Για τη μεγάλη ανατροπή στο ύψος των ασφαλιστικών εισφορών που πληρώνουν στον ΕΦΚΑ θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι περισσότεροι από ένα εκατομμύριο ελεύθεροι επαγγελματίες και επιτηδευματίες. Ο κρίσιμος μήνας θα είναι –εκτός απροόπτου- ο Οκτώβριος καθώς τότε θα γίνει ο ριζικός επανυπολογισμός των εισφορών για όλους. Το… μενού περιλαμβάνει:
1. Τον αναδρομικό καταλογισμό των εισφορών επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ για όσους εμπίπτουν στη συγκεκριμένη υποχρέωση. Η εκτίμηση ότι πρόκειται για περίπου 250.000 ασφαλισμένους, δεν επιβεβαιώνεται από το υπουργείο Εργασίας το οποίο μιλάει για περίπου 100.000 επαγγελματίες: γιατρούς δικηγόρους, μηχανικούς, αρτοποιούς, βενζινοπώλες κλπ. Σε κάθε περίπτωση, ο αναδρομικός υπολογισμός θα γίνει από τον Ιανουάριο του 2017 ενώ τα ποσά για τους μήνες που πέρασαν, θα καταβληθούν σε 11 δόσεις δηλαδή μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2018
2. Τον εκ νέου υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών με βάση τα κέρδη του 2016. Προς το παρόν, οι εισφορές υπολογίζονται με βάση τα κέρδη του 2015 και τα ποσά που έχουν ήδη πληρωθεί λογίζονται ως «προκαταβολές». Αυτός είναι και ο λόγος για το οποίο μέχρι τώρα δεν έχουν καταλογιστεί προσαυξήσεις σε όσους δεν έχουν πληρώσει τις δόσεις από τον Ιανουάριο του 2017 μέχρι τώρα.
Ο επανυπολογισμός είναι δεδομένος για το σύνολο του ενός εκατομμυρίου (και πλέον) επαγγελματιών ενώ το αποτέλεσμα αναμένεται με ιδιαίτερη αγωνία και από το υπουργείο Εργασίας καθώς θα καθορίσει τις τελικές εισπράξεις των ασφαλιστικών εισφορών για τη φετινή χρονιά. Με τον συντελεστή εισπραξιμότητας μέχρι τώρα ναβρίσκεται περίπου στο 65%, οι αρμόδιες υπηρεσίες θα περιμένουν να διαπιστώσουν ποιοι επαγγελματίες εμφάνισαν μείωση ασφαλιστικών εισφορών κατά τη διάρκεια του 2016 και ποιοι είχαν (και πόση) αύξηση. Ούτως ή άλλως, πάνω από το 80% καταβάλλει το ελάχιστο επιτρεπόμενο ποσό. Το «στοίχημα» για την κυβέρνηση είναι αν οι μερικές δεκάδες χιλιάδες επαγγελματίες που συνηθίζουν να εμφανίζουν υψηλά κέρδη, κατέφυγαν τελικώς στη λύση της φοροδιαφυγής ή της φοροαποφυγής κατά τη σύνταξη της φορολογικής δήλωσης του 2017 προκειμένου να περιορίζουν τη ζημιά τόσο από τους φόρους όσο και από τις ασφαλιστικές εισφορές. Τα ακόλουθα παραδείγματα, δείχνουν το μέγεθος των μεταβολών που μπορεί να υπάρξουν:
1. Ασφαλισμένος ο οποίος υποχρεούται μόνο στην καταβολή εισφορών για κύρια ασφάλιση και υγεία, είχε το 2015 κέρδη 20.000 ευρώ και το 2016 τα περιόρισε στα 15.000 ευρώ. Μέχρι και τον Οκτώβριο, θα του βεβαιώνονται 449,17ευρώ ενώ κανονικά θα έπρεπε να πληρώνει 336,88 ευρώ. Υπό αυτό το δεδομένο, για τους μήνες Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο, δεν θα πρέπει να πληρώσει τίποτα και ο καταλογισμός να ξεκινήσει εκ νέου από τον Φεβρουάριο του 2018 οπότε θα πρέπει να πληρωθούν οι ασφαλιστικές εισφορές για τον Ιανουάριο του 2018.
2. Ασφαλισμένος ο οποίος επίσης υποχρεούται στην καταβολή εισφορών μόνο για κύρια ασφάλιση και υγεία, είχε κέρδη 20.000 ευρώ το 2015 και 30.000 ευρώ το 2016. Μέχρι τώρα πλήρωνε 449,17 ευρώ ενώ θα έπρεπε να πληρώνει 673,75 ευρώ τον μήνα. Ενώ μέχρι και τον Σεπτέμβριο, θα έχει πληρώσει 4042,50 ευρώ, θα του έχει δημιουργηθεί και ένα πρόσθετο χρέος επιπλέον 4042,50 ευρώ. Το χρέος είναι μεγάλο και το υπουργείο Εργασίας θα πρέπει να αποφασίσει με ποιον τρόπο θα καταβληθεί αυτό το ποσό. Αν επιλεγεί η σκληρή λύση του να εξοφληθεί το συνολικό ποσό σε τρεις δόσεις (δηλαδή μέχρι το τέλος του 2017) τότε ο επαγγελματίας θα πρέπει να καταβάλλει… 1347,5 ευρώ τον μήνα. Αν δοθεί μια πιο ευέλικτη λύση –η οποία θα προβλέπει την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών σε 11 δόσεις, τότε το μηνιαίο ποσό θα πέσει στα 367,5 ευρώ. Ωστόσο, αυτό το ποσό θα προστίθεται στην τρέχουσα δόση του 2018 με αποτέλεσμα ο συνολικός λογαριασμός να εκτοξεύεται και πάλι στα ύψη.