Δεσμεύσεις που ξεπερνούν τα όρια του προγράμματος (σ.σ. το οποίο λήγει τον Αύγουστο του 2018), αλλά και που απαιτούν ένα εξαιρετικά εντατικό και πυκνό πλέγμα παρεμβάσεων προκύπτουν από το επικαιροποημένο κείμενο του μνημονίου που υπέγραψε η κυβέρνηση με τους Θεσμούς.
Στην οριστική του μορφή το κείμενο θα “κλειδώσει” με την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης η οποία επιχειρείται να καταστεί εφικτή την 22α Ιανουαρίου αλλά σε σχέδιο που δημοσίευσε η Καθημερινή γίνεται σαφές το πλέγμα δεσμεύσεων για τα επόμενα χρόνια.
Η Κυβέρνηση δέχεται ότι “η επιτυχία του προγράμματος θα απαιτεί την συνεχή εφαρμογή των συμφωνημένων πολιτικών για πολλά χρόνια – κάτι που καθιστά αναγκαία την πολιτική δέσμευση αλλά και την τεχνική δυνατότητα της ελληνικής κυβέρνησης να φέρει αποτελέσματα- και στο πλαίσιο αυτό οι αρχές δεσμεύτηκαν να κάνουν πλήρη χρήση της διαθέσιμης τεχνικής βοήθειας”.
Δεσμεύεται (όπως και στα προηγούμενα κείμενα των Μνημονίων) ότι “η επιτυχία του προγράμματος απαιτεί την ιδιοκτησία της ατζέντας μεταρρυθμίσεων από τις ελληνικές αρχές” κι έτσι δηλώνει ότι είναι “έτοιμη να λάβει όποια μέτρα θεωρηθούν τα κατάλληλα όπως αλλάζουν καθώς αλλάζουν οι περιστάσεις”.
Τα μέτρα θα πρέπει να τα συζητήσει με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο πριν τα οριστικοποιήσει και τα υιοθετήσει νομικά, αναφέρεται.
Έρχονται 150 προαπαιτούμενα και μετα-μνημονιακή εποπτεία
Η κυβέρνηση υπογράφει μέσα από το επικαιροποιημένο κείμενο του μνημονίου οτι θα υλοποιήσει τα περίπου 150 προαπαιτούμενα (75 προαπαιτούμενα που εκκρεμούν για την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης αλλά και τα ακόμα 82 προαπαιτούμενα της τέταρτης αξιολόγησης) έως τον Ιούνιο του 2018. Ουσιαστικά δεσμεύεται για αναλυτικές και δεσμευτικές πράξεις, με σαφέστατο χρονοδιάγραμμα για πολύ συγκεκριμένες κινήσεις.
Η Κυβέρνηση επίσης δεσμεύεται ότι οι τράπεζες αλλά και το Δημόσιο θα πρέπει να επιταχύνουν την αναδιάρθρωση δανείων και την ρευστοποίηση των μη βιώσιμων επιχειρήσεων “ούτως ώστε να στηρίξουν την ανάκαμψη της οικονομίας παράλληλα με τη σταδιακή χαλάρωση των κεφαλαιακών ελέγχων” για το τέλος των οποίων δεν αναφέρεται κάποιο χρονικό όριο.
Στο αναπτυξιακό πεδίο η κυβέρνηση δεσμεύεται ότι μέσα στο Δεκέμβριο θα ανακοινώσει μία αναπτυξιακή στρατηγική που θα αφορά στα επόμενα τρία με πέντε χρόνια, αλλά και το σχέδιο ίδρυσης της Εθνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας.
Έρχεται νέο Μεσοπρόθεσμο
Στο δημοσιονομικό πεδίο δεσμεύεται για τα πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια. Δηλώνει ότι το Μάιο του 2018 θα καταθέσει στη Βουλή ένα νέο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Πολιτικής για τα έτη 2019 – 2022 με το οποίο θα θέτει όρια δαπανών που θα διασφαλίζουν αυτό το δημοσιονομικό στόχο.
