Κλίμα διαλόγου, ανταλλαγής απόψεων με διδάσκοντες και διοικητικό προσωπικό, αλλά και επικοινωνία και στενή συνεργασία με τα υπόλοιπα πανεπιστήμια της χώρας και με την εκάστοτε πολιτική προϊσταμένη αρχή θα επιδιώξει να εμπεδώσει στη καθημερινότητα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, ο καθηγητής Οικονομικών Επιστημών Στέλιος Κατρανίδης, ο οποίος την περασμένη Τετάρτη εκλέχτηκε νέος Πρύτανης του Ιδρύματος.
Σε συνέντευξη, που παραχώρησε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο κ. Κατρανίδης διαβεβαιώνει πως οι πολιτικές προτιμήσεις καθενός δεν είναι καθοριστικές στη διαμόρφωση ενδοπανεπιστημιακών συγκλίσεων και συμμαχιών, διατηρώντας πάντως κάποια επιφύλαξη σε ό,τι αφορά την ενσωμάτωση διαφορετικών απόψεων στη διοίκηση, μέσα από την εκλογή αντιπρυτάνεων με ξεχωριστό ψηφοδέλτιο από αυτό του πρύτανη, σύμφωνα με το νέο θεσμικό πλαίσιο, το οποίο εφαρμόστηκε και στις εκλογές στο ΠΑΜΑΚ.
Επιφυλάξεις διατυπώνει και ως προς το μεγάλο σχέδιο μετεγκατάστασης του Πανεπιστημίου στο Νέο Ρύσιο, με την ανέγερση -σε έκταση 15 στρεμμάτων που παραχωρεί ο Δήμος Θέρμης- κτιριακού συγκροτήματος 2.500 τετραγωνικών μέτρων. «Η μετακίνηση ενός Πανεπιστημίου και μάλιστα όταν αυτή πρόκειται να γίνει εκτός πολεοδομικού ιστού μπορεί να απαιτήσει τεράστιες δαπάνες», λέει, γνωστοποιώντας την πρόθεσή του να αναζητήσει για το πρόβλημα χώρων του ΠΑΜΑΚ «περισσότερο ευέλικτες και αμεσότερες λύσεις, με στόχο τη μετεγκατάσταση τουλάχιστον ορισμένων λειτουργιών του Πανεπιστημίου, είτε μέσα στον ιστό της πόλης, είτε σε εγγύτερες σε αυτόν περιοχές».
Μιλά ακόμη για την ανάγκη διεθνοποίησης των μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών μέσα από την ανάπτυξη συνεργασιών με πανεπιστήμια του εξωτερικού, ενώ διαβεβαιώνει για την πρόθεσή του να συνεργαστεί με τον Δήμο, την Περιφέρεια και τους οικονομικούς φορείς της Θεσσαλονίκης, για τον εναρμονισμό των δραστηριοτήτων του Πανεπιστημίου με την ανάδειξη της πόλης ως μητροπολιτικού κέντρου των Βαλκανίων.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του καθ. Κατρανίδη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και στη Σμαρώ Αβραμίδου
Ερώτηση: Πώς εξειδικεύεται η προεκλογική σας δέσμευση για «αλλαγή σελίδας στο ΠΑΜΑΚ» και πώς μπορεί να συμβαδίσει με την ανάγκη για συνέχεια στη διοίκηση ενός ακαδημαϊκού ιδρύματος;
Απάντηση: Η πρώτη προεκλογική μου δέσμευση ήταν η υπόσχεση για αλλαγή της καθημερινότητας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Αναγκαία προϋπόθεση για την εκπλήρωσή της, θεωρώ τη διαμόρφωση ενός κλίματος διαλόγου, ανταλλαγής απόψεων με διδάσκοντες και διοικητικό προσωπικό, συχνή επικοινωνία και βέβαια σεβασμό στη διαφορετική άποψη. Αλλαγή σελίδας για το ΠΑΜΑΚ για μένα σημαίνει επικοινωνία και στενή συνεργασία με τα υπόλοιπα πανεπιστήμια της χώρας καθώς και με την εκάστοτε πολιτική προϊσταμένη αρχή. Δυστυχώς, πιστεύω πως τα τελευταία χρόνια το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας κατέγραψε ένα πολιτικό στίγμα που το έφερε σε σχετική απομόνωση. Η κατάσταση αυτή πρέπει να αλλάξει προς όφελος του Πανεπιστημίου. Θα προσπαθήσω να επιτύχω τις αλλαγές αυτές συνεχίζοντας ταυτόχρονα το θετικό αποτύπωμα που έχει κατακτήσει το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας στην ελληνική πανεπιστημιακή πραγματικότητα. Αυτό σημαίνει ενδυνάμωση του ακαδημαϊκού του ρόλου, μέσα από τα προπτυχιακά και μεταπτυχιακά του προγράμματα, καθώς και μέσα από την ενίσχυση της ερευνητικής του συμβολής ειδικότερα στο χώρο των κοινωνικών και οικονομικών επιστημών. Συνέχεια για μένα ταυτόχρονα σημαίνει ότι το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας θα συνεχίσει να αξιοποιεί εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης των δραστηριοτήτων του, τόσο μέσα από τα αυτοχρηματοδοτούμενα μεταπτυχιακά του προγράμματα όσο και από την αξιοποίηση των όποιων περιουσιακών του στοιχείων. Επίσης συνέχεια σημαίνει πως το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας θα εξακολουθήσει να είναι ένα οργανωμένο λειτουργικό, καθαρό και με δυο λόγια νοικοκυρεμένο πανεπιστήμιο. Ένα πανεπιστήμιο που λειτουργεί, ένα πανεπιστήμιο που είναι ασφαλές για όσους εργάζονται και για όσους φοιτούν σε αυτό, ένα πανεπιστήμιο που τουλάχιστον όσον αφορά τα ζητήματα αυτά ήταν και είναι ψηλά, συγκρινόμενο με τα άλλα πανεπιστήμια της χώρας.
Ερ.: Θα χαρακτηρίζατε πολυκομματική ή υπερκομματική την υποψηφιότητά σας; Τελικά εκλεχτήκατε ως αχρωμάτιστος ή οι πολιτικοϊδεολογικές αναφορές του καθενός δεν αφορούν τους στόχους για τη διοίκηση ενός Πανεπιστήμιου;
Απ.: Δεν ήταν ούτε το ένα ούτε το άλλο. Την υποψηφιότητά μου στήριξε ένα μεγάλο φάσμα συναδέλφων και συνεργατών, από διαφορετικά τμήματα και σχολές, από διαφορετικές γενιές και ηλικίες, άνθρωποι με διαφορετικές ιδεολογικές και πολιτικές καταβολές, συνάδελφοι και συνεργάτες που στο παρελθόν δεν ήμασταν πάντα όλοι μαζί. Όλους εμάς μας ένωσε η αγωνία μας για το Πανεπιστήμιό μας και η επιθυμία μας να αποκαταστήσουμε τη λειτουργικότητά του και να ενισχύσουμε τις προοπτικές του για τη μελλοντική του πορεία. Ο καθένας από εμάς έχει τις δικές του πολιτικές προτιμήσεις. Διαφορετικά, ωστόσο, από ό,τι ο κόσμος εκτός Πανεπιστημίου πιστεύει, οι προτιμήσεις αυτές δεν είναι καθοριστικές στη διαμόρφωση ενδοπανεπιστημιακών συγκλίσεων και συμμαχιών. Για εμάς τους πανεπιστημιακούς, το κρίσιμο είναι οι απόψεις του καθενός και της καθεμιάς για τα κύρια ακαδημαϊκά ζητήματα, όπως αυτά, της ανοιχτότητας και της ανοχής απέναντι στη διαφορετική άποψη, των θέσεών του όσον αφορά τις πολιτικές προώθησης της έρευνας, και της ακαδημαϊκής αξιολόγησης, της σύνδεσης του πανεπιστημίου με την κοινωνία αλλά και την αγορά, τα ζητήματα ασφάλειας και λειτουργίας του πανεπιστημίου. Από την άλλη μεριά δεν μπορώ να μην αναφέρω ότι στη διάρκεια αυτής της προεκλογικής περιόδου, λίγες μέρες πριν τις εκλογές ή και ανήμερα, υπήρξε παρέμβαση από συγκεκριμένους κομματικούς και συνδικαλιστικούς μηχανισμούς, για άσκηση πίεσης όσον αφορά την ψήφο μελών ΔΕΠ. Είμαι περήφανος που όλα αυτά τα μέλη ΔΕΠ, στα οποία γνωρίζω ότι ασκήθηκε πίεση με τη μορφή της υπόδειξης στην επιλογή υποψηφίου με βάση κομματικά και μόνο κριτήρια, έστρεψαν την πλάτη και επέλεξαν με βάση την προσωπική τους άποψη και εκτίμηση για το τι είναι καλύτερο για το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.
