Τα αποτελέσματα έρευνας με θέμα τις έκτακτες καταστάσεις κινδύνου στους χώρους εργασίας και κατοικίας στην εποχή της πανδημίας Covid-19, ανακοίνωσε σήμερα το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛΙΝΥΑΕ).
H έρευνα πραγματοποιήθηκε με ερωτηματολόγιο, σε 1.288 άτομα, μέσω διαδικτύου με τη χρήση ηλεκτρονικής πλατφόρμας την περίοδο 8/9/2020 έως 13/10/2020, σε τυχαία επιλεγμένο δείγμα. Αφορά στους βασικούς θεσμούς για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία, τα μέτρα προστασίας που λαμβάνονται στους χώρους εργασίας για την προστασία από τον νέο κορωνοϊό, την αντίληψη κινδύνου, την ευαισθητοποίηση και τον βαθμό προετοιμασίας του κοινού, όσον αφορά σε φυσικές και τεχνολογικές καταστροφές και επιδημίες.
Μεταξύ των συμπερασμάτων ξεχωρίζουν τα εξής:
• Επτά στους δέκα εργαζόμενοι δηλώνουν ότι στον εργασιακό τους χώρο λαμβάνονται μέτρα προστασίας από την Covid-19. Τα μέτρα αυτά αφορούν κυρίως σε παροχή αντισηπτικών διαλυμάτων και μέσων ατομικής προστασίας, επαρκή αερισμό των χώρων, ενημέρωση εργαζομένων/τρίτων για ορθές πρακτικές ατομικής υγιεινής και άλλα μέτρα προστασίας, τακτικό καθαρισμό των χώρων και των επιφανειών εργασίας, περιορισμό συναθροίσεων και συναντήσεων και την πραγματοποίηση εκδηλώσεων και συνεργασιών με εναλλακτικούς τρόπους (π.χ. τηλεδιάσκεψη/τηλεφωνική και ηλεκτρονική επικοινωνία).
• Περίπου το 40% των ερωτηθέντων αναφέρει ότι μετά την εκδήλωση της Covid-19, η εκτίμηση του επαγγελματικού κινδύνου προσαρμόστηκε στα σημερινά δεδομένα στο πλαίσιο της εφαρμογής μέτρων και διαδικασιών για την πρόληψη των κινδύνων από τον νέο κορωνοϊό.
• Σε ό,τι αφορά στις οργανωτικές αλλαγές που εφαρμόστηκαν, με σκοπό τη μείωση του συνωστισμού στους χώρους εργασίας, ένας στους δύο εργαζόμενους ή ιδιοκτήτες επιχειρήσεων δηλώνει ότι υιοθετήθηκαν μορφές τηλεργασίας. Σε ποσοστό 22,6% των απαντήσεων αναφέρθηκε ότι εφαρμόστηκε η εκ περιτροπής εργασία και 28,9% των ερωτηθέντων ανέφερε ότι οργανώθηκε η σταδιακή προσέλευση – αποχώρηση των εργαζομένων ως μέτρο πρόληψης κινδύνων από την Covid-19.
• Οι θεσμοί της Ασφάλειας και της Υγείας στην Εργασία (ΥΑΕ) λειτούργησαν θετικά στην προστασία από την Covid-19, ενώ η μάσκα φαίνεται ότι κερδίζει τη μάχη στα Μέτρα Ατομικής Προστασίας, καθώς 7 στους 10 εργαζόμενοι, ανεξάρτητα από το επάγγελμά τους, δηλώνουν ότι τη χρησιμοποιούν. Η ύπαρξη θεσμών ΥΑΕ και η εκπαίδευση στους χώρους εργασίας, επιδρά θετικά ως προς την ετοιμότητα σε έκτακτες καταστάσεις.
