Για την εγκύκλιο 14181/ΓΔ4/ 26-1-2018 του Υπουργείου Παιδείας που στάλθηκε στα σχολεία σχετικά με το εργασιακό ωράριο των εκπαιδευτικών.

Η εγκύκλιος για το 30ωρο εργασιακό ωράριο και την παραμονή των εκπαιδευτικών πέρα του διδακτικού τους ωραρίου που στάλθηκε στις 31 Ιανουαρίου στα σχολεία αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο όχι ερμηνείας αλλά παρερμηνείας του νόμου, καθώς θέτει σε διαφορετική παράγραφο την υποχρεωτική παραμονή από την «ανάθεση»εργασιών από τα όργανα του σχολείου, τη στιγμή που ο πρόσφατος νόμος(4512/2018,αρ. 245) προβλέπει ακριβώς το αντίθετο, συνδέοντας στην ίδια πρόταση την υποχρέωση παραμονής των εκπαιδευτικών πέραν του διδακτικού ωραρίου με την ανάθεση συγκεκριμένου έργου.

Επισημαίνουμε ταυτόχρονα ότι μια μέρα πριν, στις 30 Ιανουαρίου ο Υπουργός Παιδείας διαβεβαίωσε στο Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. ότι «Δεν αλλάζει τίποτα σε σχέση με το 30ωρο». Επιπλέον η ανακοίνωση του Υπουργείου λίγες μέρες πριν την ψήφιση του Ν. 4512/2018 αναφέρει το ίδιο πράγμα και ο υπουργός παιδείας σε συνέντευξή του στις 15 Δεκεμβρίου είπε επί λέξη: ««οι 30 ώρες είναι ώρες παρουσίας όταν τους δοθεί κάποιο καθήκον από πλευράς Διεύθυνσης», αλλά και η ίδια η εισηγητική έκθεση του νομοσχεδίου αναφερόταν σε «ενδεικτικές περιπτώσεις» παραμονής.

Ανεξάρτητα όμως από όλα τα παραπάνω επισημαίνουμε τα εξής:

  • Ο νόμος στο ίδιο άρθρο και στην ίδια πρόταση συνδυάζει την υποχρεωτική παραμονή ρητά με την ανάθεση συγκεκριμένου έργου από τα όργανα διοίκησης.
  • Αν δεν υπάρχει ανάθεση συγκεκριμένου έργου από τα όργανα διοίκησης δεν μπορεί να υπάρξει παραμονή «χωρίς λόγο και αιτία»
  • Όλες οι μέχρι τώρα σχετικές διατάξεις του νόμου ( αλλά και η εγκύκλιος), έχουν τη διατύπωση «όχι όμως πέρα από έξι (6) ώρες την ημέρα ή τριάντα (30) ώρες την εβδομάδα» (διατύπωση του Ν. 1566/1985), που σαφέστατα ορίζει το μέγιστο και όχι το ελάχιστο ή το υποχρεωτικό όριο παραμονής.
  • Οι μόνες εργασίες με βάση το νόμο και την εγκύκλιο που μπορούν να ανατεθούν από τα όργανα διοίκησης είναι:

«Στους εκπαιδευτικούς ανατίθενται από τα όργανα διοίκησης της σχολικής μονάδας υπηρεσίες που συνδέονται με το γενικότερο εκπαιδευτικό έργο, όπως η προετοιμασία του εποπτικού εκπαιδευτικού υλικού και των εργαστηριακών ασκήσεων, η διόρθωση εργασιών και διαγωνισμάτων, η καταχώρηση – ενημέρωση της αξιολόγησης των μαθητών, η συμμετοχή στην προετοιμασία και την πραγματοποίηση εορταστικών, αθλητικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων, ο προγραμματισμός και η αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου, η επικοινωνία με δομές υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου, η συνεργασία με εκπαιδευτικούς που διδάσκουν στο ίδιο τμήμα ή που διδάσκουν τα ίδια γνωστικά αντικείμενα, οι παιδαγωγικές συναντήσεις για την κατάρτιση ομαδικών ή εξατομικευμένων προγραμμάτων υποστήριξης συγκεκριμένων μαθητικών ομάδων ή μαθητών, η επίβλεψη σχολικών γευμάτων, η ενημέρωση των γονέων και κηδεμόνων, η τήρηση βιβλίων του σχολείου και η εκτέλεση διοικητικών εργασιών.»

Από όλες τις παραπάνω όμως περιπτώσεις απόφαση για «ανάθεση» και παραμονή των εκπαιδευτικών μπορεί να υπάρξει μόνο:

  1. Αν αυτή συσχετίζεται με τις δομές υποστήριξης (πχ να υπάρξει προγραμματισμένη συνάντηση με σχολικό σύμβουλο)
  2. Αν υπάρχει συνεδρίαση του Συλλόγου Διδασκόντων
  3. Τήρηση βιβλίων και εκτέλεση διοικητικών εργασιών στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων των εκπαιδευτικών που οι νόμοι καθορίζουν

Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις δεν μπορεί να υπάρξει ανάθεση για υποχρεωτική παραμονή διότι:

