Πολλοί είναι οι μαθητές που απευθύνονται σε συμβούλους επαγγελματικού προσανατολισμού αλλά και σε καθηγητές για να μάθουν τι συμβαίνει με τις ειδικές κατηγορίες στις πανελλαδικές εξετάσεις. Σε πολλούς έχει δημιουργηθεί η εντύπωση ότι εάν κάποιος εντάσσεται σε μια ειδική κατηγορία όπως για παράδειγμα των κοινωνικών κριτηρίων του δίνονται 1000 ή και 2000 μόρια. Προκειμένου να κατανοήσουν πλήρως γονείς, εκπαιδευτικοί και μαθητές τα σχετικά με τις ειδικές κατηγορίες το παρουσιάζει μια σειρά από χρήσιμες πληροφορίες.

Αριθμός θέσεων στις ειδικές κατηγορίες

Οι ειδικές κατηγορίες που παρουσιάζονται ακολούθως είναι τρεις:

1. Πολύτεκνοι και τέκνα αυτών

2. Τρίτεκνοι και τέκνα αυτών

3. Κοινωνικά κριτήρια (ορφανοί, πολύδυμα τέκνα, αδερφός/η που σπουδάζει, θύματα τρομοκρατίας, γονείς ή τέκνα ή αδέλφια ή συζύγους, που είναι τυφλοί ή κωφάλαλοι ή νεφροπαθείς, που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση, ή πάσχουν από μυϊκή δυστροφία Duchenne ή ανήκουν στην κατηγορία ατόμων ειδικών αναγκών επειδή έχουν κινητικά προβλήματα, οφειλόμενα σε αναπηρία άνω του 67% (δεν συμπεριλαμβάνεται το ποσοστό 67%)

Το 2013 δόθηκαν στους υποψηφίους της κατηγορίας του 90% των ημερήσιων σχολείων 9.300 θέσεις και στους υποψηφίους των ΕΠΑΛ ομάδα Α 773 θέσεις, στους υποψηφίους της κατηγορίας 10% οι θέσεις των ειδικών κατηγοριών ήταν 1.351, στα εσπερινά λύκεια 88 και στα εσπερινά ΕΠΑΛ 13. Ο συνολικός αριθμός των θέσεων ανέρχεται σε 11.525 χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι στρατιωτικές σχολές, αστυνομίας και η Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού.

Κατηγορία Θέσεις ειδικές κατηγορίες
Ημερήσια λύκεια 90% 9.300
Ημερήσια λύκεια 10% 1.351
ΕΠΑΛ ομάδα Α 773
Εσπερινά Λύκεια 88
Εσπερινά ΕΠΑΛ 13
Σύνολο 11.525

Στην κατηγορία των υποψηφίων 90% όπου αντιστοιχούν και οι περισσότερες θέσεις αυτές κατανέμονται στις τρεις κατηγορίες ως εξής:

Πολύτεκνοι 3.543
Κοινωνικά κριτήρια 3.050
Τρίτεκνοι 2.707

Από τα παραπάνω στοιχεία γίνεται κατανοητό ότι οι πιο ευνοημένοι είναι οι υποψήφιοι που ανήκουν στην ειδική κατηγορία των πολυτέκνων. Βέβαια δεν αρκεί ο αριθμός των θέσεων για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων καθώς σημαντικό ρόλο παίζει και ο αριθμός των υποψηφίων που εντάσσονται σε ειδικές κατηγορίες.

Μεγάλος αριθμός υποψηφίων συγκεντρώνεται στην κατηγορία των τριτέκνων και γι αυτό χρειάζεται ώριμη σκέψη για το αν θα επιλέξουν οι μαθητές που εντάσσονται στην κατηγορία τόσο των τριτέκνων όσο και των κοινωνικών κριτηρίων μια εξ αυτών.

Στον πίνακα που ακολουθεί μπορεί κανείς να δει τα τμήματα με τις περισσότερες προτιμήσεις από τις ειδικές κατηγορίες. Χωρίς να είναι απόλυτο στο σύνολο των τμημάτων συνήθως οι τρίτεκνοι είναι περισσότεροι από τους υποψηφίους των κοινωνικών κριτηρίων.

ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ (ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ) ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΙ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ ΤΡΙΤΕΚΝΟΙ 2520
ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ & ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ (ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ) ΑΛΕΞ. ΤΕΙ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ ΤΡΙΤΕΚΝΟΙ 2355
ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ (ΙΩΑΝΝΙΝΑ) ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΤΡΙΤΕΚΝΟΙ 2314
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ) Α.Π.Θ. ΤΡΙΤΕΚΝΟΙ 2307
ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ (ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ) ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΙ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ ΤΡΙΤΕΚΝΟΙ 2213
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (ΙΩΑΝΝΙΝΑ) ΠΑΝ. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΤΡΙΤΕΚΝΟΙ 2201
ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ (ΑΘΗΝΑ) ΤΕΙ ΑΘΗΝΑΣ ΤΡΙΤΕΚΝΟΙ 2146
ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ (ΙΩΑΝΝΙΝΑ) ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΤΡΙΤΕΚΝΟΙ 2131
ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ (ΠΑΤΡΑ) ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΤΡΙΤΕΚΝΟΙ 2050
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ (ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ) ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΙ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ ΤΡΙΤΕΚΝΟΙ 2049
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ (ΙΩΑΝΝΙΝΑ) ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΤΡΙΤΕΚΝΟΙ 2017
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ (ΙΩΑΝΝΙΝΑ) ΠΑΝ. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΤΡΙΤΕΚΝΟΙ 2003
ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ (ΠΑΤΡΑ) ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΤΡΙΤΕΚΝΟΙ 1974
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (ΒΟΛΟΣ) ΠΑΝ. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΡΙΤΕΚΝΟΙ 1965
ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ (ΑΘΗΝΑ) ΤΕΙ ΑΘΗΝΑΣ ΤΡΙΤΕΚΝΟΙ 1962
ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ (ΑΘΗΝΑ) ΤΕΙ ΑΘΗΝΑΣ ΤΡΙΤΕΚΝΟΙ 1960
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ (ΛΑΡΙΣΑ) ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΡΙΤΕΚΝΟΙ 1945
ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ (ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ) Α.Π.Θ. ΤΡΙΤΕΚΝΟΙ 1944
ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ (ΚΑΒΑΛΑ) ΤΕΙ ΑΝ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ & ΘΡΑΚΗΣ ΤΡΙΤΕΚΝΟΙ 1908
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (ΑΘΗΝΑ) Ε.Κ.Π.Α. ΤΡΙΤΕΚΝΟΙ 1838

Τελικά κερδίζει κάποιος μόρια;

Ο μαθητής που ανήκει σε μια ειδική κατηγορία δεν κερδίζει μόρια. Δηλαδή αν κάποιος έγραψε 11.000 και είναι πολύτεκνος δε σημαίνει ότι θα πάει στα 13.000 μόρια. Αυτή η εντύπωση έχει δημιουργηθεί στους μαθητές γιατί διαπιστώνουν ότι κάποιος πολύτεκνος μπορεί να εισαχθεί με 1000 ή και με 2.000 μόρια λιγότερα σε μια σχολή. Στην ουσία όσοι εντάσσονται σε μια ειδική κατηγορία έχουν μια δεύτερη ευκαιρία να διεκδικήσουν την εισαγωγή τους με λιγότερα μόρια σε μια σχολή.