Ερ..:Πώς βλέπετε την επανίδρυση των Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών; Ως καθηγητής Οικονομικών Επιστημών εκτιμάτε πως μπορεί να γίνει με όρους ανάπτυξης και οικονομικής ευημερίας για το Πανεπιστήμιο;
Απ.: Θεωρώ ότι το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας είχε μέχρι σήμερα μια πολύ σημαντική συμβολή στην ανάπτυξη των μεταπτυχιακών σπουδών στη χώρα. Οφείλουμε όλοι να ενισχύσουμε αυτή την προσπάθεια. Αυτό θα γίνει μέσα από την ουσιαστικοποίηση των λειτουργιών των θεσμικών οργάνων του Πανεπιστημίου αλλά ταυτόχρονα και με τις προτάσεις μας για αλλαγή του νομικού πλαισίου που διέπει τη λειτουργία των μεταπτυχιακών προγραμμάτων. Ο ισχύων νόμος για τις μεταπτυχιακές σπουδές περιέχει διατάξεις οι οποίες αντικειμενικά θα λειτουργήσουν σε βάρος της ανάπτυξης των μεταπτυχιακών προγραμμάτων. Η όποια προσπάθεια εξορθολογισμού των μεταπτυχιακών σπουδών στη χώρα δεν μπορεί να γίνεται με τρόπο γραφειοκρατικό, υπερβολικά συγκεντρωτικό, αντιακαδημαϊκό χωρίς τη συναίνεση των θεσμοθετημένων οργάνων, όπως είναι οι Σύγκλητοι των Πανεπιστημίων και η Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας. Όσον αφορά τη μελλοντική ανάπτυξη των μεταπτυχιακών προγραμμάτων, πέραν των αλλαγών στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, θεωρώ απαραίτητη τη διεθνοποίησή τους. Η ανάπτυξη διεθνών συνεργασιών με πανεπιστήμια του εξωτερικού, ειδικά όσον αφορά τις μεταπτυχιακές σπουδές, αποτελεί κατά τη γνώμη μου τη βασική εγγύηση για τη μακροημέρευσή τους και την κατοχύρωση της ακαδημαϊκής τους αξίας. Σε αυτή την κατεύθυνση θα εργαστώ με όλες μου τις δυνάμεις. Πέραν της ακαδημαϊκής τους σημασίας, και ειδικά μέσα στις συνθήκες κρίσης που ζούμε, θα ήθελα να τονίσω τη σημασία των μεταπτυχιακών προγραμμάτων στη δημιουργία θέσεων εργασίας. Το ένα τέταρτο των εργαζομένων σήμερα στη διοίκηση του Πανεπιστημίου Μακεδονίας είναι συνεργάτες οι θέσεις των οποίων χρηματοδοτούνται από τα έσοδα των αυτοχρηματοδοτούμενων μεταπτυχιακών προγραμμάτων του Πανεπιστημίου. Επειδή συχνά μιλάμε για οικονομική κρίση και ανεργία, κανένας δεν επιτρέπεται να παραβλέπει τη συμβολή των προγραμμάτων στη δημιουργία θέσεων εργασίας. Επιπλέον, θέλω να τονίσω την ευρύτερη συμβολή των μεταπτυχιακών σπουδών που γίνονται στο πανεπιστήμιο Μακεδονίας αλλά και στη χώρα ευρύτερα, όσον αφορά τη συγκράτηση των αποφοίτων των προπτυχιακών προγραμμάτων στη χώρα για μεταπτυχιακές σπουδές. Είναι κατά τη γνώμη μου μάλιστα ιδιαίτερα προβληματικό να σπρώχνουμε φοιτητές μας για μεταπτυχιακές σπουδές στο εξωτερικό, σπουδές που γι’ αυτούς συνήθως σημαίνουν ακόμα μεγαλύτερη οικονομική επιβάρυνση, οι οποίες μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις γίνονται σε πανεπιστήμια και μεταπτυχιακά προγράμματα αμφιβόλου ποιότητας. Η ελληνική πολιτεία και ειδικότερα τα ελληνικά πανεπιστήμια, με βάση τις αρχές της αξιολόγησης και χρησιμοποιώντας ουσιαστικά την Α.ΔΙ.Π. μπορούν να εγγυηθούν και υψηλό επίπεδο σπουδών και ταυτόχρονα να κρατήσουν τους ενδιαφερόμενους για μεταπτυχιακές σπουδές φοιτητές, στη χώρα. Είναι προφανές ότι μια τέτοια κίνηση έχει και θα έχει πολλαπλές επιδράσεις στην οικονομική ανάπτυξη και στη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Ερ.: Ποιοι τομείς διδακτικού και ερευνητικού έργου του Πανεπιστημίου Μακεδονίας χρειάζονται ενίσχυση; Από πού θα ξεκινήσετε;
