Ποιμαντορική Εγκύκλιος για την Κυριακή της Ορθοδοξίας 2016
Η σημερινή Κυριακή λέγεται αφ ἑνός Α Κυριακή των Νηστειών, επειδή είναι η πρώτη Κυριακή της Μ. Τεσσαρακοστής, αφ ἑτέρου Κυριακή της ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ.
Κυριακή της ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ λέγεται επειδή σήμερα εορτάζουμε την Αναστήλωσι των αγίων εικόνων και τον θρίαμβο της ορθοδόξου πίστεως κατά της φοβερής αιρέσεως των εικονομάχων, των αιρετικών δηλαδή εκείνων, οι οποίοι δεν δέχονταν να τιμούν τις άγιες εικόνες, αλλά ωνόμαζαν την τιμήν των αγίων εικόνων ειδωλολατρία.

Επειδή ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί οφείλουμε να γνωρίζουμε την ορθή πίστι της Εκκλησίας μας για τις άγιες εικόνες αλλά και να τις τιμούμε αληθινά και ωφέλιμα, θα υπογραμμίσω, με την παρούσα Εγκύκλιο, μερικές σύντομες, χρησιμώτατες αλήθειες.
Η Ορθοδοξία μας, η οποία διασώζει δια μέσου των αιώνων την ανόθευτη διδασκαλία και παράδοσι της γνησίας αρχαίας Εκκλησίας, εκφράζει αγιοπνευματική αλήθεια και με την αγιογραφία. Η εικόνα στην ορθόδοξο Εκκλησία προσφέρει συγκλονιστική αλήθεια σε όποιον διαθέτει πνευματική ωριμότητα και προσκυνεί την εικόνα με πίστι, με πνεύμα ταπεινώσεως και πόθο αγιότητος.
Οι ορθόδοξοι θεοφόροι Πατέρες της Εκκλησίας μας ποτέ δεν δέχθηκαν την θεοποίησι η την ειδωλοποίησι των εικόνων, όπως πράττουν οι Προτεστάντες, οι Χιλιασταί η μάρτυρες του Ιεχωβά, ούτε τις βλέπουν σαν διακοσμητικά στοιχεία, όπως οι Παπικοί. Οι άγιοι 367 Πατέρες της αγίας Ζ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, τους οποίους τιμούμε σήμερα, εδίδαξαν με τον φωτισμό του αγίου Πνεύματος ότι: «Η της εικόνος τιμή επί το πρωτότυπον διαβαίνει και ο προσκυνών την εικόνα προσκυνεί εν αυτή του εγγραφομένου την υπόστασιν». Την αυτή αλήθεια υπογραμμίζουν και ο Μέγας Βασίλειος και ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός.
Εισέρχεσαι μέσα σε ένα αγιογραφημένο ναό η βρίσκεσαι απέναντι από την εικόνα του προσευχηταρίου σου και αμέσως αισθάνεσαι πως βρίσκεσαι σε ένα ανώτερο κόσμο. Φεύγεις από τα εγκόσμια, τα φθαρτά, τα επίγεια και εισέρχεσαι, με τη θέα του Σαρκωθέντος Κυρίου και Θεού μας Ιησού Χριστού, της ιεράς εικόνος της Παναγίας μας, των αγίων Προφητών, Αποστόλων, Πατέρων, Μαρτύρων, Νεομαρτύρων, στα υπερκόσμια, τα επουράνια, τα αιώνια, τα άφθαρτα.
Συγκινείσαι, κατανύσσεσαι, εμπνέεσαι, συναισθάνεσαι την μικρότητά σου, την μηδαμινότητά σου, την αναξιότητά σου απέναντι του αγίου, του Τρισαγίου Θεού μας, ασπάζεσαι την αγία εικόνα με ευλάβεια και φόβο, ζητάς βοήθεια και χάρι.