Παράδειγμα: Αν ένας υποψήφιος συγκέντρωσε 14.000 μόρια αρχικά με την εν λόγω βαθμολογία εξετάζει το ηλεκτρονικό σύστημα του Υπουργείου Παιδείας αν η βαθμολογία αυτή είναι αρκετή για να εισαχθεί σε μια από τις θέσεις της γενικής σειράς . Σε περίπτωση που δεν τα καταφέρει τότε το σύστημα εξετάζει εκ νέου αν η βαθμολογία του είναι αρκετοί για να διεκδικήσει μια από τις θέσεις των πολυτέκνων. Στη δεύτερη περίπτωση ανταγωνίζεται μόνο τους πολύτεκνους που δεν κατάφεραν να πιάσουν τη βάση της σχολής. Επειδή ο ανταγωνισμός είναι μικρότερος οι βάσεις στις ειδικές κατηγορίες είναι μειωμένες.

Ως παράδειγμα θα αναφέρουμε το δημοφιλές τμήμα της Φυσικοθεραπείας του ΤΕΙ Αθήνας για το οποίο η βάση εισαγωγής στη γενική σειρά διαμορφώθηκε στα 15.860 μόρια, στους πολύτεκνους στα 15.189, στους τρίτεκνους στα 15.648 μόρια και στα κοινωνικά κριτήρια στα 15.508.

Ποιες είναι οι ειδικές κατηγορίες και τι δικαιολογητικά κατατίθενται;

i) ΠΟΛΥΤΕΚΝΟΙ ΚΑΙ ΤΕΚΝΑ ΑΥΤΩΝ

α) Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης από το Δήμο, που έχει εκδοθεί εντός εξαμήνου πριν την υποβολή του μηχανογραφικού δελτίου.

β) Πιστοποιητικό της Ανώτατης Συνομοσπονδίας Πολυτέκνων Ελλάδος (ΑΣΠΕ), που είναι σε ισχύ, από το οποίο προκύπτει ρητά η πολυτεκνική ιδιότητα.

Στην ειδική περίπτωση των πολυτέκνων για την εφαρμογή της παρούσας, εμπίπτουν οι υποψήφιοι που είναι πολύτεκνοι, κατά την έννοια του άρθρου 1 του Ν. 1910/1944 (ΦΕΚ 229 Α’), όπως αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 1 του άρθρου 6 του Ν. 3454/2006 (ΦΕΚ 75 Α’), καθώς και τέκνα των ανωτέρω πολυτέκνων. Η πολυτεκνική ιδιότητα διατηρείται ισοβίως σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 3 του άρθρου 6 του Ν. 3454/2006 (ΦΕΚ 75 Α’).

ii) ΤΡΙΤΕΚΝΟΙ ΚΑΙ ΤΕΚΝΑ ΑΥΤΩΝ

α) Πιστοποιητικό/πιστοποιητικά οικογενειακής κατάστασης από το Δήμο, που έχει εκδοθεί εντός εξαμήνου πριν την υποβολή του μηχανογραφικού δελτίου. ΚΑΙ

β) Υπεύθυνη δήλωση (θεωρημένη για το γνήσιο της υπογραφής από αρμόδια αρχή) ενός γονέα, με την οποία θα δηλώνει υπεύθυνα ότι έχει τρία (3) ζώντα τέκνα (θα αναφέρονται ονομαστικά τα τρία τέκνα) από νόμιμο γάμο ή νομιμοποιηθέντα ή νομίμως αναγνωρισθέντα ή υιοθετηθέντα, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων άγαμων μητέρων με τρία μη αναγνωρισθέντα ζώντα τέκνα, το περιεχόμενο της οποίας θα ταυτίζεται με το πιστοποιητικό/πιστοποιητικά οικογενειακής κατάστασης (βλ.ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ 2 : ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΗΛΩΣΗ – ΕΙΔΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΡΙΤΕΚΝΩΝ).

Στην περίπτωση των τριτέκνων, για την εφαρμογή της παρούσας, εμπίπτουν οι γονείς και τέκνα πολυμελών οικογενειών με τρία (3) ζώντα τέκνα από νόμιμο γάμο ή νομιμοποιηθέντα ή νομίμως αναγνωρισθέντα ή υιοθετηθέντα, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων άγαμων μητέρων με τρία μη αναγνωρισθέντα ζώντα τέκνα.