Απ.: Θεωρώ ότι κατά πρώτο λόγο η αρμοδιότητα της αναβάθμισης των προπτυχιακών προγραμμάτων ανήκει στα Τμήματα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Εδώ υπάρχουν εκκρεμότητες που αφορούν ειδικά αιτήματα των επιμέρους τμημάτων, όπως για παράδειγμα πολύχρονες καθυστερήσεις στο Υπουργείο Παιδείας για την αναμόρφωση του προπτυχιακού προγράμματος του Τμήματος Εφαρμοσμένης Πληροφορικής, την αλλαγή του τρόπου εισαγωγής στο Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης κ.ά. Για την προώθηση αυτών των αιτημάτων και την ολοκλήρωση της απαιτούμενης διαδικασίας, θα κάνουμε ως Πρυτανεία ό,τι είναι δυνατόν. Όσον αφορά τα μεταπτυχιακά προγράμματα, όπως ανέφερα και προηγουμένως, το κύριο βάρος θα δοθεί στην ανάπτυξη διεθνών συνεργασιών και μόλις το θεσμικό πλαίσιο το επιτρέψει και στην ανάπτυξη προγραμμάτων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.
Σχετικά με την έρευνα, θέλω να τονίσω ότι την τελευταία δεκαετία, με βάση τα στοιχεία πρόσφατης μελέτης που έχω στη διάθεσή μου, το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας εμφανίζει υψηλότερο ρυθμό αύξησης της ερευνητικής του επίδοσης σε σχέση με τον εθνικό αλλά και το διεθνή μέσο όρο. Στην κατεύθυνση αυτή σκοπεύω ως Πρυτανεία να ενισχύσω την ερευνητική προσπάθεια στους τομείς αιχμής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας (οικονομικά, πληροφορική, επιστήμες της αγωγής, κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες) μέσα από ειδικά μέτρα στήριξης της έρευνας.
Ερ.: Οι νέες εγκαταστάσεις στη Θέρμη θα είναι το μεγάλο στοίχημα στη θητεία σας;
Απ.: Σχετικά με τη μετακίνηση του Πανεπιστημίου Μακεδονίας στο Δήμο Θέρμης, το πρώτο το οποίο χρειάζεται είναι να υπάρξει μια σοβαρή και σε βάθος ενημέρωση της πανεπιστημιακής μας κοινότητας, η οποία μέχρι σήμερα αγνοεί τα πραγματικά δεδομένα του εγχειρήματος. Η μετακίνηση ενός Πανεπιστημίου και μάλιστα όταν αυτή πρόκειται να γίνει εκτός πολεοδομικού ιστού και να απαιτήσει τεράστιες δαπάνες οφείλει να γίνει μελετώντας τις μακροχρόνιες διαστάσεις του εγχειρήματος, δεδομένων των οικονομικών και δημογραφικών περιορισμών, όχι μόνο του παρόντος αλλά και του μέλλοντος. Σε κάθε περίπτωση, για το θέμα αυτό, πρωτεύει η ενημέρωση, η οποία μέχρι στιγμής υπήρξε ιδιαίτερα ελλιπής. Από την άλλη μεριά και επειδή πράγματι το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα χώρου, θα εργαστώ και θα επιμείνω για περισσότερο ευέλικτες και αμεσότερες λύσεις με στόχο τη μετεγκατάσταση ορισμένων λειτουργιών τουλάχιστον του Πανεπιστημίου είτε μέσα στον ιστό της πόλης είτε σε εγγύτερες σε αυτόν περιοχές που ταυτόχρονα θα διασφαλίζουν την ανάπτυξη συνεργιών με σημαντικές οικονομικές και επιχειρηματικές πρωτοβουλίες που αναπτύσσονται αυτή την περίοδο στην περιοχή (παράδειγμα: Τεχνόπολη).
Ερ.: Η εκλογή των αντιπρυτάνεων με το νέο θεσμικό πλαίσιο πιστεύετε ότι ενισχύει το αυτοδιοίκητο του Πανεπιστημίου; Είναι στη λογική της σύνθεσης;
Απ.: Θέλω να εκφράσω τον προβληματισμό μου για το νέο πλαίσιο που αφορά την εκλογή αντιπρυτάνεων. Η ρύθμιση αυτή για εκλογή αντιπρυτάνεων με ξεχωριστό ψηφοδέλτιο από αυτό του πρύτανη εξ όσων γνωρίζω είναι πρωτοφανής, σε διεθνές επίπεδο. Όμως στην πραγματικότητα η ζωή θα δείξει τι είναι σωστό και τι όχι. Είναι κάτι το οποίο θα δοκιμαστεί στην πράξη, και αυτή τη στιγμή δεν μπορώ να αποφανθώ εάν το επιχείρημα της ενσωμάτωσης και διαφορετικών απόψεων στη διοίκηση είναι ισχυρότερο από αυτό της λειτουργικότητας και της αποτελεσματικότητας του πρυτανικού σχήματος το οποίο αναλαμβάνει τη διοίκηση του πανεπιστημίου. Σε κάθε περίπτωση το εγχείρημα αυτό θα δοκιμαστεί στην πράξη και όσο με αφορά είμαι απολύτως διατεθειμένος να δω τη νέα αυτή πραγματικότητα με διάθεση σύνθεσης των διαφορετικών απόψεων προς όφελος της αποτελεσματικής λειτουργίας της διοίκησης και του Πανεπιστημίου Μακεδονίας γενικότερα.
Ερ.: Πώς αντιλαμβάνεστε την ανάγκη για εξωστρέφεια του Πανεπιστημίου;
Απ.: Πέρα από την ανάγκη διεθνοποίησης των προγραμμάτων σπουδών και ειδικότερα των μεταπτυχιακών προγραμμάτων, που ανέφερα προηγούμενα, εξωστρέφεια του πανεπιστημίου σημαίνει σύνδεση πρώτα απ’ όλα και στενή συνεργασία με τους φορείς της πόλης και πρώτα και κύρια τη δημοτική αρχή και την Περιφέρεια και εναρμονισμό των δραστηριοτήτων του πανεπιστημίου στην ανάδειξη της Θεσσαλονίκης σε μητροπολιτικό κέντρο των Βαλκανίων. Σε αυτό το Πανεπιστήμιό μας μπορεί να συμβάλει με την προσέλκυση ξένων επιστημόνων και φοιτητών, μέσα από τα ακαδημαϊκά του προγράμματα, με την ανάπτυξη ερευνητικών συνεργασιών, με τη διοργάνωση επιστημονικών συνεδρίων και εν γένει με την ανάπτυξη διεθνών μορφωτικών και πολιτιστικών ανταλλαγών. Εξωστρέφεια σημαίνει συνεργασία και ενεργό συμμετοχή στους οικονομικούς φορείς της πόλης (π.χ. Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο, Σύνδεσμο Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος, Οικονομικό Επιμελητήριο, ΕΚΕΤΑ κ.ά.), ανταλλαγή απόψεων και τη διαμόρφωση ενός πλαισίου στο οποίο πανεπιστήμιο, αγορά και κοινωνία βρίσκονται σε μια διαρκή σχέση ενημέρωσης και αλληλεπίδρασης.
Τέλος, θέλω να επισημάνω στο σημείο αυτό τον εξαιρετικά σημαντικό ρόλο του Τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου, το οποίο όχι μόνο αποτελεί κόσμημα για το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας αλλά ενδυναμώνει τις σχέσεις του Πανεπιστημίου με την κοινωνία της πόλης μέσω των εξαιρετικών συνεργασιών και πρωτοβουλιών που έχει αναλάβει μέσα από τις οποίες αναδεικνύει τη Θεσσαλονίκη σε Κέντρο Πολιτισμού και Τεχνών (Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης κ.ά.).