“Συνηθίζεται να λέμε, ότι το μήνυμα του Νοέμβρη είναι επίκαιρο. Για άλλους πρόκειται για μονότονη επανάληψη. Για μας, και για τα χιλιάδες παιδιά που σήμερα γιορτάζουν στα σχολεία τους τη γιορτή της νεολαίας και της δημοκρατίας, είναι πηγή κριτικού αναστοχασμού για το μέλλον της κοινωνίας”

“Στη χώρα μας, παρατηρούνται ελπιδοφόρα σκιρτήματα αντίστασης ανάμεσα στους νέους, απέναντι σε μια προσπάθεια συρρίκνωσης του δικαιώματος στη μόρφωση και στην ωμή επιστροφή της κρατικής καταστολής. Ας γνωρίζουν οι κρατούντες ότι πολλές φορές στην ιστορία, η απάντηση των νέων στην αυταρχική υποτροπή υπήρξε παράγων απρόβλεπτων ανατροπών και δημοκρατικών εξελίξεων. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το Πολυτεχνείο ζει. Θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία”. Τα παραπάνω τόνισε ο Νίκος Φίλης στην ειδική συνεδρίαση Βουλής για την 46η Επέτειο της εξέγερσης του .

Ολόκληρη η τοποθέτηση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Υπήρξε κορύφωση της πάλης του λαού μας και ιδιαίτερα της νεολαίας κατά της αμερικανοκίνητης δικτατορίας, που βίασε τη δημοκρατία και κατέρρευσε κάτω από το βάρος της εθνικής προδοσίας στην Κύπρο. Η εξέγερση, σε πείσμα όσων θέλουν να ξαναγράψουν την ιστορία και να διχάσουν το λαό μας, αποτελεί ένα μήνυμα ενότητας, τόσο αναγκαίας και σήμερα. Και σε αυτή την ενότητα που εκφράστηκε πρώτη φορά μετά τον εμφύλιο πόλεμο, με μια συνύπαρξη και κοινή πολιτική στάση από εκπροσώπους πολλών διαφορετικών κομματικών παρατάξεων, καθοριστική υπήρξε η έμπρακτη αντίσταση χιλιάδων πολιτών, ανώνυμων, αγωνιστών της Αριστεράς, που από την πρώτη μέρα της χούντας οδηγήθηκαν αλυσοδεμένοι στα ξερονήσια, τα μπουντρούμια και τα βασανιστήρια. Αυτή η γενιά, οι ανώνυμοι στρατιώτες του λαού μας, έδωσαν το μήνυμα για αντίσταση στην επόμενη γενιά.

Η εξέγερση υπήρξε ταυτόχρονα ένα πολυσήμαντο γεγονός. Εντάσσεται μέσα στον κύκλο των αγώνων της εποχής κατά των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων, υπέρ του εκδημοκρατισμού και της ευημερίας. Ταυτοχρόνως αποτελεί μέρος, με τον ελληνικό χρονισμό, της νεολαιίστικης αγωνιστικής παρουσίας της εποχής, που με κορύφωση το κίνημα κατά του πολέμου στο Βιετνάμ, και το Μάη το ‘68, έφερε στο προσκήνιο τη νεολαία ως ιδιαίτερη δύναμη κοινωνικής αλλαγής, ανέδειξε την αξία της αυτονομίας των κινημάτων, καθώς και την αξίωση για κοινωνική απελευθέρωση και χειραφέτηση σύμφωνα με την οποία το προσωπικό είναι και πολιτικό. Και αυτή η απαίτηση ενέπνευσε μιαν ιστορικών διαστάσεων πολιτιστική έκρηξη.

Από το 1973 ο κόσμος και η Ελλάδα έχουν αλλάξει. Ο ψυχρός πόλεμος και ο διπολισμός κατέρρευσαν, αλλά ο κόσμος δεν έγινε πιο δίκαιος και η διεθνής κοινωνία δεν έγινε ισότιμη. Αντιθέτως. Η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση παρόξυνε την εκμετάλλευση, την αστάθεια και τους πολέμους.

Η δημοκρατική μεταπολίτευση στη χώρα μας, υπήρξε μήτρα αγώνων για δημοκρατικές και κοινωνικές κατακτήσεις. Στη μακρά αυτή περίοδο ωστόσο, υπήρξαν διαψεύσεις και απογοητεύσεις. Και φτάσαμε στην ύστερη μεταπολίτευση, όπου αντιμέτωποι με τη νεοφιλελεύθερη επιβουλή, καθώς και με την αποσάθρωση του πολιτικού συστήματος, βυθιστήκαμε σε μια κρίση που δεν είναι μόνο οικονομική αλλά και ηθική. Και τελικά, γίναμε κι εμείς μέρος του μελαγχολικού τοπίου της μεταδημοκρατίας που υπονομεύει τη συνοχή των σύγχρονων κοινωνιών.