Επίσης, κατόπιν της μεαριθμ. 332/2012 γνωμοδότησης του Νομικού Συμβούλου ΥΠΑΙΘΠΑ, που έγινε αποδεκτή από τον Υπουργό με την από 15-6-2012 επισημειωματική του πράξη, τόσο οι Έλληνες πολίτες όσο και οι αλλοδαποί (που πληρούν τους όρους του άρθρου 5 του ν. 3454/2006) οι έχοντες βάσει του πιστοποιητικού οικογενειακής τους κατάστασης άνω των τριών ζώντα τέκνα, αλλά δεν διαθέτουν πιστοποιητικό της Α.Σ.Π.Ε. για διάφορους λόγους (π.χ. υπέρβαση του ηλικιακού ορίου του πρώτου τέκνου τους), και δεν αποδεικνύουν έτσι την πολυτεκνική τους ιδιότητα, υπάγονται στην ειδική κατηγορία των τριτέκνων υποψηφίων πανελλαδικών εξετάσεων. Συνεπώς, στις προαναφερθείσες περιπτώσεις οι υποψήφιοι υποβάλλουν τα δικαιολογητικά που απαιτούνται στην ειδική περίπτωση των τριτέκνων, κατά τις οδηγίες του κεφαλαίου Β3 ii) της εγκυκλίου (πιστοποιητικό/ά οικογενειακής κατάστασης, εκδοθέν εντός εξαμήνου πριν την υποβολή του μηχανογραφικού δελτίου και τη σχετικά τροποποιημένη υπεύθυνη δήλωση για τον αριθμό και το ονοματεπώνυμο των ζώντων τέκνων-Υπόδειγμα 2α ΠΟΛΥΤΕΚΝΟΙ ΧΩΡΙΣ ΑΣΠΕ ΓΙΑ ΕΝΤΑΞΗ ΣΤΟΥΣ ΤΡΙΤΕΚΝΟΥΣ).

iii) ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ

Α. Γι΄ αυτούς που έχουν αδελφό ή αδελφή, ενεργό φοιτητή του πρώτου κύκλου σπουδών, όπως ορίζεται στο άρθρο 2 του Ν.4009/2011 (ΦΕΚ 195 Α΄), εφόσον δεν είναι ήδη κάτοχος πτυχίου, μεταπτυχιακού ή διδακτορικού τίτλου, που φοιτά σε πανεπιστήμιο ή πολυτεχνείο ή ΤΕΙ ή στις Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες ή στην Α.Σ.Κ.Τ. ή στην ΑΣΠΑΙΤΕ καθώς και στις ΑΣΤΕ του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, διαφορετικής πόλης της μόνιμης κατοικίαςτωνγονέων τους.

Η έννοια της διαφορετικής πόλης από αυτή της μόνιμης κατοικίας είναι οποιαδήποτε πόλη εκτός του νομού της μόνιμης κατοικίας:

α) Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης από το Δήμο, που έχει εκδοθεί εντός εξαμήνου πριν την υποβολή του μηχανογραφικού δελτίου.

β) Βεβαίωση Τμήματος ή Σχολής, από την οποία προκύπτει ότι ο/η αδελφός/αδελφή είναι ενεργός φοιτητής του πρώτου κύκλου σπουδών, όπως ορίζεται στο άρθρο 2 του Ν.4009/2011 (ΦΕΚ 195 Α΄). Η βεβαίωση θα πρέπει να έχει εκδοθεί εντός τριμήνου, πριν την υποβολή του μηχανογραφικού δελτίου.

γ) Υπεύθυνη Δήλωση του/της αδελφού/αδελφής που είναι ενεργός φοιτητής ότι δεν είναι ήδη κάτοχος πτυχίου, μεταπτυχιακού ή διδακτορικού τίτλου, θεωρημένη για το γνήσιο της υπογραφής από αρμόδια αρχή. Με την ίδια Υπεύθυνη Δήλωση, θα δηλώνεται υπεύθυνα ότι φοιτά σε πόλη διαφορετική της μόνιμης κατοικίας της οικογένειας και ότι αυτή η πόλη είναι οποιαδήποτε πόλη εκτός του νομού της μόνιμης κατοικίας .

