Oμιλία του Νίκου Φίλη, βουλευτή Α΄ Αθήνας του ΣΥΡΙΖΑ και τέως Υπουργού Παιδείας στη Βουλή στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας για τα ΑΕΙ.
Στην περσινή του ομιλία για την εκπαίδευση ο πρωθυπουργός είχε χρησιμοποιήσει τη φράση του Χέγκελ: « Στο σκοτάδι όλες οι αγελάδες μοιάζουν ίδιες» για να εξηγήσει στη συνέχεια ποιες είναι οι διαφορές όταν το σκοτάδι τελειώσει και βγουν οι πρώτες ακτίνες του ήλιου.
Από πέρυσι, λοιπόν, που θυμίζω ότι έγινε η προ ημερησίας συζήτηση για την εκπαίδευση πέρασαν πολλές σκοτεινές και ηλιόλουστες μέρες. Σε όλο αυτό το διάστημα αποδείχθηκε ότι και στο χώρο της εκπαίδευσης συγκρούστηκαν δύο φιλοσοφίες και δύο πολιτικά προγράμματα.
Εκείνο της κυβέρνησης που επιδιώκει βαθιές δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις με στόχο την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των πολλών και την αντιμετώπιση του μορφωτικού αγαθού ως αυταξία.
Και το πρόγραμμα της ΝΔ που εξυπηρετεί τα προνόμια των λίγων και υποβαθμίζει την εκπαίδευση σε ένα ακόμη εμπόρευμα, δηλαδή, σε ένα προϊόν που υπόκειται στις αρχές της προσφοράς και της ζήτησης. Όπως χαρακτηριστικά είχε πει ο κ. Μητσοτάκης στο συνέδριο της ΝΔ οι μαθητές πρέπει να αντιμετωπίζονται ως πελάτες. Και βέβαια αν οι μικροί μαθητές αντιμετωπίζονται μια φορά ως πελάτες είναι λογικό για τη ΝΔ οι μεταπτυχιακοί φοιτητές να αντιμετωπίζονται δέκα φορές ως πελάτες.
Η βαθύτερη σύγκρουση ανάμεσα στις δύο αυτές αντιλήψεις αφορά τη Δημοκρατία. Γι` αυτό η ΝΔ αποφεύγει να μιλήσει για δημοκρατική εκπαίδευση και καταφεύγει στο νεολογισμό της ελεύθερης εκπαίδευσης. Προφανώς «ελεύθερης» από τις υποχρεώσεις του Συντάγματος και απογυμνωμένη από τα δικαιώματα των πολλών.
Για να αποκτήσει στοιχειώδη κοινωνική αποδοχή το ταξικό σχέδιο της ΝΔ για εκπαίδευση πελατών-καταναλωτών, η αξιωματική αντιπολίτευση καταφεύγει συστηματικά σε μια αδίστακτη κατασυκοφάντηση της δημόσιας εκπαίδευσης. Πέρυσι ο κ. Μητσοτάκης ξεκίνησε την εκστρατεία απαξίωσης της Α΄βάθμιας και Β΄βάθμιας εκπαίδευσης. Η υποδειγματική έναρξη της προηγούμενης σχολικής χρονιάς του έδωσε αποστομωτική απάντηση και έκτοτε δεν επανήλθε. Και πώς να επανέλθει όταν τα στοιχεία και οι αριθμοί είναι αμείλικτα. 25 εκατομμύρια βιβλία στα σχολεία από τον Ιούλιο και 12000 αναπληρωτές από τις πρώτες μέρες πέρυσι τον Σεπτέμβριο έναντι μόλις 1431 το 2013-2014. Διαφορά 712%! Αυτή η διαφορά αντανακλά και τη διαφορά του συνολικού ενδιαφέροντός μας για την εκπαίδευση . 7 προς 1!
Στο ίδιο κρεσέντο αντιπολιτευτικής μανίας επιδίδεται και φέτος σχετικά με τα Πανεπιστήμια αυτή τη φορά. Τα παρουσιάζει ως άντρα εγκληματικότητας και διαφθοράς. Ποιον ωφελεί αυτή η κατασυκοφάντηση; Ούτε τα προβλήματα που βεβαίως και υπάρχουν βελτιώνονται, ούτε ενισχύεται η θέση της χώρας διεθνώς. Τα ελληνικά ΑΕΙ χαίρουν διεθνούς εκτίμησης χάρη στη σκληρή δουλειά των πανεπιστημιακών και τις επιδόσεις των φοιτητών τους. Η εκστρατεία απαξίωσής τους έχει ποταπά κίνητρα. Η ΝΔ επιδιώκει να δικαιολογήσει την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, ακολουθώντας το δόγμα πως ότι δημόσιο είναι προβληματικό και διεφθαρμένο και ότι ιδιωτικό ανταγωνιστικό και άριστο.
Είναι τόση η μανία του κ. Μητσοτάκη κατά της δημόσιας εκπαίδευσης που έφτασε πέρυσι στο σημείο να μας προτείνει την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων επικαλούμενος συνταγματική διάταξη του 1864! ‘Εγινε έτσι πιο παλιός απ` το παλιό! Πρόκειται για ρετρό πολιτική.
Όλη η επιχειρηματολογία του παλαιού δικομματισμού εστιάζεται στην υποστήριξη του περιβόητου νόμου Διαμαντοπούλου με το επιχείρημα ότι ψηφίστηκε από 250 βουλευτές. Ο νόμος αυτός εμφανίζεται σαν τις πλάκες του Μωϋσέως. Αποκρύπτουν όμως οι τότε κυβερνητικοί συνέταιροι ότι το ξήλωμα αυτού του νόμου ξεκίνησε ένα χρόνο μετά την ψήφισή του, επί κυβερνήσεως Σαμαρά με υπουργό Παιδείας τον κ. Αρβανιτόπουλο. Πέρα από αντιμεταρρύθμιση που επιχειρούσε ουσιαστικά να μετατρέψει τα Πανεπιστήμια σε Ανώνυμες εταιρίες υπήρξε ένας δυσλειτουργικός νόμος. Άλλωστε, από την πρώτη μέρα της συζήτησής του στη Βουλή ο νόμος Διαμαντοπούλου είχε δεχτεί σκληρή κριτική από προσωπικότητες του συντηρητικού χώρου όπως ο σημερινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος. Και στο σημείο αυτό θα ήθελα να ρωτήσω τον σημερινό Πρόεδρο της ΝΔ αν ψήφισε τότε το νόμο Αρβανιτόπουλου τον οποίο είχε καταγγείλει η κυρία Διαμαντοπούλου ως « υποχώρηση στις συντεχνίες και τις βίαιες μειοψηφίες»!
Και αν τότε ψηφίσατε κ. Μητσοτάκη το ξήλωμά του 4009/2011, πως έρχεστε σήμερα να μας τον προτείνετε ως πρότυπο;
Επιτέλους τι κόμμα έχετε φτιάξει τη ΝΔ κύριε Μητσοτάκη. Αντί να μας φέρετε εδώ τους νόμους των δικών σας κυβερνήσεων, της κυρίας Γιαννάκου και του κ. Αρβανιτόπουλου, υπεραμύνεστε του νόμου Διαμαντοπούλου τον οποίο εσείς ξηλώσατε έναν χρόνο μετά την ψήφισή του.
Προφανώς, αυτή η κίνησή σας δεν αφορά την εκπαίδευση αλλά άλλες μικροκομματικές στοχεύσεις και παντρολογήματα.
Η αξίωση να μην τροποποιηθεί ποτέ ένας νόμος είναι αντιδημοκρατική. Οι 180 από τους 250 βουλευτές εκείνης της ψηφοφορίας σήμερα δεν είεαι μέλη αυτού του Κοινοβουλίου. Υπήρξε λαϊκή εντολή για δημοκρατική ανατροπή. Χωνέψτε το και συμβιβαστείτε με τις αρχές της Δημοκρατίας.