Συνηθίζεται να λέμε, ότι το μήνυμα του Νοέμβρη είναι επίκαιρο. Για άλλους πρόκειται για μονότονη επανάληψη. Για μας, και για τα χιλιάδες παιδιά που σήμερα γιορτάζουν στα σχολεία τους τη γιορτή της νεολαίας και της δημοκρατίας, είναι πηγή κριτικού αναστοχασμού για το μέλλον της κοινωνίας.

Σε συνθήκες πολέμων, βίας και προσφυγιάς, στην ευρύτερη περιοχή μας, το αντι-ιμπεριαλιστικό& φιλειρηνικό μήνυμα του Πολυτεχνείου, παραμένει δραματικά επίκαιρο, κόντρα στους εθνικισμούς και το ρατσισμό. Μας δείχνει το δρόμο της ειρηνικής συνεργασίας, της σταθερότητας και της συνανάπτυξης στην περιοχή. Σε συνθήκες τριπλής κρίσης -οικονομικής, προσφυγικής και περιβαλλοντικής- το μήνυμα του Πολυτεχνείου είναι ένα μήνυμα αλληλεγγύης για την αλλαγή της ζωής μας, της πολιτικής και της κοινωνίας.

Το ιστορικό τρίπτυχο Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία προσλαμβάνει νέα υπόσταση. Η οικονομική κρίση που έριξε στην απόγνωση ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας μας, και έφερε ιδιαίτερα τη νεολαία μπροστά στο φάσμα της ανεργίας, η ταξική επίθεση στην εργασία και το μεροκάματο, αλλά και οι νέες τεχνολογικές εξελίξεις που σπρώχνουν σε παραγωγικές αναδιαρθρώσεις, δείχνουν την επικαιρότητα του αγώνα για ψωμί.

Η Παιδεία, αντιμέτωπη με νέες προκλήσεις θετικές και αρνητικές, παραμένει διαρκής σταθερά για την ανάπτυξη της προσωπικότητας των νέων και της κοινωνίας. Όχι ως εμπόριο, αλλά ως κοινωνικό δικαίωμα. Για ένα σχολείο ποιότητας και ισότητας, δημοκρατίας και συμμετοχής, με αναγνωρισμένο τον κοινωνικό ρόλο των εκπαιδευτικών.
Ελευθερία: Το αίτημα για ελευθερία παντού, για δημοκρατικά δικαιώματα αλλά και δικαιώματα που αφορούν την προσωπική ζωή, για την ισότητα των γυναικών και την αναγνώριση του δικαιώματος στη σεξουαλικότητα, εμπλουτίζουν το δημόσιο χώρο και δίνουν μια άλλη διάσταση στην κοινωνική απελευθέρωση.

Όσοι έσπευσαν να μιλήσουν για το τέλος της ιστορίας, διαψεύδονται. Οι κοινωνίες, και αυτή τη φορά ξανά η νεολαία, επανέρχονται στο προσκήνιο. Διεκδικούν, με αντιφατικό τρόπο και ασυνέχειες, αλλά πάντως διεκδικούν και πάλι το ρεαλισμό του αδύνατου. Οι κινητοποιήσεις των νέων κατά της κλιματικής αλλαγής, που απλώθηκαν σε ολόκληρο τον πλανήτη, με εμβληματικό σύνθημα «ότι το πρόβλημα δεν είναι μόνο το κλίμα, αλλά και το σύστημα» συνιστά μια νέα παρακαταθήκη ελπίδας για την επιβίωση του πλανήτη. Οι μεγάλες κινητοποιήσεις σε όλες τις ηπείρους αυτή την περίοδο, κατά των κοινωνικών ανισοτήτων και της λιτότητας, προεικονίζουν ρήγματα στη νεοσυντηρητική κυριαρχία. Η αλληλεγγύη των πολιτών στους πρόσφυγες του πολέμου αποτελεί μια έμπρακτη απάντηση στο ρατσισμό και την ακροδεξιά που ξανασηκώνει κεφάλι στην Ευρώπη.

Στη χώρα μας, παρατηρούνται ελπιδοφόρα σκιρτήματα αντίστασης ανάμεσα στους νέους, απέναντι σε μια προσπάθεια συρρίκνωσης του δικαιώματος στη μόρφωση και στην ωμή επιστροφή της κρατικής καταστολής. Ας γνωρίζουν οι κρατούντες ότι πολλές φορές στην ιστορία, η απάντηση των νέων στην αυταρχική υποτροπή υπήρξε παράγων απρόβλεπτων ανατροπών και δημοκρατικών εξελίξεων.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το Πολυτεχνείο ζει. Θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία.