Στο επίκεντρο των διεθνών ΜΜΕ έχει αρχίσει και βρίσκεται η επικείμενη έξοδος της από το πρόγραμμα στήριξης του ΕSM με μεγάλες ευρωπαϊκές και αμερικανικές εφημερίδες να επιχειρούν μια ανασκόπηση των 8 χρόνων της κρίσης και των συνεπειών τους στους οικονομικούς δείκτες αλλά και στην ελληνική κοινωνία.

FT: Τι άλλαξε και τι όχι στην Ελλάδα μετά από 8 χρόνια;

«Η Ελλάδα πέρασε 8 χαμένα χρόνια. Από το 2010 η οικονομία της χώρας έχει μειωθεί κατά 25% και το διαθέσιμο εισόδημα των κατοίκων της έχει μειωθεί κατά ένα τρίτο. Περισσότεροι από 300.000 Έλληνες έχουν μεταναστεύσει και ανάμεσα σε αυτούς που έχουν μείνει η ανεργία βρίσκεται στο 20%». Με αυτό τον τρόπο ξεκινά δημοσίευμα των Financial Times για την κατάσταση στη χώρα μας μετά από οχτώ χρόνια κρίσης και μνημονίων.

Καθώς λοιπόν η χώρα μας ετοιμάζεται να αφήσει πίσω της αυτή τη ζοφερή οκτάχρονη περίοδο, η οικονομική εφημερίδα διερωτάται εάν τα χρόνια της κρίσης βοήθησαν την Ελλάδα να ωριμάσει σε κάποιους τομείς και να προχωρήσει ή αν όλοι αυτοί οι κόποι και οι θυσίες πήγαν στο βρόντο.

Στο δημοσίευμα γίνεται εκτενής αναφορά στις μεταρρυθμίσεις που έγιναν στην Ελλάδα την περίοδο των μνημονίων με αντάλλαγμα την οικονομική διάσωση, με έμφαση στη διαφορά που υπάρχει μέχρι σήμερα στον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα. «Στον ιδιωτικό τομέα ένα προσεκτικό συμπέρασμα θα ήταν ότι η Ελλάδα έχει ξεκινήσει να βλέπει τις απαραίτητες αλλαγές. Υπάρχουν σημάδια αισιοδοξίας στις επιχειρήσεις που έχουν καταφέρει να επιβιώσουν στην κρίση και πλέον εμφανίζουν και πάλι κέρδη αλλά και σε καινοτόμες startups που προσελκύουν επενδυτές», αναφέρει το δημοσίευμα.

«Όμως», συνεχίζει το δημοσίευμα, «στον δημόσιο τομέα μια αναποτελεσματική δημόσια διοίκηση καθώς και το σύστημα εκπαίδευσης έχουν δείξει αντιστάσεις στην μεταρρύθμιση προκαλώντας ερωτήματα σχετικά με το αν οι περισσότεροι Έλληνες είναι αφοσιωμένοι στο να κάνουν τις δομικές αλλαγές που είναι αναγκαίες για μια βιώσιμη ανάκαμψη». «Θα χρειαστεί να περάσουν μερικά χρόνια πριν οι Έλληνες συνειδητοποιήσουν ότι μια δουλειά στον δημόσιο τομέα, η οποία ήταν για πολύ καιρό η πιο δημοφιλής επιλογή – δεν πρόκειται να είναι η καλύτερη και πιο ασφαλής επιλογή στο μέλλον, καθώς οι πιο καλοπληρωμένες δουλειές θα είναι στον ιδιωτικό τομέα», δηλώνει στους FT ο καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Πάνος Τσακλόγλου.

Ο ιδιωτικός τομέας και το πελατειακό κράτος

Οι αλλαγές στον ιδιωτικό τομέα δεν ήρθαν χωρίς πόνο, αναφέρει ακόμη το ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας. «Τα μέτρα των προγραμμάτων έκαναν μια βαθιά τομή στον ιδιωτικό τομέα που αποτελείται κατά 95% από μικρές και μεσαίες οικογενειακές επιχειρήσεις». Όπως σημείωσε σχετικά στους FT ο πρόεδρος του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθήνας Παύλος Ραβάνης, περίπου το 20% των εταιρειών που πήγαιναν καλά προ κρίσης προσαρμόστηκαν υιοθετώντας καινοτομίες και ανθούν, ενώ το 40% τα «βγάζουν πέρα» εξυπηρετώντας το χρέος τους, δίχως ωστόσο να εμφανίζουν κέρδη.

Απομένει ένα 40% επιχειρήσων που χαρακτηρίζεται «ζόμπι» από τον κ. Ραβάνη, σημειώνεται στο δημοσίευμα. «Δεν πληρώνουν φόρους, ούτε εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους προς τις τράπεζες», πρόσθεσε ο ίδιος, συμπληρώνοντας ότι, μεταξύ αυτών των επιχειρήσεων, λιγότερες από τις μισές μπορούν να διασωθούν, ακόμη και αν ένας επενδυτής δεχόταν να βάλει μεγάλα ποσά μετρητών. «Όμως ενώ ο ιδιωτικός τομέας γίνεται πιο εξωστρεφής, ο δημόσιος τομέας παραμένει βαθιά πολιτικοποιημένος», γράφουν οι FT σημειώνοντας πως ενώ ο Αλέξης Τσίπρας ανέφερε ως πρόβλημα το «πελατειακό μοντέλο» κατά την διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έγιναν περισσότερες από 30.000 τοποθετήσεις στο Δημόσιο, πολλοί εκ των οποίων ήταν ειδικοί συνεργάτες που επιλέχθηκαν από υπουργούς.

Τέλος, οι FT σημειώνουν ότι κρίσιμο για το μέλλον της χώρας παραμένει το κατά πόσο θα τηρηθούν οι πρόσφατες μεταρρυθμίσεις. Όπως αναφέρουν, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ δεσμεύεται να μην υπάρξει πισωγύρισμα και η Ε.Ε. υιοθέτησε ένα σύστημα μετα-μνημονιακής εποπτείας, διπλωμάτες εκτιμούν πως οι πολιτικές πιέσεις σε ζητήματα όπως οι προσλήψεις και το ασφαλιστικό θα εντείνονται όσο πλησιάζουν οι εκλογές. «Ο κ. Τσίπρας θα θελήσει να αντιστρέψει τα πιο οδυνηρά μέτρα», ανέφερε διπλωμάτης τον οποίο επικαλείται η εφημερίδα.

Washington Post: «H Ελλάδα έχει ακόμη 4 δεκαετίες λιτότητας»

Στο ελληνικό ζήτημα αναφέρθηκε πριν από μερικές ημέρες και δημοσίευμα της αμερικανικής Washington Post.

«Μετά από οκτώ χρόνια προγραμμάτων διάσωσης και αδιεξόδων και… ακόμη περισσότερων μνημονίων, η ελληνική οικονομία είναι έτοιμη να σταθεί και πάλι στα πόδια της. Ή τουλάχιστον ό,τι έχει απομείνει από αυτήν», ανέφρερε στο δημοσίευμά της η αμερικανική εφημερίδα και προσέθετε: Τα καλά νέα είναι ότι η Ελλάδα ετοιμάζεται να βγει από το μνημόνιο και δεν θα χρειάζεται επιπλέον οικονομική βοήθεια για την ώρα. Τα κακά νέα, όπως έχει τονίσει το ΔΝΤ, είναι ότι ακόμη και με χαμηλότερα επιτόκια και με παράταση στην αποπληρωμή των δανείων, το ελληνικό χρέος είναι ακόμη πολύ μεγάλο, η ανάπτυξη είναι πολύ χαμηλή και ο ιδιωτικός τομέας παραμένει εύθραυστος. Με βάση τα παραπάνω δύσκολα μπορεί να πει κανείς ότι η Ελλάδα δεν θα χρειαστεί επιπλέον βοήθεια στο μέλλον, σημειώνει το δημοσίευμα.

«Το χειρότερο όλων είναι όμως άλλο: Η Ευρώπη μπορεί πλέον να πανηγυρίζει πως η Ελλάδα συνιστά ένα success story, αλλά στην πραγματικότητα, η χώρα αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες οικονομικές αποτυχίες, εκτός από κράτη που έχουν αντιμετωπίσει πόλεμο ή επανάσταση” σημειώνεται.

Σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει, η Ελλάδα πρέπει να παράγει πρωτογενή πλεονάσματα σε επίπεδο τουλάχιστον 2,2% του ΑΕΠ της έως το 2060 αναφέρει η αμερικανική εφημερίδα: «Ναι, σωστά καταλάβατε: Τέσσερις δεκαετίες λιτότητας περιμένουν ακόμη την Ελλάδα. Δεν είναι να απορεί κανείς που η ελληνική οικονομία μπορεί να μην επανέλθει εκεί που ήταν το 2008 παρά μόνο το 2030. Αυτή είναι η επιτυχία για την οποία μιλά η Ευρώπη: Μια οικονομία που παρουσίασε τέτοια ύφεση, όπως μία χώρα που μόλις έχει βγει από πόλεμο», καταλήγει.

Economist: Πολλά μένουν ακόμη να γίνουν

Η Ελλάδα σταδιακά εξέρχεται από τη πιο βαθειά ύφεση που έχει υποστεί πλούσια χώρα από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η οικονομία αναπτύσσεται, η ανεργία υποχωρεί. Στις 20 Αυγούστου, 8 χρόνια μετά, η χώρα θα αποχωρήσει από το τελευταίο πρόγραμμα διάσωσης, σημειώνει σε πρόσφατο άρθρο o Economist.

Όπως αναφέρει:

Η πρόοδος της Ελλάδας είναι θετική, αλλά η χώρα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει τεράστιες δυσκολίες. Παρότι η ευρωζώνη θα συνεχίσει την εποπτεία, το βάρος θα είναι πλέον στους Έλληνες για να λύσουν τα δικά τους προβλήματα.