Μια από τις βασικές διατάξεις του νομοσχεδίου αφορά την ίδρυση διετών κύκλων στα ΤΕΙ και στα Πανεπιστήμια για τους αποφοίτους των ΕΠΑΛ. Πρόκειται για μια ακόμη απόδειξη του κυβερνητικού ενδιαφέροντος για την τεχνική εκπαίδευση μετά την περσινή ανασυγκρότηση των ΕΠΑΛ, την επαναλειτουργία πολλών δημοσίων ΙΕΚ και την επιτυχή καθιέρωση της μεταλυκειακής μαθητείας σε επιχειρήσεις. Βλέπετε, είστε εσείς κύριοι της αντιπολίτευσης που ρητορεύετε γενικά και αόριστα για τη σύνδεση της εκπαίδευσης με την οικονομία αλλά είναι η κυβέρνηση που την κάνει πράξη, χωρίς να υποτάσσει την εκπαίδευση στην αγορά με μαύρες μορφές απασχόλησης, αλλά κατοχυρώνοντας τα κοινωνικά δικαιώματα των νέων. Μια νέου τύπου τεχνική εκπαίδευση στο πλαίσιο ενός σχολείου ποιότητας και ισότητας που εμείς κατοχυρώνουμε, είναι αναγκαία προϋπόθεση για να βγει η χώρα από την κρίση με παραγωγική ανασυγκρότηση και ανάπτυξη προς όφελος των πολλών. Αυτό αναγνωρίζει η κοινωνία στα χρόνια διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ εκτοξεύοντας στις μετρήσεις της κοινής γνώμης την εκπαίδευση στην πρώτη θέση των θεσμών που εμπιστεύονται οι πολίτες. Στο 70% φτάνει σήμερα το ποσοστό εμπιστοσύνης έναντι 50% την εποχή των δικών σας κυβερνήσεων.
Η τριτοβάθμια εκπαίδευση βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπη με τεράστιες προκλήσεις που σε μεγάλο βαθμό συναρτώνται με τον ψηφιακό πολιτισμό. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, τα προπτυχιακά και μεταπτυχιακά μέσω ηλεκτρονικών πλατφορμών χρειάζονται ρύθμιση. Το Επιστημονικό δυναμικό κινείται διαρκώς μέσα στον αλληλοεξαρτώμενο κόσμο της παγκοσμιοποιημένης γνώσης. Πόσο έτοιμα είναι τα ελληνικά ΑΕΙ να προσφέρουν προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα ενισχύοντας το διεθνές τους κύρος; Τα ζητήματα αυτά και άλλα που είναι ανοιχτά στον υπό συγκρότηση ενιαίο χώρο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και έρευνας συγκροτούν ένα φάσμα θεμάτων που χρειάζονται δημοκρατική ρύθμιση και πρέπει να αντιμετωπιστούν συναινετικά υπό το πρίσμα πάντοτε του δημοσίου συμφέροντος.
Κλείνω με το θέμα του Ασύλου. Εκεί κι αν έσπασε το ιερό γκράαλ, ο νόμος Διαμαντοπούλου! Οι νομοθετικές ρυθμίσεις που ψηφίζουμε σήμερα δεν επαναφέρουν το νόμο του 1982 όπως ψευδώς ισχυρίζεται η αντιπολίτευση συναγωνιζόμενη σε πολεμική εναντίον του ασύλου με τη Χρυσή Αυγή, αλλά εκλογικεύουν τις διατάξεις του νόμου Γιαννάκου. Προστατεύουν το Πανεπιστημιακό Άσυλο από την αυθαίρετη εισβολή των κατασταλτικών μηχανισμών αλλά και από παραβιάσεις που προκύπτουν από εσωτερικές και εξωτερικές ανομικές συμπεριφορές. Χρειαζόμαστε κανόνες που πρέπει να συμφωνηθούν και να είναι λειτουργικοί (κι αυτό θα κάνει η επιτροπή υπό τον κ. Παρασκευόπουλο) και όχι να καταστήσουμε προληπτικά τα Πανεπιστήμια τόπο στρατοπέδευσης των ΜΑΤ.
Μας είπαν χθες κορυφαία στελέχη της ΝΔ ότι οι δειλοί πρυτάνεις δεν κατάργησαν το άσυλο σε πάμπολλες περιπτώσεις όπως προβλέπει ο νόμος Διαμαντοπούλου. Άλλη μία ομολογία λατρείας του αυταρχισμού, υποβάθμισης των πανεπιστημιακών αρχών αλλά και εθελοτυφλία για τα αδιέξοδα του περιβόητου αυτού νόμου.
Μία είναι η αλήθεια το Άσυλο δεν καταργήθηκε, γιατί παρά την κατάχρησή του πολλές φορές είναι μια έννοια κατοχυρωμένη στη δημοκρατική συνείδηση της κοινωνίας. Είναι στο DNA των πανεπιστημίων. Αυτό δεν αλλάζει.