  1. «η προετοιμασία του εποπτικού εκπαιδευτικού υλικού και των εργαστηριακών ασκήσεων» είναι εργασία των εκπαιδευτικών που δεν μπορεί να ανατεθεί από το σύλλογο διδασκόντων ή από τον διευθυντή καθότι σχετίζεται με την διδακτική πράξη και τον τρόπο που ο εκπαιδευτικός οργανώνει ένα σχέδιο μαθήματος.
  2. «η διόρθωση εργασιών και διαγωνισμάτων, η καταχώρηση – ενημέρωση της αξιολόγησης των μαθητών» είναι μεν υποχρέωση των εκπαιδευτικών, αλλά δεν μπορεί να «ανατεθεί κατ’ εντολή» και η ώρα που θα γίνουν για όλους τους λόγους της παραπάνω παραγράφου και από το γεγονός της μη ύπαρξης ξεχωριστών γραφείων για κάθε εκπαιδευτικό ώστε αυτός απερίσπαστα να εργαστεί.
  3. «παιδαγωγικές συναντήσεις ομάδων εκπαιδευτικών»: οι συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί είναι αυτοί που προγραμματίζουν και καθορίζουν στα πλαίσια της συνέλευσης του Συλλόγου Διδασκόντων την ώρα, και σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να γίνει ανάθεση και «κατ’ εντολή» ορισμός της ώρας συνάντησής τους.
  4. «η ενημέρωση των γονέων και κηδεμόνων» καθορίζεται στο Προεδρικό διάταγμα πότε, πόσες φορές και πώς γίνεται, και δεν μπορεί να υπάρξει ανάθεση που να αντιβαίνει τη σχετική διάταξη του Π.Δ. (Το προεδρικό διάταγμα δεν αναφέρει υποχρεωτικά και κάθε μέρα να γίνεται ενημέρωση στους γονείς).
  5. «η συμμετοχή στην προετοιμασία και την πραγματοποίηση εορταστικών, αθλητικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων» δεν μπορεί να γίνειμε ανάθεση κατ’ εντολή παρά μόνο μέσω του προγραμματισμού που ο Σύλλογος Διδασκόντων κάνει και οι εκπαιδευτικοί ανταποκρίνονται ούτως η άλλως.
  6. «η επίβλεψη σχολικών γευμάτων». Το να συμπεριληφθούν τα σχολικά γεύματα στον νόμο, και στην εγκύκλιο κατά συνέπεια, ως υποχρέωση για παραμονή στο σχολείο είναι το κατά βάση το αρνητικό του νόμου. Όμως η εγκύκλιος εφαρμογής για τα σχολικά γεύματα που στάλθηκε αναφέρει ότι «ο σύλλογος διδασκόντων μπορεί να εκτιμήσει τις ιδιαίτερες συνθήκες που υπάρχουν στο σχολείο για την υλοποίηση του προγράμματος» και αυτός και μόνον αυτός λαμβάνοντας υπόψη αυτές αποφασίζει. Άρα ο σύλλογος διδασκόντων δύναται να αποφασίσει ότι αν δεν πληρούνται μια σειρά προϋποθέσεις ώστε η σίτιση να γίνει στο σχολείο, τότε τα γεύματα δίνονται στο σπίτι, όπως και η ΔΟΕ με απόφαση-προτροπή έστειλε.
  7. Σημειώνουμε τέλος κάτι που όλοι και όλες δεν πρέπει να ξεχνάμε: «Κυρίαρχο όργανο διοίκησης στα σχολεία είναι οι σύλλογοι διδασκόντων.»

Συμπεράσμα:
Με τη λήξη του διδακτικού του ωραρίου ο εκπαιδευτικός μπορεί να αποχωρήσει, εκτός των περιπτώσεων(1,2,3) που αναφέρουμε παραπάνω και εφόσον υπάρξει γι αυτές συγκεκριμένη ανάθεση από τα όργανα διοίκησης.

Παρατήρηση 1. Ο νομοθέτης καλεί να υπάρχει ωρολόγιο πρόγραμμα με βάση τις διδακτικές ώρες των εκπαιδευτικών και ακόμα και ο πρόσφατος νόμοςδεν καλεί πουθενά να υπάρχει ωρολόγιο –εβδομαδιαίο πρόγραμμα στις ώρες του εργασιακού ωραρίου των εκπαιδευτικών.

Επειδή η συγκεκριμένη εγκύκλιος δεν ερμηνεύει τον νόμο αλλά τον παρερμηνεύει «τεμαχίζοντας» σε 2 παραγράφους την ενιαία πρόταση του νόμου στην οποία συνδέεται η υποχρεωτική παραμονή με συγκεκριμένες εργασίες , καλούμε το υπουργείο Παιδείας να την ανακαλέσει, διότι μπορεί να «ερμηνευθεί» και να εκληφθεί η πρώτη παράγραφος ως άρθρο νόμου, πράγμα που είναι λάθος και παράνομο. Πέραν αυτού καμιά εγκύκλιος δεν αναιρεί νομική διάταξη.

 

Καλούμε όλους τους συναδέλφους/ισσες να συνεχίσουν να ασκούν τα καθήκοντα τους με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που τα ασκούσαν όλα τα προηγούμενα χρόνια, δηλαδή να παραμένουν μετά την λήξη του διδακτικού ωραρίου μόνο και όταντους ανατεθεί συγκεκριμένο έργο από τα όργανα διοίκησης του σχολείου και πάντα μέσα στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων των εκ/κων ως δασκάλων/παιδαγωγών