Προσφέρουμε και λαμβάνουμε. Προσφέρουμε ευλάβεια και προσκύνησι και τιμή με πίστι και προσευχή θερμή, και λαμβάνουμε ευλογία και χάρι, την χάρι των αγίων μας, αντλούμε θεία διδαχή. Οι άγιες εικόνες μας, μιλάνε, διδάσκουν, νουθετούν, εμπνέουν με τις σκηνές από την επίγεια ζωή του Κυρίου μας, με την μορφή της Παναγίας μας, των αγίων μας. Εμπνέουν την πίστι, την αυταπάρνησι, την ταπείνωσι, την αγάπη, την αγιότητα, εμπνέουν κάθε αρετή, δείχνουν τον Ουρανό…
Γι αὐτό ο Μέγας Βασίλειος ονομάζει την αγία εικόνα βιβλίο «γλωττοφόρο», βιβλίο που μιλάει πολύ στην ψυχή κάθε χριστιανού, ιδιαιτέρως όμως του απλοϊκού και αγραμμάτου.
Οι αποφάσεις της Ζ Οἰκουμενικῆς Συνόδου διατρανώνουν την ιερότητα, την προσφορά και την ωφέλεια των αγίων εικόνων στους πιστούς Χριστιανούς, αλλά και την ορθή και ορθόδοξο τιμή την οποία οφείλουν να απονέμουν τα συνειδητά μέλη της Εκκλησίας μας στις άγιες εικόνες.
Οφείλουμε όμως να παρατηρήσουμε ότι δυστυχώς υπάρχουν ορθόδοξοι χριστιανοί, οι οποίοι με ηθελημένη άγνοια αμφισβητούν την χάρι και την θαυματουργία των εικόνων. Πολλοί ορθόδοξοι πατέρες και θεολόγοι, από το άλλο μέρος, αποδίδουν θαύματα αγίων εικόνων στην πίστι των ανθρώπων που προσεύχονται ενώπιον των αγίων εικόνων. Το ότι η πίστις θαυματουργεί, όταν η προσευχή είναι θερμή και κάνει θαύματα, είτε γίνεται ενώπιον της εικόνας, είτε όχι, αυτά είναι δεδομένα πέραν πάσης αμφιβολίας. Αυτό όμως δεν είναι λόγος να αρνηθούμε ότι μερικές εικόνες μπορούν να έχουν και αυτές οι ίδιες θαυματουργική χάρι. Για τους πιστούς χριστιανούς δεν είναι αυτό παράδοξο. Ζούμε καθημερινώς θαύματα…
Αγαπητοί,
Σήμερα που εορτάζουμε την Αναστήλωσι και τον θρίαμβο των αγίων εικόνων, ας θελήσουμε να αγαπήσουμε τις άγιες εικόνες της Εκκλησίας μας, να τις τιμήσουμε αληθινά, να τις ευλαβούμαστε, να τις αναστηλώσουμε συνειδητά στις καρδιές μας και παντού ιδίως σήμερα, που ζούμε ανάμεσα σε μία προσπάθεια και ένα μένος νέας εικονομαχίας.
Με πίστι, με ευλάβεια ας εισερχώμαστε στους ιερούς ναούς μας και κάνοντας ορθά το σημείο του Σταυρού ας τις ασπαζώμαστε με ταπείνωση και θερμή προσευχή. Ας φροντίσουμε οι άγιες εικόνες να αναστηλωθούν και να μείνουν σε τιμητική θέσι στις αίθουσες των σχολείων, των συλλόγων μας, των διαφόρων δημοσίων υπηρεσιών μας.
Ιδιαιτέρως ας φροντίσουμε να δημιουργήσουμε προσευχητάρι στο σπίτι μας, να καίει καντήλι και να γονατίζη όλη η οικογένεια εμπρός στην εικόνα του Χριστού μας, της Παναγίας μας, των αγίων μας. Για να διδάσκονται γονείς και παιδιά, για να δεχώμαστε την θαυματουργική χάρι των αγίων εικόνων, για να ζη όλη η «κατ οἶκον εκκλησία», η οικογένειά μας, μέσα στην ευλογία του Κυρίου μας, στην προστασία της Παναγίας μας, να αγιάζεται με τις πρεσβείες των αγίων μας. Αμήν.
Μετ’ ευχών
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ο ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΚΟΣΜΑΣ