργαζόμενος θα λάβει σε μισθό 1.000 ευρώ μεικτά καθαρή αμοιβή 5 ευρώ λιγότερα.

Αν η μητέρα ανηλίκου είναι υπάλληλος του Δημοσίου, από 1/1/2017 θα δει και δεύτερη μείωση στην καθαρή της αμοιβή, λόγω της αύξησης της εισφοράς στο 20%.

Η αυριανή σύνταξή της, αν ο μισθός της είναι κατά μέσο όρο 1.000 ευρώ και κάλυψε ασφαλιστικό βίο 20 ετών, θα είναι 543 ευρώ από 537 που θα έπαιρνε σήμερα. Βγαίνει δηλαδή κατά τι ευνοημένη. Αν, όμως, είναι υψηλόμισθη με συντάξιμες αποδοχές 1.850 ευρώ και 30 χρόνια ασφάλισης, αντί για το ποσό των 942 ευρώ με το παλιό σύστημα, θα πάρει καθαρή σύνταξη της τάξης των 802 ευρώ τον μήνα. Δηλαδή θα χάσει 140 ευρώ.

Ωστόσο, ένας μεγάλος αριθμών ασφαλισμένων γυναικών με ανήλικα τέκνα, λόγω των υποχρεώσεών τους ή της εκτόξευσης της ανεργίας τα τελευταία χρόνια, δεν κατορθώνουν να συμπληρώσουν 20 έτη ασφάλισης. Σε αυτήν την περίπτωση, αν επιθυμούν ή αναγκάζονται εξαιτίας της ανεργίας να βγουν πρόωρα στη σύνταξη πριν από το όριο πλήρους συνταξιοδότησης, θα υποστούν δραματικές μειώσεις. Ο νόμος προβλέπει μείωση της εθνικής σύνταξης κατά 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται για τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης καθώς και μείωση του αναλογικού ποσού κατά 10% λόγω του πέναλτι. Για παράδειγμα, μητέρα ανηλίκου που κατέβαλε εισφορές 15ετίας και είχε μέσο όρο αποδοχών 1.000 ευρώ, επιλέγοντας την πρόωρη συνταξιοδότηση στο 62ο έτος της ηλικίας, εκτιμάται ότι θα λάβει σύνταξη περί τα 356,50 ευρώ (δηλαδή 241,50 μειωμένη εθνική σύνταξη + 115 ευρώ περίπου ανταποδοτική μειωμένη σύνταξη δεδομένου του 40% πέναλτι πρόωρης εξόδου έως τα 67. Το παράδειγμα αποδεικνύει ότι όχι μόνο οι περιπτώσεις των υψηλόμισθων με 35ετία θίγονται από το νέο σύστημα αλλά και οι αδύναμοι με λίγα χρόνια ασφάλισης.

ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ ΜΕ 35ΕΤΙΑ
Ο πήχης ανεβαίνει μέχρι και 7 χρόνια

Από πέρυσι που καταργήθηκε το δικαίωμα της συνταξιοδότησης με 35ετία χωρίς όριο ηλικίας, οι ασφαλισμένοι πρέπει να συμπληρώσουν το 58ο έτος και να συνταξιοδοτηθούν με τον νέο βηματισμό που αυξάνει τα όρια ηλικίας σταδιακά έως τα 62, το 2022. Αυτή η διάταξη εγκλωβίζει χιλιάδες ασφαλισμένους και ανεβάζει την ηλικία αποχώρησης για τους παλαιότερους έως και 7 έτη. Για παράδειγμα, άνδρας ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ έχει συμπληρώσει από το 2012 την απαραίτητη 35ετία και περίμενε να συμπληρώσει το 60ό έτος της ηλικίας του για να αποχωρήσει ενώ είναι σήμερα 56 ετών. Η επιβάρυνση που θα έχει θα είναι περίπου 1,5 έτος καθώς θα κληθεί να παραμείνει επιπλέον μέχρι τα 61 και 4 μήνες. Πολλοί ασφαλισμένοι, κυρίως στο Δημόσιο, για να καλύψουν ασφαλιστικό βίο 35 ετών εξαγόραζαν πλασματικά έτη προκειμένου να βγουν νωρίτερα στη σύνταξη. (Στο Δημόσιο οι ασφαλισμένοι έχουν δικαίωμα εξαγοράς έως 12 ετών.) Με το νέο σύστημα θα αναγκαστούν να πληρώσουν έως και πέντε φορές ακριβότερα για να εξαγοράσουν πλασματικά έτη. Για παράδειγμα, δημόσιος υπάλληλος κατηγορίας ΠΕ, πατέρας ανήλικου τέκνου, θα πρέπει να εξαγοράσει 4 πλασματικά έτη σπουδών. Οι σημερινές του αποδοχές είναι 1.500 ευρώ. Ο εν λόγω ασφαλισμένος μπορεί να προχωρήσει στην εξαγορά με το σημερινό καθεστώς, καταβάλλοντας περίπου 100 ευρώ σε μηνιαία βάση. Με τη νέα ρύθμιση θα χρειαστεί να πληρώσει 300 ευρώ για κάθε μήνα. Το κόστος δηλαδή τριπλασιάστηκε. Οι ασφαλισμένοι με 35ετία με τον νέο τρόπο υπολογισμού, αν μάλιστα είναι υψηλόμισθοι, θα υποστούν βαριές απώλειες σε σύγκριση με άλλες κατηγορίες νέων συνταξιούχων.

Για παράδειγμα, υπάλληλος του Δημοσίου με 35 έτη ασφάλισης και συντάξιμο μισθό 1.646 ευρώ, με το παλιό σύστημα θα έπαιρνε σύνταξη 1.075, ενώ με το νέο η σύνταξή του θα είναι 829 ευρώ (απώλεια 21%).