Β. Γι΄ αυτούς που είναι ορφανοί από τον έναν ή και από τους δύο γονείς ή τέκνα άγαμης μητέρας με ένα ή δύο μη αναγνωρισθέντα τέκνα:

– Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης από το Δήμο, που έχει εκδοθεί εντός εξαμήνου πριν την υποβολή του μηχανογραφικού δελτίου, από το οποίο να προκύπτει: α) ο θάνατος του/των γονέων και, β) για την περίπτωση τέκνου/τέκνων άγαμης μητέρας, η μη αναγνώριση του/των τέκνων της, των οποίων έχει τη γονική μέριμνα.

Γ. Γι΄ αυτούς που έχουν γονείς ή τέκνα ή αδέλφια ή συζύγους, που είναι τυφλοί ή κωφάλαλοι ή νεφροπαθείς, που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση, ή πάσχουν από μυϊκή δυστροφία Duchenne ή ανήκουν στην κατηγορία ατόμων ειδικών αναγκών επειδή έχουν κινητικά προβλήματα οφειλόμενα σε αναπηρία άνω του 67% (δεν συμπεριλαμβάνεται το ποσοστό 67%):

α) Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης από το Δήμο, που έχει εκδοθεί εντός εξαμήνου πριν την υποβολή του μηχανογραφικού δελτίου, από το οποίο να προκύπτει η συγγενική σχέση εξ αίματος ή εξ αγχιστείας.

β) Πιστοποιητικό Υγειονομικής Επιτροπής, σύμφωνα με το εκάστοτε ισχύον σύστημα πιστοποίησης αναπηρίας, το οποίο να είναι σε ισχύ κατά το έτος υποβολής του μηχανογραφικού δελτίου. Αν το πιστοποιητικό Υγειονομικής Επιτροπής δεν διασαφηνίζει τα κινητικά προβλήματα, αλλά μόνο αναπηρία άνω του 67%, τότε συμπληρωματικά απαιτείται Ιατρική γνωμάτευση από Δημόσιο Νοσοκομείο, με υπογραφή και σφραγίδα Διευθυντού είτε Κλινικής ΕΣΥ ή Εργαστηρίου ή Πανεπιστημιακού Τμήματος αντίστοιχα, που θα βεβαιώνει ότι η συγκεκριμένη αναπηρία που πιστοποιείται από την Υγειονομική Επιτροπή προκαλεί ή συνδέεται με σοβαρά κινητικά προβλήματα.

Δ. Γι΄ αυτούς που είναι τέκνα των θυμάτων της τρομοκρατίας, που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 1 του Ν. 1897/1990 (ΦΕΚ 120 Α’):

α) Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης από το Δήμο, που έχει εκδοθεί εντός εξαμήνου πριν την υποβολή του μηχανογραφικού δελτίου.

β) Αντίγραφο πράξης συνταξιοδότησης του γονέα που φονεύθηκε ή κατέστη ανίκανος.

Ε. Γι αυτούς που είναι πολύδυμα τέκνα (δίδυμα κλπ.), εφόσον συμμετέχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις των ΓΕΛ ή των ΕΠΑΛ για εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση το ίδιο έτος:

α) Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης από το Δήμο, που έχει εκδοθεί εντός εξαμήνου πριν την υποβολή του μηχανογραφικού δελτίου, από το οποίο να προκύπτει η ίδια ημερομηνία γέννησης των πολύδυμων τέκνων.

β) Αντίγραφο της Αίτησης-Δήλωσης για συμμετοχή στις πανελλαδικές εξετάσεις είτε των ΓΕΛ είτε των ΕΠΑΛ του έτους υποβολής του μηχανογραφικού δελτίου του/των άλλου/άλλων πολύδυμου/πολύδυμων αδελφού/αδελφών.