Οι φιλόλογοι που διδάσκουν το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας στη Γ’ Λυκείου, μάλλον με ανακούφιση υποδέχτηκαν τη νέα εξεταστέα ύλη για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις του 2018, σε ό,τι αφορά τη θεωρία της συλλογιστικής πορείας, παραγωγικής ή επαγωγικής.
Κατά το παρελθόν, συχνά, η συγκεκριμένη θεωρία αποτέλεσε αντικείμενο διαφορετικών προσεγγίσεων και, συνεπώς, διχογνωμιών μεταξύ των φιλολόγων, καθώς η εφαρμογή της στο πλαίσιο ενός κειμένου, κατά βάση στο πλαίσιο μιας παραγράφου, συναντούσε δυσκολίες προσέγγισης από τους διδάσκοντες, κυρίως ως προς την «αποκωδικοποίηση» του «γενικού». Αν, δηλαδή, η παράγραφος εκκινά από μία γενική κρίση η οποία, στην εξέλιξη της παραγράφου, εξειδικεύεται (παραγωγική συλλογιστική πορεία) ή αν το «γενικό», στο ξεκίνημα της παραγράφου, αποτελεί το συμπέρασμα επιμέρους σκέψεων, το οποίο προτάσσεται (επαγωγική συλλογιστική πορεία).
Ωστόσο, στην εξεταστέα ύλη για τη Νεοελληνική Γλώσσα που πρόσφατα δόθηκε στη δημοσιότητα, ορίζεται σαφώς ότι ο μαθητής οφείλει «να διακρίνει το είδος της συλλογιστικής πορείας (παραγωγική – επαγωγική) σε έναν συλλογισμό» / και, επίσης, «να είναι σε θέση να διακρίνει την οργάνωση/δομή ενός κειμένου (λογική ή συνειρμική οργάνωση, από το γενικό στο μερικό και αντίστροφα, αντίθεση, αιτιολογική ανάλυση, διευκρίνιση κ.λπ.). ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Να μην χρησιμοποιείται ο όρος συλλογιστική πορεία για την οργάνωση του κειμένου, ώστε να μην συγχέεται με τη συλλογιστική πορεία ενός συλλογισμού».
Η συγκεκριμένη παρατήρηση, προφανώς, αφορά και στις παραγράφους και, υπ’ αυτήν την έννοια, τυχόν ερωτήσεις σε αντίστοιχα κριτήρια αξιολόγησης θα ήταν σκόπιμο να περιορίζονται στην αναγνώριση της συλλογιστικής πορείας ενός συλλογισμού στην τυπική του δομή – μορφή. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, άλλωστε, είναι πιο ξεκάθαρη η εφαρμογή της θεωρίας για τα είδη των συλλογισμών.
Τέλος, θα γινόμασταν σοφότεροι και, σίγουρα, ευτυχέστεροι, αν, στη νέα εξεταστέα ύλη του μαθήματος, υπήρχαν αντίστοιχες, με τις παραπάνω, διευκρινιστικές οδηγίες και για τους τρόπους πειθούς. Στο σχολικό εγχειρίδιο καταγράφονται, σαν να υφίστανται τρεις κύριες περιπτώσεις (επίκληση στη λογική, επίκληση στο συναίσθημα [του δέκτη], επίκληση στο «ήθος» [του πομπού]) και η επίθεση στο ήθος του αντιπάλου και η επίκληση στην αυθεντία να είναι «υποπεριπτώσεις» της επίκλησης στο «ήθος» (του πομπού). Αντίθετα, στην εξεταστέα ύλη καταγράφονται, σαν να υφίστανται τέσσερις «αυτόνομοι» τρόποι πειθούς (επίκληση στη λογική, επίκληση στο συναίσθημα του δέκτη, επίκληση στο ήθος, επίκληση στην αυθεντία).
Ακολουθείστε το iPaidia στο Google News