Επίσης καθορίζονται ρητά ως προαπαιτούμενο της επόμενης αξιολόγησης το Μάιο του 2018 οι διαπραγματεύσεις που θα γίνουν με πρωτεύοντα ρόλο στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για τα μέτρα και τα αντίμετρα του 2019 – 2020 (σ.σ. τον Ιούνιο είχε συμφωνηθεί ότι η υπεραξιολόγηση θα γίνει τον Αύγουστο του 2018 και πλέον έρχεται πιο κοντά αλλά και διευκρινίζονται οι προϋποθέσεις της).
Αναφέρεται ότι το ΔΝΤ “σε συνεργασία” με τους Ευρωπαϊκούς Θεσμούς και τις ελληνικές αρχές θα αποφασίσει στο πλαίσιο της τελικής αξιολόγησης του προγράμματος αν με βάση μία αποτίμηση των μελλοντικών δεδομένων μία εμπροσθοβαρή εφαρμογή των μέτρων/αντίμετρων κριθεί ότι είναι αναγκαία για να διασφαλιστεί το 3,5% πρωτογενές πλεόνασμα του 2019. Γίνεται σαφές ότι πρώτα θα διασφαλιστεί η απόδοση των μέτρων και μετά (αν και σε ποιο βαθμό) θα εφαρμοσθούν τα αντίμετρα.
Για το 2017 γίνεται σαφές ότι πέρα από το μέρισμα η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί ότι θα κρατήσει ένα ποσό της τάξεως των 900 εκατομμυρίων ευρώ ως μαξιλάρι ασφαλείας για πιθανές αναθεωρήσεις των δημοσίων δεδομένων από τη Eurostat, αλλά και ότι θα επιταχύνει τις προσπάθειές της για την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Κράτους προς ιδιώτες καθώς και για τη δημιουργία μαξιλαριού ασφαλείας. Στο πεδίο των ληξιπρόθεσμων οφειλών δεσμεύεται ότι θα τις εκκαθαρίσει σε μεγάλο βαθμό μέχρι την αξιολόγηση του Ιουνίου και ότι θα τις μηδενίσει μέχρι το τέλος του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018 χρησιμοποιώντας και δική της χρηματοδότηση (όχι μόνο μέσα από τις επόμενες δόσεις του δανείου του ESM).
Οι παρεμβάσεις
Στο πεδίο των ιδιωτικοποιήσεων διαμορφώνεται ένα πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο κινήσεων περιλαμβανομένου του Ελληνικού, των ΕΛΠΕ, της ΔΕΠΑ, της Εγνατίας οδού, του ΟΛΘ, του Ελευθέριος Βενιζέλος, της ΔΕΗ, αλλά και του 5% του ΟΤΕ. Και γίνεται ξεκάθαρο επίσης ότι δεν θα δημιουργηθεί τελικά Εταιρεία Δημοσίων συμμετοχών (ΕΔΗΣ). Ο λόγος για την εταιρεία στην οποία θα όδευαν οι ΔΕΚΟ οι οποίες δεν θα κατέληγαν προς πώληση. Επίσης τίθεται όρος για την αξιολόγηση τον διοικητικών συμβουλίων των ΔΕΚΟ, ενώ αντίστοιχος όρος υπάρχει και για τα στελέχη των τραπεζών.
Ανάλογο δεσμευτικό πλέγμα διαμορφώνεται στο κοινωνικό πεδίο. Η Κυβέρνηση δεσμεύεται ότι μέχρι τον Ιούνιο ότι θα ολοκληρώσει όλο το πλέγμα των ασφαλιστικών παρεμβάσεων (για τις περικοπές στο ΕΚΑΣ, τον επαναϋπολογισμό των κύριων και των επικουρικών συντάξεων), τις παρεμβάσεις στο δημόσιο, αλλά και την ισχυροποίηση των παρεμβάσεων στο πεδίο της υγείας, των νέων προνοιακών, αναπηρικών και άλλων επιδομάτων και στην ολοκλήρωση των αλλαγών στο εργασιακό.
Προβλέπεται επίσης νέος γύρος παρεμβάσεων στα κλειστά επαγγέλματα και στις αγορές με την κλήρωση των προτάσεων του ΟΟΣΑ, αλλά και νέες αλλαγές στο νόμο Κατσέλη περί αφερεγγυότητας των νοικοκυριών ούτως ώστε να εισαχθεί ένας μηχανισμός ελέγχου των αιτήσεων αλλά και η μείωση του χρονικού διαστήματος εκδίκασης δικαστικά των αποφάσεων.