• Η πανδημία φαίνεται ότι απασχολεί περισσότερο τους ερωτηθέντες σε ό,τι αφορά στις κοινωνικές σχέσεις, τα οικονομικά-εργασιακά, την ψυχική υγεία και λιγότερο ως προς την αρνητική επίδρασή της στην υγεία γενικά. Αυτό το συμπέρασμα πιθανά σχετίζεται με την περίοδο διεξαγωγής της έρευνας, δεδομένου ότι το διάστημα εκείνο οι αρνητικές επιδράσεις της πανδημίας στην υγεία του πληθυσμού δεν βρίσκονταν στα σημερινά επίπεδα.
• Τέλος, η έρευνα καταγράφει ότι ένας στους έξι ερωτηθέντες δηλώνει ότι αισθάνεται από αρκετό έως πάρα πολύ άγχος τους τελευταίους 6 μήνες. Διαπιστώθηκε, επίσης, ότι όσο αυξανόταν ο βαθμός αρνητικής επίδρασης της πανδημίας, τόσο συχνότερα αναφερόταν άγχος από τους ερωτηθέντες.
• Σε ό,τι αφορά στα γενικά θέματα προστασίας, πέραν του κορωνοϊού, τα συχνότερα αναφερόμενα θέματα για τα οποία έχουν εκπαιδευτεί οι ερωτηθέντες στον χώρο εργασίας είναι η χρήση πυροσβεστικών μέσων (43,0%), οι πρώτες βοήθειες (42,1%) και η εκκένωση χώρων εργασίας (41,3%), ενώ μόλις το 12,2% ανέφερε ότι έχει εκπαιδευτεί για προστασία από φυσικές καταστροφές. Η τελευταία αποτελεί το συχνότερα αναφερόμενο θέμα για το οποίο οι συμμετέχοντες επιθυμούν να ενημερωθούν ή να εκπαιδευτούν. Την αντίληψη κινδύνου σε σχέση με τις φυσικές και τεχνολογικές καταστροφές, τα ακραία καιρικά φαινόμενα κ.λπ., φαίνεται να επηρεάζει στατιστικά σημαντικά ο τόπος κατοικίας, καθώς και η εμπειρία από αντίστοιχα γεγονότα στο παρελθόν.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η έρευνα ολοκληρώθηκε λίγες μέρες πριν την εκ νέου έξαρση της Covid-19 και τα νέα περιοριστικά μέτρα που ακολούθησαν.
Με αφορμή τα ευρήματα της έρευνας, η Πρόεδρος του ΕΛΙΝΥΑΕ, κα Ρένα Μπαρδάνη, δήλωσε: «Οι καταστάσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα οι εργαζόμενοι, είτε στον εργασιακό τους χώρο είτε στο σπίτι τους χαρακτηρίζονται ως έκτακτες. Η πανδημία έχει μεταβάλλει ριζικά τον τρόπο που αντιδρούμε σε αυτές. “Πρόληψη” είναι η λέξη κλειδί που διατρέχει την έρευνα που εκπόνησε το ΕΛΙΝΥΑΕ.
Ωστόσο, η έρευνα, εκτός των μέτρων προστασίας κατά της πανδημίας, ερευνά και μια σειρά άλλων εκτάκτων καταστάσεων όπως η πυρκαγιά στο σπίτι ή στον χώρο εργασίας, τα ακραία καιρικά φαινόμενα όπως αυτά που ζήσαμε πρόσφατα (σεισμό, πλημμύρα κ.λπ.) και αποτυπώνει την υποκειμενική εκτίμηση των ερωτηθέντων για τις καταστάσεις αυτές και το πως αξιολογούν τον απορρέοντα κίνδυνο. Τα συμπεράσματα οφείλουμε να τα συζητήσουμε την επόμενη μέρα, τόσο σε επίπεδο Πολιτείας όσο και σε επίπεδο επιχειρήσεων και εργαζομένων για τη διαμόρφωση πολιτικών αντιμετώπισης εκτάκτων καταστάσεων, όχι μόνο συγκυριακά και υπό το καθεστώς της πανδημίας».